FAQ

Polityczna wymowa emigracyjnych przedstawień ofiary polskiego żołnierza podczas drugiej wojny światowej

Publication date: 23.05.2017

Konteksty Kultury, 2016, Volume 13, Issue 4, pp. 392 - 411

https://doi.org/10.4467/23531991KK.16.023.6762

Authors

Jan Lencznarowicz
Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland
All publications →

Titles

Polityczna wymowa emigracyjnych przedstawień ofiary polskiego żołnierza podczas drugiej wojny światowej

Abstract

Wśród Polaków, którzy po zakończeniu drugiej wojny światowej znaleźli się poza zasięgiem władzy Stalina i postanowili nie wracać do ojczyzny, szczególnie liczni i aktywni byli kombatanci. To oni odgrywali wielką rolę w organizowaniu tej fali emigracji w krajach osiedlenia i nadawali ton życiu społecznemu, a zwłaszcza politycznemu skupisk wojennego uchodźstwa. Pamięć walki oraz strat odniesionych podczas wojny stanowiła podstawę kształtującego się na emigracji mitu bohaterstwa polskiego żołnierza. Stał się on jednym z filarów zbiorowej tożsamości politycznej emigracji pojałtańskiej. Nie tylko przyczyniał się do współkształtowania jej ideowej spójności, lecz także wytyczał cel dalszej, jak się miało okazać, już tylko politycznej, a nie wojskowej walki. Korzystając z różnorodnego materiału źródłowego, autor poniższego artykułu próbuje odpowiedzieć na pytanie o rolę, jaką w symbolicznych przedstawieniach emigracji pojałtańskiej odgrywał wątek ofiary krwi złożonej przez polskiego żołnierza, jak również o funkcję polityczną tych przedstawień.

References

Download references
Źródła archiwalne

Instytut Polski Muzeum im. Generała Andersa (IPMS): Kancelaria Cywilna Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, sygn. 48.

Instytut Polski Muzeum im. Generała Andersa (IPMS): Kolekcja Generała Andersa, sygn. 11.

Prasa

„Biuletyn Informacyjny Centralnego Związku Polaków we Francji” (Lyon–Paryż), 1945–1946.

„Biuletyn Informacyjny Sekretariatu Kół Oddziałowych” (Londyn), 1948–1956.

„Czas” (Bruksela), 1945.

„Diariusz Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej” (Londyn), 1949.

„Dziennik Polski Dziennik Żołnierza” (Londyn), 1945–1956.

„Gazeta Niedzielna” (Londyn), 1949–1955.

„Gazeta Żołnierska” (Bari–Neapol), 1945–1946.

„Głos Polski” (Buenos Aires), 1947–1955.

„Głos Polski” (Hanower), 1945.

„Krechowiak” (Londyn), 1947–1955.

„Lwów Wilno” (Londyn), 1946–1950.

„The Manchester Guardian” (Manchester), 1945.

„Myśl Polska” (Londyn), 1046–1956.

„Na Szlaku Kresowej” (Londyn), 1949.

„Nowy Świat” (Nowy Jork), 1945–1951.

„Od do Z” (Londyn), 1949–1951.

„Orlęta”, 1955.

„Orzeł Biały” (Rzym–Bruksela–Londyn), 1945–1956.

„Polska Walcząca” (Londyn), 1945–1947.

„Polska Walcząca – Kombatant Polski na Obczyźnie” (Londyn), 1947–1955.

„Polska Wierna” (Paryż), 1945–1955.

„Przed Świtem” (Londyn), 1946–1947.

„Serwis Prasowo-Informacyjny. Światpol. PAP” (Londyn), 1946.

„Światło” (Paryż), 1947–1949.

„The Times” (London), 1945.

„Tygodnik Polski” (Nowy Jork), 1943–1947.

„Wiadomości” (Londyn), 1946–1956.

„Wolna Polska” (Lyon), 1944–1945.

Źródła drukowane

Armia Krajowa dokumentach 1939–1945, t. 5, Wrocław 1991.

Gawlina J., wojny i z wygnania. Listy orędzia pasterskie, kazania, przemówienia, Rzym 1952.

Herling-Grudziński G., „Księgi narodu pielgrzymstwa polskiego” na nowej emigracji [w:] A. Mickiewicz, Księgi narodu polskiego pielgrzymstwa polskiego, Rzym 1946.

Jakubisiak A., Przemówienie na nabożeństwie za zmarłych Polaków [w:] tenże, Wytrwać, by zwyciężyć. Zbiór odczytów przemówień 1940–1945, Paryż 1946.

Janta A., Wracam Polski, Paryż 1949.

Lechoń J., Dziennik, t. 1, Warszawa 1992.

Pragier A., Czas przeszły dokonany, Londyn 1966.

Pragier A., Dzieje grzechu, czyli od Jałty do przesilenia, Londyn 1947.

Pstrokoński S., Kapitulacja Polskich Sił Zbrojnych. Ocena, konsekwencje, odpowiedzialność, Londyn 1948.

Wybór dokumentów do dziejów polskiego uchodźstwa niepodległościowego 1939–1991, oprac. red. A. Suchcitz, L. Maik, W. Rojek, Londyn 1997.

Opracowania

Blumenberg H., Work on Myth, Cambridge, Mass. 1985.

Bottici C., Philosophy of Political Myth, Cambridge 2007.

Flood Ch., Political Myth. Theoretical Introduction, New York–London 1996.

Lencznarowicz J., Jałta. kręgu mitów założycielskich polskiej emigracji politycznej 1944–1956, Kraków 2009.

Lencznarowicz J., Polityczna symbolika emigracyjnych przedstawień bitwy Monte Cassino [w:] tenże, Polacy świat, kultura zmiana. Studia historyczne antropologiczne ofiarowane profesor Halinie Florkowskiej-Frančić, red. J. Lencznarowicz, J. Pezda,

Lencznarowicz J., Zwycięski wódz zdradziecki watażka. Postać Władysława Andersa mitologii politycznej polskiej emigracji pojałtańskiej, „Przegląd Polonijny” 2007, z. 1.

Morawicz J.P., Rozwiązanie Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie [w:] Mobilizacja uchodźstwa do walki politycznej 1945–1990, red. L. Klisiewicz, Londyn 1995.

Patterson Sh., The Poles. An Exile Community in Britain [w:] Between Two Cultures. Migrants and Minorities in Britain, red. J. Watson, Oxford 1977.

Tudor H., Political Myth, London 1972.

Wolsza T., Rząd RP na obczyźnie wobec wydarzeń kraju 1945–1950, Warszawa 1998.

Zaćmiński A., Emigracja polska Wielkiej Brytanii wobec możliwości wybuchu III wojny światowej 1945–1954, Bydgoszcz 2003.

Information

Information: Konteksty Kultury, 2016, Volume 13, Issue 4, pp. 392 - 411

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Polityczna wymowa emigracyjnych przedstawień ofiary polskiego żołnierza podczas drugiej wojny światowej

English:

The Political Significance of Émigré Representations of the Polish Soldier’s Sacrifice during the Second World War

Authors

Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland

Published at: 23.05.2017

Article status: Open

Licence: None

Percentage share of authors:

Jan Lencznarowicz (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish