Celem opracowania jest próba znalezienia odpowiedzi na pytanie o istnienie różnic między handlem międzynarodowym mierzonym wartością brutto (tradycyjnie) i handlem mierzonym wartością dodaną oraz o ich stopień. Dokonana analiza pozwala stwierdzić, że oba rodzaje handlu wiele łączy, ale i wiele dzieli. Z jednej strony, trzej najwięksi uczestnicy handlu nie zmieniają się, bez względu na to, w jaki sposób mierzony jest handel, z drugiej – w zależności od metody jego pomiaru – zasadniczo zmieniają się zajmowane przez nich miejsca (np. pozycja Chin). W latach 1995–2011 nastąpiło zwielokrotnienie wartości handlu międzynarodowego (w tym handlu zagranicznego Polski), przy czym handel wartością brutto wzrósł bardziej niż handel wartością dodaną. Na skutek kryzysu gospodarczego w 2009 r. nastąpił jednak znaczący spadek wartości zarówno handlu wartością dodaną, jak i handlu brutto. Spadek tego drugiego był jednak silniejszy. Ponadto w badanym okresie widać spadek relacji między wartością handlu mierzonego wartością dodaną a wartością handlu brutto – w przypadku Polski spadek ten jest większy niż w handlu światowym.

The study is aimed at answering the question of whether, and if so how much, world and Polish gross trade differ from value-added trade. Gross trade and value-added trade are similar up to a point, but there are also some crucial differences between them. On the one hand, world top three exporters and importers are the same despite of different measures (gross and valueadded); on the other hand, there are differences in the order among these groups of exporters and importers – for example the ranking of China. During period of 1995–2011, world and Polish trade grew by several times and the increase of gross trade was higher than the growth of value-added trade. Due to the world crisis, there were falls in gross and value-added trade in 2009 and the decrease in gross trade was stronger than in the case of value-added trade. Additionally, the proportion between value-added trade and gross trade during the period of 1995–2011 dropped. In the case of Poland this fall was higher than in the case of world trade.