FAQ

Wanda, królowa sarmacka – próba epopei

Publication date: 04.2013

Konteksty Kultury, 2013, Volume 10, Issue 1-2, pp. 5 - 17

Authors

Roman Dąbrowski
Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland
All publications →

Titles

Wanda, królowa sarmacka – próba epopei

Abstract

W 1809 roku ukazał się anonimowo fragment poematu Wanda, królowa sarmacka. Czytamy w nim, że Wanda, córka Kraka wędruje z towarzyszkami jako posłanka do Jazygów z prośbą o pomoc przeciw najeźdźcom germańskim pod wodzą Rotygara. Po drodze spotykają pobożnego pustelnika, który poucza je o wartości cnoty i przepowiada królewnie przyszłość. Kiedy podczas dalszej podróży płyną po Dunaju, burza, wywołana przez boga wiatrów Pochwista na prośbę bogini miłości Dzidzielii, rozbija barkę. Towarzyszki Wandy giną, a ona sama ratuje się i płynie dalej, trzymając się fragmentu tejże barki. Wanda nawiązuje do tradycji epopei, autor wprowadza charakterystyczne dla tego gatunku motywy, między innymi machinę cudowną, zastępując bóstwa antyczne postaciami z mitologii słowiańskiej, przeciwstawiającymi się wyrokom Boga chrześcijańskiego. Utwór ten posiada jednak też wyraźne cechy poematu opisowego. Wanda bardzo dobrze obrazuje przemiany, jakie dokonywały się na gruncie poezji epickiej na początku XIX wieku

References

Download references

Dąbrowski R., Problemy z formą gatunkową poematu o powietrznej „bani”. „Balon, czyli Wieczory puławskie. Poema w dziesięciu pieśniach” [w:]Czytanie Kniaźnina, red. B. Mazurkowa, T. Chachulski, Warszawa 2010.

Długosz J., Dziejów polskich ksiąg dwanaście, tłum. K. Mecherzyński, t. 1, Kraków 186.

Homer, Iliada, tłum. F.K. Dmochowski, oprac. M. Stęplewska, Kraków 2002.

Homer, Odyseja, tłum. J. Parandowski, Warszawa 1953.

Koehler K., Domek szlachecki w literaturze polskiej epoki klasycznej, Kraków 2005.

Krasicki I., Wojna chocimska [w:] tegoż, Dzieła zebrane, seria I: Pisma literackie, t. 1: Poematy, oprac. Z. Goliński, Warszawa 1998.

Królikowski J.F., Rys poetyki wedle przepisów teorii w szczegółach z najznakomitszych autorów czerpanej, Poznań 1828.

Maciejewski M., Narodziny powieści poetyckiej w Polsce, Wrocław 1970.

Maślanka J., Literatura a dzieje bajeczne, Warszawa 1984.

Przybylski R.,Klasycyzm, czyli Prawdziwy koniec Królestwa Polskiego, Warszawa 1983.

Rejman Z., Wanda nie chciała Niemca, ale nie wiemy, czego chciała. Kilka uwag na marginesie tragedii Euzebiusza Słowackiego [w:] Długie trwanie. Różne oblicza klasycyzmu, red. R. Dąbrowski, B. Dopart, Kraków 2011.

Słowacki E., O poezji w ogólności [w:] Oświeceni o literaturze. Wypowiedzi pisarzy polskich 1801–1830, oprac. T. Kostkiewiczowa, Z. Goliński, Warszawa 1995.

Wanda, królowa sarmacka, w dziesięciu pieśniach. Poema niewydane, „Pamiętnik Warszawski” 1809, V.

Witkowska A., Poemat opisowy [w:] Słownik literatury polskiego oświecenia, red. T. Kostkiewiczowa, Wrocław – Warszawa – Kraków 2006, s. 344.

Witkowska A., „Ja, głupi Słowianin”, Kraków 1980.

Information

Information: Konteksty Kultury, 2013, Volume 10, Issue 1-2, pp. 5 - 17

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Wanda, królowa sarmacka – próba epopei

Authors

Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland

Published at: 04.2013

Article status: Open

Licence: None

Percentage share of authors:

Roman Dąbrowski (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish

View count: 3179

Number of downloads: 1436