FAQ

Scenariusze komunikacji z Obcym na podstawie wybranych dzieł Stanisława Lema

Publication date: 15.11.2022

Konteksty Kultury, 2022, Volume 19 Issue 3, pp. 407 - 420

https://doi.org/10.4467/23531991KK.22.030.16544

Authors

Aleksandra Potocka-Woźniak
University of Warsaw, Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Poland
All publications →

Titles

Scenariusze komunikacji z Obcym na podstawie wybranych dzieł Stanisława Lema

Abstract

W twórczości Stanisława Lema często podejmowanym tematem jest komunikacja międzyplanetarna. W zależności od przyjętej konwencji autor na różnorodne sposoby pokazuje Obcego. Celem artykułu jest omówienie trzech scenariuszy komunikacji na podstawie opowiadania Podróż ósma z Dzienników gwiazdowych oraz powieści Eden i Solaris. Punktem wyjścia porównania jest schemat Romana Jakobsona. Istotnym elementem publikacji są uwagi związane z zabiegami semantycznymi, które stosuje Lem (m.in. nacechowanie słownictwa, neologizmy), gdyż wpływają one na wydźwięk filozoficzny jego utworów. Na podstawie przeprowadzonego porównania widoczne jest, że ziemscy bohaterowie Lema dążą do dialogu z Obcym, jednak nie osiągają z nim pełnego porozumienia w żadnym z omawianych utworów. Komunikacja z Obcym ukazuje przede wszystkim człowieka, zdejmując go z piedestału.

References

Download references
Buber M., Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych, tłum. J. Doktór, Warszawa 1992.
Csicsery-Ronay I., Książka jest Obcym: o pewnych i niepewnych interpretacjach „Solaris” Stanisława Lema, tłum. T. Rachwał [w:] Lem w oczach krytyki światowej, red. J. Jarzębski, Kraków 1989.
Düring M., Motyw obcego w Podróży ósmej Stanisława Lema, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” 2016, nr 28, s. 155–166.
Lévinas E., Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności, tłum. M. Kowalska, Warszawa 1998.
Feuerbach L., Zasady filozofii przyszłości, tłum. M. Skwieciński [w:] tegoż, Wybór pism, t. 2: Zasady filozofii przyszłości, tłum. K. Krzemieniowa, M. Skwieciński, Warszawa 1988.
Geier M., „Eden”: elementy semiologii „pozaziemskiej”, tłum. Z. Wawrzyniak [w:] Lem w oczach krytyki światowej, red. J. Jarzębski, Kraków 1989.
Geier M., Fantastyczny ocean Stanisława Lema (Przyczynek do semantycznej interpretacji powieści Science Fiction „Solaris”), tłum. R. Wojnakowski [w:] Lem w oczach krytyki światowej, red. J. Jarzębski, Kraków 1989.
Głowiński M., Nowomowa i ciągi dalsze. Szkice dawne i nowe, Kraków 2009.
Grzegorczykowa R., Puzynina J., Słowotwórstwo [w:] Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, red. R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel, Warszawa.
Handke R., Polska proza fantastyczno-naukowa. Problemy poetyki, Wrocław 1969.
Jakobson R., Poetyka w świetle językoznawstwa, tłum. K. Pomorska [w:] Roman Jakobson w poszukiwaniu istoty języka 2. Wybór pism, red. M.R. Mayenowa, Warszawa 1989.
Jarzębski J., Cały ten złom [w:] S. Lem, Niezwyciężony, Kraków 2021.
Lem S., Eden, Kraków 1984.
Lem S., Dzienniki gwiazdowe, Warszawa 2008.
Lem S., Kongres futurologiczny, Warszawa 2008.
Lem S., Solaris, Kraków 2013.
Nowotny-Szybistowa M., Osobliwości leksykalne w języku Stanisława Ignacego Witkiewicza, Wrocław 1973.
Stoff A., Powieści fantastyczno-naukowe Stanisława Lema, Toruń 1983.
Wierzbicka A., O języku – dla wszystkich, Warszawa 1965.

Information

Information: Konteksty Kultury, 2022, Volume 19 Issue 3, pp. 407 - 420

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Scenariusze komunikacji z Obcym na podstawie wybranych dzieł Stanisława Lema

English:
Scenarios of Communication with the Alien on the Basis of Stanisław Lem’s Selected Works

Authors

University of Warsaw, Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Poland

Published at: 15.11.2022

Article status: Open

Licence: CC BY  licence icon

Percentage share of authors:

Aleksandra Potocka-Woźniak (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish