Works of the Civil Reform Committee on the Civil Law and Civil Procedure Codification on the Eve of the the Establishement of Kingdom of Poland (1814–1815) – Historical Source Edition. Part I
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEPrace Komitetu Cywilnego Reformy nad przygotowaniem narodowej kodyfikacji prawa cywilnego i procedury cywilnej w przededniu utworzenia Królestwa Polskiego (1814 – 1815) – edycja źródłowa. Część I
Publication date: 28.06.2019
Cracow Studies of Constitutional and Legal History, Volume 12 (2019), Volume 12, Issue 2, pp. 239 - 275
https://doi.org/10.4467/20844131KS.19.024.11131Authors
Prace Komitetu Cywilnego Reformy nad przygotowaniem narodowej kodyfikacji prawa cywilnego i procedury cywilnej w przededniu utworzenia Królestwa Polskiego (1814 – 1815) – edycja źródłowa. Część I
Works of the Civil Reform Committee on the Civil Law and Civil Procedure Codification on the Eve of the the Establishement of Kingdom of Poland (1814–1815) – Historical Source Edition. Part I
The present paper is an introduction to the source edition of 13 documents concerning the organization of the Civil Reform Committee and the Committee’s work on changes in civil law and civil procedure. The Civil Reform Committee was appointed by Tsar Alexander I on 19 May 1814 in connection with the plan to transform the Duchy of Warsaw into the Kingdom of Poland, a Russian client state. Participants of the Committee’s works were Adam Jerzy Czartoryski, Mikołaj Nowosilcow, Tomasz Ostrowski, Stanisław Zamoyski, Tadeusz Matuszewicz, Aleksander Linowski, Józef Kalasanty Szaniawski, Tomasz Wawrzecki, Franciszek Grabowski, Antoni Bieńkowski, Józef Koźmian, and Andrzej Horodyski.The Committee’s goal was to prepare a reform of the administration, the treasury, and the codes of civil and penal law. The Tsar’s guidelines urged the Committee to sever all ties with the French models and to draw from native traditions. As regards civil law and civil procedure, the works reached a moderate degree of advancement. Only outlines of the future codes and fragmentary legislative drafts were prepared. Even though these works may be deemed to have been a beginning of Polish codification of law within the modern meaning of the word, the documents used in this process have been heretofore used sparsely by historians, including historians of law. Thus the need for their publication. At the same time we are publishing fundamental documents concerning the organization of the Committee itself.
Źródła rękopiśmienne
Biblioteka Książąt Czartoryskich, sygn. 5233 IV, 5236 IV, 5239 IV, 5242 V, 5259 IV i 5262 IV.
Biblioteka Naukowa PAN i PAU w Krakowie, sygn. 152, cz. 1.
Biblioteka im. Zielińskich Towarzystwa Naukowego Płockiego, sygn. 502.
Gosudarstvennyj Archiv Rossijskoj Federacji w Moskwie, Fond 1165, opis 3, dieło 14.
Źródła wydane
Dziennik ks. Adama Jerzego Czartoryskiego 1813‒1817, oprac. M. Karpińska, Warszawa 2016.
Dziennik Praw [Księstwa Warszawskiego], t. I.
Dziennik Praw [Księstwa Warszawskiego], t. II.
Herburt J., Statuta y przywileje koronne z łacińskiego języka na polskie przełożone, nowym porządkiem zebrane, Kraków 1570.
Kodeks Stanisława Augusta. Zbiór dokumentów, wyd. S. Borowski, Warszawa 1938.
Kołłątaj H., Uwagi nad teraźnieyszym położeniem tej części ziemi polskiej, którą od pokoiu tylżyckiego zaczęto zwać Xięstwem Warszawskim, Lipsk 1808.
Koźmian K., Pamiętniki, t. II, Warszawa 1972.
Ostrowski A., Żywot Tomasza Ostrowskiego, ministra Rzeczypospolitej później prezesa Senatu Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego oraz rys wypadków krajowych od 1763 r. do 1817 r. przez autora pomysłów o potrzebie reformy krajowej, t. 2, Paryż 1840.
Trembicki [Trębicki] A., Prawo polityczne i cywilne Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego, to jest: Nowy zbiór praw Obojga Narodów od roku 1347 aż do teraźniejszych czasów, t. 1‒2, Warszawa 1789‒1791.
Węgrzecki S., Przestrogi do utworzenia Królestwa Polskiego [w:] Wybór tekstów źródłowych z Historii Polski w latach 1795‒1864, red. S. Kieniewicz, T. Mencel, W. Rostocki, Warszawa 1956.
Opracowania
Askenazy S., Zagrożenie Kodeksu Napoleona przy utworzeniu Królestwa Polskiego [w:] idem, Szkice i portrety, Warszawa 1937.
Askenazy S., Założenie Królestwa Polskiego w 1815 r. [w:] idem, Szkice i portrety, Warszawa 1937.
Bardach J., Recepcja w historii państwa i prawa [w:] idem, Themis a Clio, czyli prawo a historia, Warszawa 2001.
Bojasiński J., Rządy tymczasowe w Królestwie Polskiem: maj–grudzień 1815, Warszawa 1902.
Gałędek M., Koncepcje i projekty nowego ustroju administracji dla przyszłego Królestwa Polskiego. Studium z dziejów myśli administracyjnej, Sopot 2017.
Gałędek M., The Problem of Non-Adaptability National Legal Heritage. Discussion on the Reform of Civil Law in Poland in the Course of Work of Reform Committee in 1814, „Romanian Journal of Comparative Law” 2017, t. 8, z. 1.
Gałędek M., Wpływ wojen napoleońskich na wzrost antagonizmu do biurokracji w polskiej myśli administracyjnej, „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 2019, t. 22 [w druku].
Gałędek M., Zagadka projektu Platera. Próba rekonstrukcji pierwszej fazy prac nad Ustawą konstytucyjną z 1815 r. [w:] Księga Jubileuszowa z okazji siedemdziesięciolecia urodzin oraz czterdziestopięciolecia pracy naukowej Pana Profesora Andrzeja Szmyta, red. P. Uziębło i in., Gdańsk [w druku].
Gałędek M., Klimaszewska A., A Controversial Transplant? The Debate on the Adaptation of the Napoleonic Code on Polish Territory in the Early Nineteenth Century, „Journal of Civil Law Studies” 2018, t. 11, z. 2.
Gałędek M., Klimaszewska A., Stosunek polskich elit do prawa francuskiego po upadku Napoleona, „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 2018, t. 21.
Grodziski S., Studia galicyjskie: rozprawy i przyczynki do historii ustroju Galicji, Kraków 2007.
Grynwaser H., Kodeks Napoleona w Polsce [w:] idem, Pisma, t. 1, Wrocław 1951.
Handelsman M., Rozwój narodowości nowoczesnej, tłum. J. Sękowski, Warszawa 1973.
Kallas M., Konstytucja Księstwa Warszawskiego – jej powstanie, systematyka i główne instytucje w związku z normami szczegółowymi i praktyką, Toruń 1970.
Katalog rękopisów Biblioteki Książąt Czartoryskich w Krakowie. Sygnatury 5214‒5319, oprac. J. Pezda, Kraków 2001.
Kraushar A., W setną rocznicę Kodeksu Napoleona, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1908, nr 22, z dnia 28 V.
Leśnodorski B., Liberałowie, „technokraci” i republikanie [w:] idem, Historia i współczesność, Warszawa 1967.
Litauer J.J., Przeciwnicy Kodeksu, „Gazeta Sądowa Warszawska” 1908, nr 22, z dnia 28 V.
Mencel T., Feliks Łubieński: minister sprawiedliwości Księstwa Warszawskiego (1758–1848), Warszawa 1953.
Mencel T., L’Introduction du Code Napoléon dans le Duché du Varsovie (1808), CPH, 1949, t. 1, z. 2.
Mycielski M., „Miasto ma mieszkańców, wieś obywateli”. Kajetana Koźmiana koncepcje wspólnoty politycznej (do 1830 roku), Wrocław 2004.
Pomianowski P., Postulat narodowego charakteru prawa w pracach kodyfi kacyjnych doby Królestwa Kongresowego, CPH, 2019, t. 71, z. 1.
Pomianowski P., Rozwód w XIX wieku na centralnych ziemiach polskich. Praktyka stosowania Kodeksu Napoleona w latach 1808–1852, Warszawa 2018.
Pomianowski P., Z problematyki rozwodów w Księstwie Warszawskim, CPH, 2013, t. 65, z. 2. Michał Gałędek, Anna Klimaszewska, Piotr Z. Pomianowski
Przygodzki J., Komitet Organizacyjny Cywilny i jego prace nad reorganizacją administracji na terenach Księstwa Warszawskiego „Acta Universitatis Vratislaviensis” 1999, nr 2144, prawo CCLXIV.
Przygodzki J., Rada Najwyższa Tymczasowa Księstwa Warszawskiego 1813–1815. Organizacja i działalność, Wrocław 2002.
Radwański Z., Wąsicki J., Wprowadzenie pruskiego prawa krajowego na ziemiach polskich, CPH, 1954, t. 6, z. 1.
Sobociński W., Historia ustroju i prawa Księstwa Warszawskiego, Warszawa 1964.
Sobociński W., Jan Wincenty Bandtkie obrońcą Kodeksu Napoleona (Przyczynki biografi czno-naukowe i memoriał z 1815 r.), „Rocznik Lubelski” 1960, nr 3.
Sobociński W., Rozwój ustawodawstwa cywilnego w Królestwie Polskim i w Rosji do rosyjskiej reformy sądowej (Zarys historyczno-porównawczy), „Annales Universitatis Mariae Curie- -Skłodowska” 1965, sectio G: Ius, vol. 12.
Sójka-Zielińska K., Kodeks Napoleona. Historia i współczesność, Warszawa 2008.
Witkowski W., Uwagi o urzędzie ministra sprawiedliwości w Królestwie Polskim (1815–1867), „Acta Universitatis Wratislaviensis” 2010, nr 3270, prawo CCCXI.
Zarychta M., Propozycje ustrojowe Adama Jerzego Czartoryskiego i jego otoczenia (1813–1815), „Przegląd Historyczny” 2006, t. 97, z. 4.
Zawadzki W.A., Recenzja Dziennika ks. Adama Jerzego Czartoryskiego 1813–1817, „Kwartalnik Historyczny” 2018, nr 1.
Information: Cracow Studies of Constitutional and Legal History, Volume 12 (2019), Volume 12, Issue 2, pp. 239 - 275
Article type: Original article
Titles:
Prace Komitetu Cywilnego Reformy nad przygotowaniem narodowej kodyfikacji prawa cywilnego i procedury cywilnej w przededniu utworzenia Królestwa Polskiego (1814 – 1815) – edycja źródłowa. Część I
Works of the Civil Reform Committee on the Civil Law and Civil Procedure Codification on the Eve of the the Establishement of Kingdom of Poland (1814–1815) – Historical Source Edition. Part I
University of Gdańsk
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Poland
University of Gdańsk
ul. Bażyńskiego 1a 80-952 Gdańsk, Poland
University of Warsaw, Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Poland
Published at: 28.06.2019
Article status: Open
Licence: CC BY-NC-ND
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
Polish