The Law as a Policy Aim in Jagiellon Poland
Choose format
RIS BIB ENDNOTEPublication date: 2014
Cracow Studies of Constitutional and Legal History, Volume 7 (2014), Volume 7, Issue 1, pp. 159-168
https://doi.org/10.4467/20844131KS.14.008.2249Authors
Prawo celem polityki w Polsce Jagiellonów
Over the course of history, on countless occasions the law had been treated as an instrument for conducting policy. Such is also the contemporary understanding of the function of law in democratic countries. Yet, during the Jagiellon period the law was a means, not an end. It was defined in absolute terms, as a desirable ideal state for which one should strive. Consequently, it was politics that served as a means for the realization of the goal, which was the law, and not conversely. Moreover, the view that civil law should be in accord with divine law and natural law, was widely accepted. Consequently, creating new laws required an axiological justification. Among the goals of the constitutions passed by Parliament, the legislators enumerated, among others, the wellbeing of citizens, peace, good government, order, justice. At the same time, in the opinion of the gentry, it was the privileges which in many cases constituted a departure from the common law and served as a means of realization of one’s immediate political goals, this playing a highly negative role. This type of policy was curbed by the limitations imposed by the concept of common law perceived as superordinate over particular and individual rights, and at the same time understood as wise law that was in accord with the divine and natural law. In its relation to politics, common law was therefore perceived as a goal to which all group and individual rights used in the form of political instruments should be subordinated. The Polish common law which had been shaped during the first Jagiellon rulers, became the fundamental goal of the policy of the Polish state during the reign of the last representatives of this dynasty.
J. Bardach, Początki sejmu [w:] Historia sejmu polskiego, t. 1:Do schyłku szlacheckiej Rzeczypospolitej, red. J. Michalski, Warszawa 1984.
S. Grodziski, Obywatelstwo w szlacheckiej Rzeczypospolitej, „Zeszyty Naukowe UJ. Prace prawnicze” 1963, z. 12.
K. Orzechowski, „Terra” w polskich źródłach narracyjnych XIV wieku, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo” 1982, t. 103.
K. Orzechowski, „Terra” w polskich aktach normatywnych i w praktyce sądowej do końca XIV w., „Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo” 1986, t. 137.
A. Pawiński, Sejmiki ziemskie, Warszawa 1895.
700 lat myśli polskiej, t. 2: Filozofia i myśl społeczna XVI wieku, opr. L. Szczucki, Warszawa 1978.
W. Uruszczak, Próba kodyfikacji prawa polskiego w pierwszej połowie XVI wieku. Korektura praw z 1532 r.,Warszawa 1979.
W. Uruszczak, Sejm walny koronny w latach 1506–1540, Warszawa 1981.
W. Uruszczak, Statuty Kazimierza Wielkiego jako źródło prawa polskiego, „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 1999, t. 3.
W. Uruszczak, Dziedzictwo prawne XX wieku oczami historyka prawa. Prawo obce, własne, prawe i haniebne[w:] Dziedzictwo prawne XX wieku. Księga Pamiątkowa z okazji 150-lecia Towarzystwa Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, red. A. Zoll, J. Stelmach, J. Halberda, Kraków 2001.
W. Uruszczak, „Sejm walny wszystkich państw naszych”. Sejm w Radomiu z 1505 r. i Konstytucja Nihil novi, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2005, t. 57, z. 1.
W. Uruszczak, Commune incliti Poloniae Regni privilegium constitutionum et indultuum. O tytule i mocy prawnej Statutu Łaskiego z 1506 r.[w:] Prace poświęcone pamięci Adama Uruszczaka, red. J. Halberda, M. Hosowicz, A. Karabowicz, Kraków 2006, s. 115–136 („Prace Instytutu Prawa Własności Intelektualnej UJ”, z. 96).
W. Uruszczak, Statut Jana Łaskiego z 1506 r. 500 lat tradycji państwa prawa w Polsce,Czasopismo Prawno-Historyczne 2007, t. 59, z. 2.
W. Uruszczak,Species privilegium sunt due, unum generale, aliud speciale. Przywileje w dawnej Polsce,„Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 2008, t. 1.
W. Uruszczak, Poselstwo sejmowe w dawnej Polsce. Posłaniec, mandatariusz, poseł narodu, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2009, t. 61, z. 1.
W. Uruszczak, Najstarszy sejm walny koronny „dwuizbowy” w Piotrkowie w 1468 roku[w:] Narodziny Rzeczypospolitej. Studia z dziejów średniowiecza i czasów wczesnośredniowiecznych, red. W. Bukowski, T. Jurek, t. II, Kraków 2012.
Acta Tomiciana, t. 17, opr. W. Pociecha, Poznań 1966, nr 596–598.
Stanislai Gorski Conciones in maximo totius regni Poloniae conventu apud Leopolim de respublica habitae. A.D. MDXXXVII, ed. W. Kętrzyński [w:] Archiwum Komisji Historycznej, t. 1, Kraków 1878.
Corpus iuris Polonici, t. 3, ed. O. Balzer, Cracoviae 1904, nr 242.
De laudibus iurisprudentiae oratio in doctoratu suo habita, Bononiae 1565, przeł. J. Czernitowicz [w:] 700 lat myśli polskiej, opr. L. Szczucki, Warszawa 1978.
Dekret Gracjana: Privilegium est privata lex [w:] Corpus Iuris canonici, t. 1,ed. Ae. Friedberg, Lipsiae 1922.
J. Przyłuski,Leges seu statuta ac privilegia Regni Poloniae,Cracoviae 1553.
Nam a privilegio subditi in eorem favorem concesso, recedere unanimi voto possunt et si ipsi recedunt et aliud petunt, ipsi, non principes, abrogant.Acta Tomiciana, t. 11, opr. S. Górski, Poznań 1901.
Św. Tomasz z Akwinu, Dzieła wybrane, opr. i przeł. J. Salij, Poznań 1984.
Ubi aliqua necessitas occurratMaiestas Sua adversus hanc statuti dispositionem plenitudine potestatis suae utitur. Acta Tomiciana, t. 15, opr. W. Pociecha, Poznań 1957.
Volumina Constitutionum, t. I, vol. 1–2, wyd. S. Grodziski, W. Uruszczak, I. Dwornicka, Warszawa 1996.
Information: Cracow Studies of Constitutional and Legal History, Volume 7 (2014), Volume 7, Issue 1, pp. 159-168
Article type: Original article
Titles:
Jagiellonian University, Krakow, Poland, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland
University of Applied Sciences Tarnów
ul. Mickiewicza 8, 33–100 Tarnów, Poland
Published at: 2014
Article status: Open
Licence: None
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
Polish