Obowiązek dostarczania mieszkań na potrzeby osób wojskowych i cywilnych w latach 1919–1925 w świetle ustawodawstwa i orzecznictwa Najwyższego Trybunału Administracyjnego

Marcin Konarski

Obowiązek dostarczania mieszkań na potrzeby osób wojskowych i cywilnych w latach 1919–1925 w świetle ustawodawstwa i orzecznictwa Najwyższego Trybunału Administracyjnego

Publication date: 22.06.2021

Cracow Studies of Constitutional and Legal History, Volume 14 (2021), Volume 14, Issue 2, pp. 153 - 187

https://doi.org/10.4467/20844131KS.21.012.13520

Authors

Pobierz pełny tekst

PDF

Titles

Obowiązek dostarczania mieszkań na potrzeby osób wojskowych i cywilnych w latach 1919–1925 w świetle ustawodawstwa i orzecznictwa Najwyższego Trybunału Administracyjnego

Abstract

In connection with the dramatic shortage of residential accommodations in the first years of Polish statehood after the regaining of independence in 1918, the way to guarantee their provision for military personnel (officers and married non-commissioned officers) and civilians (state and local government officials) was a statutory obligation to provide them by means of legal administrative coercion. The aim of this article is to analyse issues relating to the requisitioning of flats, and in particular, to analyse the sources of legislation in this area at that time, and judicial decisions of the administrative court with regard to complaints made to this court in cases concerning these requisitions.

Keywords

II Rzeczpospolita, gospodarka wojskowa, gospodarka mieszkaniowa, kwatery wojskowe, ciężary publiczne, administracja państwowa, wymiar sprawiedliwości

Second Polish Republic, military economy, housing, military quarters, public burdens, state administration, judiciary

References

Download references

Źródła archiwalne

Archiwum Narodowe w Krakowie, Akta dotyczące pobytu armii napoleońskiej w Polsce. Sprawy kwater, furażu, rekwizycji z lat 1807–1812, zespół nr 678, sygn. 656 [ANK, 656].

Archiwum Państwowe w Łodzi, Zbiór druków i pism ulotnych, zespół nr 39, sygn. 1210 [APŁ, 1210].

Źródła drukowane

Molski, Marcin. Właściciel domku w Warszawie uciążony kwaterunkiem od 1806 do 1815 roku. Warszawa: wydawca nieznany, 1815. https://polona.pl/item/wlasciciel-domku-w-warszawie-uciazony-kwaterunkiem-od-1806-do-1815-rokuwiersz,NjY0ODc1MTA/3/#info:metadata (data pobrania: 19.01.2021).

Sprawozdanie Stenograficzne z 104 Posiedzenia Sejmu Ustawodawczego z dnia 27 listopada 1919 r. Warszawa: Drukarnia W. Piekarniaka, 1919.

Sprawozdanie Stenograficzne z 28 Posiedzenia Sejmu Ustawodawczego z dnia 8 kwietnia 1919 r. Warszawa: Drukarnia Państwowa, 1919.

Źródła statystyczne

Ludność obecna Polski z wojskiem skoszarowanym. Drugi Powszechny Spis Ludności z dnia 9 grudnia 1931 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1932.

„Ludność Warszawy w dniu 1 stycznia 1922 r.”. Dodatek do Miesięcznika Statystycznego m. st. Warszawy 1 (1922): I–III.

Mieszkania. Analiza wyników spisu mieszkań z 30. IX 1921. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1932.

Ogólne wyniki spisu ludności, domów, budynków, mieszkań i zwierząt domowych w Krakowie, z 30 września 1921 r. Kraków: Biuro Statystyczne Miasta Krakowa, 1924.

Rocznik Statystyczny m. st. Warszawy 1918–1920. Warszawa: Książnica Polska, 1923.

Rocznik Statystyczny Warszawy 1921 i 1922. Warszawa: Wydział Statystyczny Magistratu m. st. Warszawy, 1924.

Rocznik Statystyczny Warszawy 1923 i 1924. Warszawa: Drukarnia Krajowa, 1926.

Rocznik Statystyczny Warszawy 1925. Warszawa: Wydział Statystyczny Magistratu m. st. Warszawy, 1927.

„Statystyka spółdzielni. Rok 1922 i 1923”. Kwartalnik Statystyczny 1, z. 2–3 (1924): 176–86.

Akty prawne

Akty – XVIII w.

Konstytucja sejmowa z 19 listopada 1789 r. Komisje wojewódzkie i powiatowe w Wielkim Księstwie Litewskim. W: Volumina Legum. Tom IX. Kraków: Nakładem Akademii Umiejętności, 1889.

Konstytucja sejmowa z 15 grudnia 1789 r. – Komisje porządkowe cywilno-wojskowe, województw, ziem i powiatów w Koronie. W: Volumina Legum. Tom IX. Kraków: Nakładem Akademii Umiejętności, 1889.

Akty – XIX w.

Dekret z dnia 5 lipca 1810 r. Przepisy względem kwater dla wojskowych (DzPKW II, 20).

Dekret z dnia 22 maja 1811 r. względem uwolnienia od obowiązku kwaterunku domów, w których znajdują się kasy publiczne (Dz.Pr.KW III, 32).

Dekret z dnia 9 listopada 1811 r. względem wynagrodzenia w gotowiźnie zamiast kwaterunku (Dz.Pr.KW III, 36).

Postanowienie Namiestnika Królewskiego z dnia 3 lutego 1816 r. uwalniające pewną liczbę lat nowo wznoszone w mieście Warszawie domy od powinności kwaterunkowej (ZPAKP IV, II).

Postanowienie Rady Administracyjnej z dnia 12 (24) października 1837 r. określające porządek odbywania powinności kwaterunkowej przez mieszkańców miasta Warszawy i przedmieścia Pragi, i kontrolowania onej (ZPAKP IV, II).

Postanowienie Rady Administracyjnej z dnia 21 kwietnia (3 maja) 1864 r. oznaczające na czas stanu wojennego dodatkową opłatę kwaterunkową z domów właścicieli prywatnych w mieście Warszawie (ZPAKP IV, II).

Rozporządzenie Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych z dnia 26 maja (7 czerwca) 1867 r. rozwijające postanowienie Rady Administracyjnej Królestwa, którym zatwierdzona została nowa ustawa o powinności kwaterunkowej w mieście Warszawie (ZPAKP IV, II).

Akty – XX w.

Dekret [z dnia 20 grudnia 1918 r.] w przedmiocie przepisów tymczasowych o moratorjum mieszkaniowem dla pozostających bez pracy (Dz.U. 1918 nr 20 poz. 62).

Dekret [z dnia 16 stycznia 1919 r.] o ochronie lokatorów i zapobieganiu brakowi mieszkań (Dz.Pr.PP 1919 nr 8 poz. 116).

Dekret [z dnia 8 lutego 1919 r.] w przedmiocie rekwizycji lokali na potrzeby urzędów państwowych (Dz.Pr.PP 1919 nr 14 poz. 197).

Ustawa z dnia 11 kwietnia 1919 r. o rzeczowych świadczeniach wojennych (Dz.Pr.PP 1919 nr 32 poz. 264).

Ustawa z dnia 1 sierpnia 1919 r. w przedmiocie utworzenia Państwowego Funduszu Mieszkaniowego (Dz.U. 1919 nr 72 poz. 424).

Ustawa tymczasowa z dnia 2 sierpnia 1919 r. o organizacji władz administracyjnych II instancji (Dz.Pr.PP 1919 nr 65 poz. 395).

Ustawa z dnia 28 października 1919 r. w sprawie zmiany ustawy o rzeczowych świadczeniach wojennych z dnia 11 kwietnia 1919 r. (Dz.U. 1919 nr 86 poz. 470).

Ustawa z dnia 27 listopada 1919 r. o obowiązku zarządów gmin miejskich dostarczania pomieszczeń (Dz.U. 1919 nr 92 poz. 498).

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1920 r. w przedmiocie przedłużenia mocy obowiązującej ustawy z dnia 3 kwietnia 1919 r. o dostarczaniu mieszkań na potrzeby wojska (Dz.U. 1920 nr 37 poz. 211).

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1920 r. w przedmiocie przywrócenia mocy obowiązującej i częściowej zmiany ustawy z dnia 11 kwietnia 1919 r. o rzeczowych świadczeniach wojennych (Dz.U. 1920 nr 37 poz. 212).

Ustawa z dnia 13 lipca 1920 r. o uposażeniu urzędników i niższych funkcjonariuszów państwowych (Dz.U. 1920 nr 65 poz. 429).

Ustawa z dnia 29 października 1920 r. o spółdzielniach (Dz.U. 1920 nr 111 poz. 733).

Ustawa z dnia 18 grudnia 1920 r. o ochronie lokatorów (Dz.U. 1920 nr 4 poz. 19).

Ustawa z dnia 4 kwietnia 1922 r. o obowiązku zarządów gmin miejskich dostarczania pomieszczeń (Dz.U. 1922 nr 33 poz. 264).

Ustawa z dnia 3 sierpnia 1922 r. o Najwyższym Trybunale Administracyjnym (Dz.U. 1922 nr 67 poz. 600).

Ustawa z dnia 26 września 1922 r. w przedmiocie rozbudowy miast (Dz.U. 1922 nr 89 poz. 811).

Ustawa z dnia 1 czerwca 1923 r. przedłużająca moc obowiązującą ustawy z dnia 4 kwietnia 1922 r. o obowiązku zarządów gmin miejskich dostarczania pomieszczeń (Dz.U. 1923 nr 59 poz. 418).

Ustawa z dnia 9 października 1923 r. o uposażeniu funkcjonariuszów państwowych i wojska (Dz.U. 1923 nr 116 poz. 924).

Ustawa z dnia 29 kwietnia 1925 r. o rozbudowie miast (Dz.U. 1925 nr 51 poz. 346).

Ustawa z dnia 15 lipca 1925 r. o zakwaterowaniu wojska w czasie pokoju (Dz.U. 1925 nr 97 poz. 681).

Ustawa z dnia 2 sierpnia 1926 r. o podatku od lokali (t.j. Dz.U. 1934 nr 76 poz. 718).

Ustawa z dnia 23 marca 1929 r. o przekazywaniu na własność Funduszowi Kwaterunku Wojskowego nieruchomości państwowych (Dz.U. 1929 nr 26 poz. 269).

Ustawa z dnia 27 kwietnia 1951 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych (Dz.U. 1951 nr 26 poz. 194).

Rozporządzenie Ministra Spraw Wojskowych i Ministra Spraw Wewnętrznych w przedmiocie przepisów wykonawczych do ustawy z dnia 8 kwietnia 1919 r. o dostarczaniu mieszkań na potrzeby wojska (M.P. z dnia 21 czerwca 1919 r. nr 13).

Rozporządzenie Nr 15478/258 Komisarza Generalnego Ziem Wschodnich z dnia 7 listopada 1919 r. dotyczące rekwizycji mieszkań na potrzeby urzędów i urzędników Zarządu Cywilnego Ziem Wschodnich (Dz.Urz.ZCZW z dnia 20 listopada 1919 r. nr 32 poz. 344).

Rozporządzenie Ministra Spraw Wojskowych i Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 11 listopada 1919 r. w przedmiocie przepisów wykonawczych do ustawy z dnia 8 kwietnia 1919 r. o dostarczaniu mieszkań na potrzeby wojska (Dz.U. 1919 nr 91 poz. 493).

Rozporządzenie Ministra Zdrowia Publicznego w porozumieniu z Ministrem Skarbu i Ministrem Robót Publicznych z dnia 3 lutego 1920 r. Instrukcja dla Komisji Państwowego Funduszu Mieszkaniowego (Dz.U. 1920 nr 14 poz. 77).

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 lutego 1920 r. w przedmiocie tymczasowej organizacji władzy administracyjnej I instancji w miastach Warszawie, Łodzi i Lublinie (Dz.U. 1920 nr 20 poz. 106).

Rozporządzenie wykonawcze Ministra Spraw Wojskowych i Ministra b. Dzielnicy Pruskiej z dnia 1 lutego 1921 r. do rozporządzenia Rady Obrony Państwa z dnia 22 września 1920 r. o dostarczeniu mieszkań na potrzeby wojska w b. dzielnicy pruskiej (Dz.U. 1921 nr 14 poz. 88).

Rozporządzenie Ministra Spraw Wojskowych z dnia 2 czerwca 1927 r. wydane w porozumieniu z Ministrami: Skarbu, Robót Publicznych i Spraw Wewnętrznych o „Funduszu Kwaterunku Wojskowego” (Dz.U. 1927 nr 56 poz. 496).

Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z 19 stycznia 1928 r. o organizacji i zakresie działania władz administracji ogólnej (Dz.U. 1928 nr 11 poz. 8).

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 lipca 1928 r. o organizacji i zakresie działania władz administracji ogólnej na obszarze miasta stołecznego Warszawy (Dz.U. 1928 nr 72 poz. 647).

Rozkaz Dowództwa Okręgu Korpusu Nr 8 (Kielce) w sprawie realizacji kwitów rekwizycyjnych (DzRWDOK8 nr 102 z dnia 10 października 1920 r. poz. 22).

Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych w sprawie wypłaty rekwizycji pokrytych kwitami nieformalnymi (Dz.RW nr 40 z dnia 3 listopada 1920 r. poz. 868).

Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych w sprawie wzoru kwitu rekwizycyjnego (Dz.RW nr 48 z dnia 21 grudnia 1920 r. poz. 1002).

Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych w sprawie szacowania szkód wyrządzonych przez wojsko w budynkach prywatnych i wypłaty wynagrodzeń (Dz.RW nr 51 z dnia 30 grudnia 1922 r. poz. 708).

Okólnik nr 333 Wojewody w przedmiocie zakazu rekwizycji mieszkań zajętych przez rodziny ochotników wojskowych (Dz.Urz.WL nr 4 z dnia 31 lipca 1920 r. poz. 67).

Orzecznictwo

Sąd Najwyższy

Orzeczenie SN z dnia 4 listopada 1920 r., sygn. akt 349/1920, ZOSN (1920) poz. 56.

Orzeczenie SN z dnia 25 stycznia 1923 r., sygn. akt 836/1922, ZOSN (1923) poz. 10.

Orzeczenie SN z dnia 5 lutego 1923 r., sygn. akt 458/1922, ZOSN (1923) poz. 19.

Orzeczenie SN z dnia 1 marca 1923 r., sygn. akt 1966/1922, ZOSN (1923) poz. 29.

Orzeczenie SN z dnia 12 maja 1923 r., sygn. akt 778/1922, ZOSN (1923) poz. 64.

Orzeczenie SN z dnia 8 listopada 1923 r., sygn. akt 141/1923, ZOSN (1923) poz. 186.

Orzeczenie SN z dnia 1 grudnia 1923 r., sygn. akt 723/1923, ZOSN (1923) poz. 168.

Orzeczenie SN z dnia 15 grudnia 1923 r., sygn. akt ZS 43/23, OSP (1923) poz. 173.

Najwyższy Trybunał Administracyjny

Wyrok NTA z dnia 24 listopada 1922 r., l. rej. 99/22, ZWNTA (1922/1923) nr 5.

Wyrok NTA z dnia 12 grudnia 1922 r., l. rej. 49/22, ZWNTA (1922/1923) nr 12.

Wyrok NTA z dnia 19 marca 1923 r., l. rej. 301/22, ZWNTA (1922/1923) nr 55.

Wyrok NTA z dnia 23 marca 1923 r., l. rej. 378/22, ZWNTA (1922/1923) nr 57.

Wyrok NTA z dnia 27 marca 1923 r., l. rej. 404/22, ZWNTA (1922/1923) nr 59.

Wyrok NTA z dnia 27 marca 1923 r., l. rej. 187/22, ZWNTA (1922/1923) nr 60.

Wyrok NTA z dnia 6 kwietnia 1923 r., l. rej. 1097/22, ZWNTA (1922/1923) nr 62.

Wyrok NTA z dnia 13 kwietnia 1923 r., l. rej. 1073/22, ZWNTA (1922/1923) nr 65.

Wyrok NTA z dnia 20 czerwca 1923 r., l. rej. 358/23, ZWNTA (1922/1923) nr 94.

Wyrok NTA z dnia 21 września 1923 r., l. rej. 110/22, ZWNTA (1922/1923) nr 101.

Wyrok NTA z dnia 21 września 1923 r., l. rej. 374/22, ZWNTA (1922/1923) nr 102.

Wyrok NTA z dnia 26 września 1923 r., l. rej. 442/23, ZWNTA (1922/1923) nr 104.

Wyrok NTA z dnia 1 października 1923 r., l. rej. 533/22, ZWNTA (1922/1923) nr 112.

Wyrok NTA z dnia 5 października 1923 r., l. rej. 407/22, ZWNTA (1922/1923) nr 117.

Wyrok NTA z dnia 5 października 1923 r., l. rej. 392/22, ZWNTA (1922/1923) nr 118.

Wyrok NTA z dnia 5 października 1923 r., l. rej. 152/23, ZWNTA (1922/1923) nr 120.

Wyrok NTA z dnia 8 października 1923 r., l. rej. 367/22, ZWNTA (1922/1923) nr 121.

Wyrok NTA z dnia 12 października 1923 r., l. rej. 399/22, ZWNTA (1922/1923) nr 125.

Wyrok NTA z dnia 16 stycznia 1923 r., l. rej. 57/22, ZWNTA (1922/1923) nr 33.

Wyrok NTA z dnia 23 stycznia 1923 r., l. rej. 70/22, ZWNTA (1922/1923) nr 37.

Wyrok NTA z dnia 23 stycznia 1923 r., l. rej. 51/22, ZWNTA (1922/1923) nr 38.

Wyroku NTA dnia z 14 grudnia 1923 r., l. rej. 216/22, ZWNTA (1922/1923) nr 247.

Wyrok NTA z dnia 20 listopada 1923 r., l. rej. 462/22, ZWNTA (1922/1923) nr 191.

Wyrok NTA z dnia 29 listopada 1923 r., l. rej. 165/23, ZWNTA (1922/1923) nr 203.

Wyrok NTA z dnia 10 grudnia 1923 r., l. rej. 302/22, ZWNTA (1922/1923) nr 230.

Wyrok NTA z dnia 28 stycznia 1924 r., l. rej. 1301/23, ZWNTA (1924) nr 285.

Wyrok NTA z dnia 5 lutego 1924 r., l. rej. 2/23, ZWNTA (1924) nr 294.

Wyrok NTA z dnia 6 lutego 1924 r., l. rej. 1311/23, ZWNTA (1924) nr 295.

Wyrok NTA z dnia 11 lutego 1924 r., l. rej. 1773/23, ZWNTA (1924) nr 297.

Wyrok NTA z dnia 18 lutego 1924 r., l. rej. 934/23, ZWNTA (1924) nr 307.

Wyrok NTA z dnia 5 lutego 1925 r., l. rej. 791/23, ZWNTA (1925) nr 543.

Wyrok NTA z dnia 6 lutego 1925 r., l. rej. 1328/24, ZWNTA (1925) nr 545.

Wyrok NTA z dnia 16 maja 1925 r., l. rej. 726/24, ZWNTA (1925) nr 669.

Wyrok NTA z dnia 18 maja 1925 r., l. rej. 2003/23, ZWNTA (1925) nr 671.

Opracowania

Adamiak, Barbara i Borkowski, Janusz. Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck, 2005.

Ajnenkiel, Andrzej. Od „rządów ludowych” do przewrotu majowego. Zarys dziejów politycznych Polski 1918–1926. Warszawa: „Wiedza Powszechna”, 1964.

Ajnenkiel, Andrzej. Spór o model parlamentaryzmu polskiego do roku 1926. Warszawa: „Książka i Wiedza”, 1972.

Antonowicz, Lech. Status prawnomiędzynarodowy Polski (1918–2018). Lublin: Innovatio Press Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji w Lublinie, 2018.

Banaszek, Tadeusz i Żelazko, Edyta. „Warunki zakwaterowania garnizonu kieleckiego w okresie międzywojennym”. Studia Muzealno-Historyczne 2 (2010): 63–77.

Chęciński, Michał. „Podstawowe problemy finansowania zbrojeń i wojny”. W Wybrane zagadnienia ekonomiki wojennej. Część I, red. Mieczysław Brones, 129–209. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1961.

Chmielowski, Kazimierz. „Zmiana kompetencji sądownictwa administracyjnego we województwach Poznańskiem i Pomorskiem”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 4, z. 2 (1924): 203–7.

Cooter, Robert i Ulen, Thomas. Ekonomiczna analiza prawa. Przeł. Jarosław Bełdowski, Jacek Czabański, Katarzyna Metelska-Szaniawska, Michał Olender i Bartosz Targański. Warszawa: C.H. Beck, 2011.

Daszyńska-Golińska, Zofia. „Mieszkanie jako problem polityki społecznej”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny 3, z. 8 (1928): 276–97.

Dziewulski, Stefan. „Sprawa mieszkaniowa i ruch budowlany”. Ekonomista 2 (1925): 1–23.

Engels, Fryderyk. „Położenie klasy robotniczej w Anglii. Na podstawie własnych obserwacji i autentycznych źródeł”. W Dzieła, Tom II, Karol Marks i Fryderyk Engels, 263–597. Warszawa: „Książka i Wiedza”, 1961.

Engels, Fryderyk. „W kwestii mieszkaniowej”. W Dzieła, Tom XVIII, Karol Marks i Fryderyk Engels, 229–321. Warszawa: „Książka i Wiedza”, 1969.

Engels, Fryderyk. „Rozwój socjalizmu od utopii do nauki”. W Dzieła, Tom XIX, Karol Marks i Fryderyk Engels, 195–248. Warszawa: „Książka i Wiedza”, 1972.

Filipiak, Zbigniew. „Kwaterunek wojskowy w domach prywatnych Księstwa Warszawskiego. Regulacje prawne”. Studia Iuridica Toruniensia 9 (2011): 215–29.

Fréville, Jean. Twórcy socjalizmu naukowego. Przeł. Aleksander Małecki. Warszawa: Spółdzielnia Wydawniczo-Oświatowa „Czytelnik”, 1948.

Gąsiorowska, Patrycja. „Samowole i swawole żołnierzy frejkompanii Franciszka Teodora Denhoffa w dobrach klarysek krakowskich pod koniec XVII w.”. Hereditas Monasteriorum 3 (2013): 143–54.

Gąsiorowski, Andrzej. „Stacje królewskie w średniowiecznej Polsce”. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 20, z. 2 (1972): 243–65.

Gąsiorowski, Andrzej. „Podróże panującego w średniowiecznej Polsce”. Czasopismo Prawno-Historyczne 25, z. 2 (1973): 41–68.

Gawron, Przemysław. „Dyscyplina w szeregach armii polsko-litewskiej na terenie Małopolski i Rusi Czerwonej w czasie przygotowań do wyprawy chocimskiej w 1621 r.”. Czasopismo Prawno-Historyczne 71, z. 2 (2019): 89–111. DOI: https://doi.org/10.14746/cph.2019.2.4.

https://doi.org/10.14746/cph.2019.2.4.

Gil, Radosław i Kubicki, Marcin. „Piotrkowski garnizon Wojska Polskiego w latach 1918–1939”. Kwartalnik Bellona 2 (2017): 158–73.

Gutowski, Bartłomiej. Przestrzeń marzycieli. Miasto jako projekt utopijny. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Feniks”, 2006.

Hausner, Roman. „Organizacja władz administracyjnych. Dokończenie”. Gazeta Administracji i Policji Państwowej 27 (1922): 398–9.

Hilarowicz, Tadeusz. Środki prawne w polskim postępowaniu administracyjno-politycznym na obszarze b. Królestwa Kongresowego i Małopolski. Kraków: Księgarnia Leona Frommera, 1923.

Hitze, Franciszek. Kwestya robotnicza i dążności do jej rozwiązania. Przeł. Walery Zieliński. Poznań: Nakładem Drukarni Św. Wojciecha, 1909.

Hrehorowicz, Zbigniew. „Rekwizycja mieszkań w świetle nowej ustawy (z d. 4 kwietnia 1922 r.)”. Gazeta Administracji i Policji Państwowej 26 (1922): 385.

Hrehorowicz, Zbigniew. „Rekwizycja mieszkań w świetle nowej ustawy (z d. 4 kwietnia 1922 r.). Ciąg dalszy”. Gazeta Administracji i Policji Państwowej 27 (1922): 401.

Hrehorowicz, Zbigniew. „Rekwizycja mieszkań w świetle nowej ustawy (z d. 4 kwietnia 1922 r.). Ciąg dalszy”. Gazeta Administracji i Policji Państwowej 29 (1922): 433.

Hrehorowicz, Zbigniew. „Rekwizycja mieszkań w świetle nowej ustawy (z d. 4 kwietnia 1922 r.). Dokończenie”. Gazeta Administracji i Policji Państwowej 32 (1922): 481.

Kaczmarczyk, Kazimierz. Ciężary ludności wiejskiej i miejskiej na prawie niemieckiem w Polsce XIII i XIV w. Warszawa: Tłocznia Wł. Łazarskiego, 1911.

Kania, Piotr. „Od Charlesa Fouriera do Paolo Soleriego – przemiany w sposobie kształtowania struktur osiedli mieszkaniowych na przestrzeni wieków”. Achritecturae et Artibus 2 (2010): 27–33.

Kasznica, Stanisław. Polskie prawo administracyjne. Pojęcia i instytucje zasadnicze. Poznań: Księgarnia Akademicka, 1946.

Klarner, Czesław. Polityka mieszkaniowa w Polsce i zagranicą. Warszawa: Wydawnictwo Izby Przemysłowo-Handlowej, 1930.

Kłoczewski, Zdzisław. Polska gospodarka wojskowa 1918–1939. Zarys systemu. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987.

Komar, Andrzej. „Prawo a gospodarka”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 4 (1982): 25–32.

Konarski, Marcin. „At the Roots of the Reconstruction of Polish Statehood. A Few Remarks at the Hundreth Anniversary of Regaining Independence (1918–2018). Part One”. Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie 11, z. 2 (2018): 167–81.

Konarski, Marcin. „Powinności podwodowe w świetle przekazu pierwszych sześciu tomów «Volumina Legum»”. Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 16, z. 2 (2019): 63–86. DOI: https://doi.org/10.32084/ sawp.2019.14.2–5.

Konarski, Marcin. „Przyczynek do badań nad publicznymi posługami transportowymi i komunikacyjnymi w dawnym prawie polskim”. Studia Prawnicze KUL 79, z. 3 (2019):111–31. DOI: https//doi.org/10.31743/sp.8898.

https://doi.org/10.31743/sp.8898.

Konarski, Marcin. „Publiczne posługi transportowe w okresie Księstwa Warszawskiego w świetle postanowień dekretu z dnia 22 maja 1810 roku «względem koni i podwód dostarczonych pod transporty i wojskowych»”. Czasopismo Prawno-Historyczne 71, z. 2 (2019): 113–135. DOI: https://doi.org/10.14746/cph.2019.2.5.

https://doi.org/10.14746/cph.2019.2.5.

Konarski, Marcin. „Legal Aspects of Organising the Administration of Food for the Army in the Duchy of Warsaw between 1807 and 1812”. Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 17, z. 1 (2020): 99–128. DOI: https://doi.org/10.32084/sawp.2020.15.1-6.

https://doi.org/10.32084/sawp.2020.15.1-6.

Konarski, Marcin, „Feudal Duties of the Population in the Light of Old Polish Law: The Case of Public Transport and Traffic Duties”. Acta Iuridica Olomucensia 15, z. 1 (2020): 22–35.

Konarski, Marcin. „Polskie konstytucje i inne akty prawne fundamentem odrodzonej Polski”. W Odrodzona Polska. Koncepcje państwa – wybrane aspekty, red. Henryk Stańczyk i Krzysztof Kawęcki, 113–53. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Aspra-Jr, 2020.

Konarski, Marcin. „Public Burdens for the Defence of the Polish State on the Example of the Obligation to Hand Over Means of Transport in the Event Mobilisation is Announced or During a War”. Wojskowy Przegląd Prawniczy 295, z. 3 (2020): 43–60.

Konarski, Marcin. „The Services of the Commune Self-Government in the Kingdom of Poland on the Provision of Means of Transport for the Army”. Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 17, z. 2 (2020): 73–96. DOI: https://doi.org/10.32084/sawp.2020.15.2-5.

https://doi.org/10.32084/sawp.2020.15.2-5.

Konarski, Marcin. „Osobiste i rzeczowe ciężary wojenne w świetle prawodawstwa okresu insurekcji kościuszkowskiej 1794 roku”. Folia Iuridica Universitatis Wratislaviensis 9, nr 2 (2020): 8–37. DOI: https://doi.org/10.34616/fiuw.2020.2.8.37.

https://doi.org/10.34616/fiuw.2020.2.8.37.

Konic, Henryk. Samorząd gminny w Królestwie Polskim w porównaniu z innymi krajami europejskimi. Warszawa: Wydawnictwo E. Wende i S-ka, 1906.

Korzeniowski, Władysław. „Mieszkania społecznie najpotrzebniejsze. Wczoraj i dziś”. Problemy Rozwoju Miast 1–2 (2009): 58–73.

Krzeczkowski, Konstanty. Kwestia mieszkaniowa w miastach polskich. Warszawa: Związek Miast Polskich, 1939.

Kutrzeba, Stanisław (oprac.). Polskie ustawy i artykuły wojskowe od XV do XVIII wieku. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1937.

Landau, Zbigniew. „Gospodarka polska w latach 1918–1939”. W Dzieje gospodarcze Polski do 1939 r., red. Benedykt Zientara, Antoni Mączak, Ireneusz Ihnatowicz i Ireneusz i Zbigniew Landau, 466–523. Warszawa: „Wiedza Powszechna”, 1962.

Landau, Zbigniew. „Gospodarka Polski na tle gospodarki światowej 1913–1938. Uwagi ogólne”. Przegląd Historyczny 59, z. 2 (1968): 253–71.

Langrod, Jerzy Stefan. Zarys sądownictwa administracyjnego ze szczególnym uwzględnieniem sądownictwa administracyjnego w Polsce. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Biblioteka Polska”, 1925.

Leś, Roman. „Gospodarka wojskowa”. W Ekonomika wojskowa, red. Marian Koch, 23–64. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979.

Łopatecki, Karol. „Miejskie artykuły wojskowe w nowożytnej Europie – zarys problematyki”. Miscellanea Historico-Iuridica 15, z. 1 (2016): 59–84.

Łupienko, Aleksander. „Koszty związane z wynajmem mieszkania w Warszawie w latach 1864– 1914”. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 62, z. 1 (2014): 37–53.

Maisel, Witold. Wojewódzkie sądy administracyjne w Drugiej Rzeczypospolitej. Warszawa–Poznań, 1976.

Malec, Dorota. Najwyższy Trybunał Administracyjny 1922–1939 w świetle własnego orzecznictwa. Warszawa–Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999.

Mantoux, Paul. Rewolucja przemysłowa w XVIII wieku. Przeł. Wacław Fajans. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1957.

Matwias, Józef. „Reforma podatków od lokali”. Przegląd Skarbowy 6 (1926): 173–6.

Mehring, Franciszek. Historia socjaldemokracji niemieckiej, Tom 1. Przeł. Edda Werfel. Warszawa: „Książka i Wiedza”, 1963.

Mycielski, Andrzej. „Dekrety w powojennem prawie konstytucyjnem”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 13, z. 4 (1933): 180–93.

Owen, Robert. „Referat przedłożony komisji dla ubogiej ludności robotniczej”. W Wybór pism, Robert Owen. Przeł. Maria Przyborowska, 231–54. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.

Pawłowicz, Witold. „Udział rządu w akcji mieszkaniowo-budowlanej”. W Na froncie gospodarczym. W dziesiątą rocznicę odzyskania niepodległości 1918 [11 XI] 1928, Stefan Starzyński i in., 330–42. Warszawa: Wydawnictwo „Drogi”, 1928.

Petz, Barbara. Próby rozwiązywania kwestii mieszkaniowej w dwudziestoleciu międzywojennym – podstawowe kierunki działań. Warszawa: Kancelaria Sejmu Biuro Studiów i Ekspertyz, 1994.

Podolska-Meducka, Aldona. Od wojny do wojny. System świadczeń wojennych w Polsce w latach 1918–1921. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Oficyna Wydawnicza, 2011.

Pomorski, Jan. Historyk i metodologia. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii-Curie Skłodowskiej w Lublinie, 1991.

Pomorski, Jan. „Teoria narracji historycznej Jerzego Topolskiego. Na tropach ostatniej książki Profesora”. Historyka. Studia Metodologiczne 50 (2020): 35–70. DOI: https://doi.org/10.24425/ hsm.2020.134796.

Poznańska, Barbara. „Układ nierówności w społeczeństwie II Rzeczypospolitej 1918–1939”. Przegląd Socjologiczny 39 (1991): 19–32.

Putek, Józef. Miłościwe pany i krnąbrne chłopy włościany. Szkice i sylwetki z dziejów poddaństwa, pańszczyzny, grabieży wojskowych, procesów sądowych i innych form ucisku społecznego na dawnym pograniczu śląsko-polskim. Kraków: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1969.

Roguski, Rafał. „Okręg Korpusu nr II Lublin w systemie obronnym II Rzeczypospolitej w latach 1922–1939”. Historia i Świat 1 (2012): 67–82.

Smolka, Franciszek. „Ptolemejska ustawa kwaterunkowa”. Archiwum Towarzystwa Naukowego we Lwowie. Wydział 2, Historyczno-Filozoficzny 16, z. 3 (1935): 335–56.

Sobieszewska, Marta. „Karol Fourier i jego wizja organizacji społecznej”. Studia Iuridica Lublinensia 14 (2010): 125–33.

Srogosz, Tadeusz. „Ekonomiczne i społeczne następstwa przemarszów oraz stacjonowania wojsk własnych na terenie województw łęczyckiego i sieradzkiego”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica 37 (1990): 3–33.

Stankiewicz, Wacław. „Potencjał wojenno-ekonomiczny”. W Wybrane zagadnienia ekonomiki wojennej. Część I, red. Mieczysław Brones, 45–91. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1961.

Stankiewicz, Wacław. „Węzłowe problemy mobilizacji gospodarczej”. W Wybrane zagadnienia ekonomiki wojennej. Część I, red. Brones, 92–128. Mieczysław. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1961.

Stankiewicz, Wacław. Ekonomika wojenna. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1981.

Stępień, Judyta. „Zapomniana poezja późnego oświecenia – motyw zdrowia i choroby w liryce okolicznościowej Marcina Molskiego”. Konteksty Kultury 10, z. 1–2 (2013): 37–54.

Strzelecki, Jan. „Rozwój ludności miast polskich w okresie 1910–1931”. Samorząd Miejski z. 16/17 (1932): 897–910.

Szalewska, Małgorzata. „Ciężary i świadczenia publiczne”. W red. Roman Hauser, Zygmunt Niewiadomski i Andrzej Wróbel. System Prawa Administracyjnego. Tom 7: Prawo administracyjne materialne. Warszawa: C.H. Beck, 2012.

Tarnowska, Anna. „Sądownictwo administracyjne II RP a pruski model sądownictwa administracyjnego”. Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego 9, z. 2 (2006): 415–44.

Taubenschlag, Gustaw. Rekurs administracyjny. Komentarz do ustawy o środkach prawnych od orzeczeń władz administracyjnych (Dz. U.: 91/23 poz. 712). Łódź: Księgarnia Ludwika Fiszera, 1925.

Toeplitz, Teodor. O dostarczaniu mieszkań drogą rekwizycji. Warszawa: Druk. F. Kasprzykiewicz, 1921.

Toeplitz, Teodor. „Prawo zabudowy”. Ekonomista 2 (1925): 24–72.

Tomaszewski, Jerzy i Landau, Zbigniew. „Spory o ocenę tendencji rozwoju gospodarki polskiej w latach 1918–1939”. Przegląd Historyczny 75, z. 4 (1984): 723–46.

Tölle, Alexander. „Rozrastanie się miasta w krajobrazie. Dawne i współczesne utopijne koncepcje”. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna 15 (2011): 9–21.

Trammer, Hubert. „Zarys sytuacji budownictwa mieszkaniowego w Niemczech po I Wojnie Światowej ze szczególnym uwzględnieniem działalności berlińskiego towarzystwa mieszkaniowego GEHAG”. Budownictwo i Architektura 7 (2017): 113–130.

Tulkowska, Karolina. „Mieszkać w mieście. Subiektywne spojrzenie na architekturę mieszkaniową Warszawy”. Środowisko Mieszkaniowe 12 (2013): 185–91.

Wachowska, Barbara. „Miejskie budownictwo mieszkaniowe w Łodzi międzywojennej (1918– 1939)”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica 30 (1987): 85–112.

Wasiutyński, Bohdan. „Z powodu właściwości Najwyższego Trybunału Administracyjnego”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 4 (1923): 575–593.

Witkowski, Andrzej. „Podatek od lokali w Polsce międzywojennej do 1936 r.” Studia Iuridica Lublinensia 19 (2013): 331–48.

Zajączkowski, Stanisław. „Powinności wojskowe chłopów w Polsce do końca XIII wieku”. Studia i Materiały do Historii Wojskowości 4 (1958): 425–82.

Zajączkowski, Stanisław. „Obowiązki wojskowe wójtów w państwie polskim w okresie monarchii stanowej”. Studia i Materiały do Historii Wojskowości 21 (1978): 3–44.

Information

Information: Cracow Studies of Constitutional and Legal History, Volume 14 (2021), Volume 14, Issue 2, pp. 153 - 187

DOI: https://doi.org/10.4467/20844131KS.21.012.13520

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Obowiązek dostarczania mieszkań na potrzeby osób wojskowych i cywilnych w latach 1919–1925 w świetle ustawodawstwa i orzecznictwa Najwyższego Trybunału Administracyjnego

English:

The Obligation to Provide Housing for Military and Civilian Use between 1919 and 1925 in Light of the Legislation and Judicial Decisions of the Supreme Administrative Tribunal

Authors

Marcin Konarski

https://orcid.org/0000-0001-8791-884X

Warsaw Management University

Published at: 22.06.2021

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND

Percentage share of authors:

Marcin Konarski (Author) - 100%

Article corrections:

Publication languages:

Polish

View count: 2483

Number of downloads: 1907

<div id="cke_pastebin"> <div id="cke_pastebin"> <div id="cke_pastebin"> The Obligation to Provide Housing for Military and Civilian Use between 1919 and 1925 in Light of the Legislation and Judicial Decisions of the Supreme Administrative Tribunal</div> </div> </div>

Download xml