Итоги пакта Риббентропа-Молотова 1939 г. в судьбе Польши. (Польская историография 1980-х – 2000-х гг.)

Lyudmila C. Drozhzha

Итоги пакта Риббентропа-Молотова 1939 г. в судьбе Польши. (Польская историография 1980-х – 2000-х гг.)

Data publikacji: 20.12.2022

Wschodnioznawstwo, 2022, Tom 16, s. 361 - 376

https://doi.org/10.4467/20827695WSC.22.021.16770

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

drukuj

Tytuły

Итоги пакта Риббентропа-Молотова 1939 г. в судьбе Польши. (Польская историография 1980-х – 2000-х гг.)

Abstrakt

Przedmiotem studium są główne kierunki badań polskich historyków w zakresie podpisanego 23 VIII 1939 r. paktu Ribbentrop-Mołotow, który doprowadził do geopolitycznego upadku Polski we wrześniu 1939 r. W ciągu ostatnich trzydziestu lat prowadzono badania w następujących obszarach: badanie i analiza źródeł drukowanych (tekst zasadniczy paktu Ribbentrop-Mołotow, protokoły dodatkowe i komentarze do nich); studium wspomnień polskich dyplomatów jako użyteczne źródło do analizy koncepcji polityki zagranicznej dyplomacji II Rzeczypospolitej w okresie przedwojennego kryzysu politycznego; analiza pozycji międzynarodowej Polski i stosunków polsko-radziecko-niemieckich w sierpniu 1939 r.; analiza stosunku rządów francuskiego i brytyjskiego do paktu Ribbentrop-Mołotow i jego wpływu na losy Polski (ocena polsko-angielskiej deklaracji o nieagresji z 25 VIII 1939); międzynarodowa ocena prawno-polityczna działań dyplomatycznych ministra spraw zagranicznych J. Becka w sierpniu 1939 r.

The Results of the Ribbentrop-Molotov Pact of 1939 in the Fate of Poland (Polish Historiography of the 1980s–2000s)

The subject of the research is the main directions of Polish historians’ study of the results of the Ribbentrop-Molotov Pact on 23 VIII 1939 in the geopolitical collapse of Poland in September 1939. In the last thirty years, research has been conducted in the following areas: study and analysis of printed sources (articles of the Ribbentrop-Molotov Pact, additional protocols and comments to them); study of memoirs of Polish diplomats as a useful source for analyzing the foreign policy concept of diplomacy of the II Rzeczpospolita the prewar political crisis; analysis of the international situation of Poland and Polish-Soviet-German relations in August 1939; analysis of the attitude of the French and British governments to the Ribbentrop-Molotov Pact and its impact on the fate of Poland (assessment of the Polish-English declaration of non-aggression of 25 VIII 1939); international legal and political assessment of the diplomatic activities of Foreign Minister J. Beck in August 1939.

The Results of the Ribbentrop-Molotov Pact of 1939 in the Fate of Poland (Polish Historiography of the 1980s–2000s)

Słowa kluczowe

historiografia, pakt Ribbentrop-Mołotow, polityka zagraniczna, ocena prawno-międzynarodowa, działalność dyplomatyczna; historiography, Ribbentrop-Molotov Pact, foreign policy, international legal assessment, diplomatic activity

historiography, Ribbentrop-Molotov Pact, foreign policy, international legal assessment, diplomatic activity

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Amb. W. Grzybowski do MSZ, 22 VIII 1939, 24 VIII 1939. Telegramy szyfrowe, Archiwum Akt Nowych. MSZ. Sygn. 6655.

Amb. W. Grzybowski do MSZ, 27 VIII 1939. Telegram szyfrowy, Archiwum Akt Nowych. MSZ. sygn. 6655А.

Arjakas, K., Arumäe, H., Arumäe, T. & Helme, R., Molotovi-Ribbentropi paktist baaside lepinguni. Dokumente ja materjale, Tallinn 1989.

Batowski, H., Agonia pokoju i początek wojny, sierpień–wrzesień 1939, Poznań 1979.

Batowski, H., Między dwiema wojnami 1919–1939. Zarys historii dyplomatycznej, Kraków 2001.

Batowski, H., „Przecieki” o tajnym protokole z 23 sierpnia 1939 r., „Polityka” 1989, nr 10.

Batowski, H., Układy niemiecko-radzieckie z 23 sierpnia 1939 r., [in:] Niemcy w polityce międzynarodowej 1919–1939. T. 4: Na przełomie pokoju i wojny, ed. S. Sierpowski, Poznań 1992.

Batowski, H., Zachód wobec granic Polski. 1920–1940, Łódź 1995.

Beck, J., Ostatni raport, Warszawa 1987.

Cienciała, A., Polska w polityce brytyjskiej i francuskiej w 1939 roku. Wola walki czy próba uniknięcia wojny, „Zeszyty Historyczne” [Paryż] 1986, z. 75.

Cienciała, A., Polska w polityce Wielkiej Brytanii w przededniu wybuchu II wojny światowej, „Kwartalnik Historyczny” 1990, nr 1.

Dębski, S., Między Berlinem a Moskwą. Stosunki niemiecko-sowieckie 1939–1941, Warszawa 2007.

Diariusz i teki Jana Szembeka, T. 4., ed. J. Zarański, Londyn 1972.

Drozhzha, L.C., Y. Bek i vneshnyaya politika „equilibrium” Rechi Pospolitoy v 1932–1939 gg., „Izvestiya Natsional’noy akademii nauk Belarusi. Seriya Istoriya” 2005, № 3.

Duraczyński, E., Polska w polityce Moskwy latem 1939, [in:] 17 września 1939. Materiały z ogólnopolskiej konferencji historyków. Kraków, 25–26 października 1993 r., ed. H. Batowski, Kraków 1994.

Gregorowicz, S. & Zacharias, M., Polska – Związek Sowiecki. Stosunki polityczne 1925–1939, Warszawa 1995.

Grosfeld, L., Polska a stosunki niemiecko-sowieckie 1918–1939, Warszawa 1988.

Grünberg, K. & Serszyk, J., Czwarty rozbiór Polski. Z dziejów stosunków radziecko-niemieckich w okresie międzywojennym, Warszawa 1990.

Historia dyplomacji polskiej, ed. G. Labuda, T. 4: 1918–1939, eds. S. Łossowski, W. Materski, W. Michowicz & A. Skrzypek, Warszawa 1996.

Historia dyplomacji polskiej, ed. G. Labuda, T. 5: 1939–1945, eds. S. Łossowski, W. Materski, W. Michowicz & A. Skrzypek, Warszawa 1999.

Iwanow, N., Zapomniane ludobójstwo. Polacy w państwie Stalina. „Operacja polska” 1937–1938, Warszawa 2015.

Kamiński, M., W cieniu zagrożenia. Polityka zagraniczna RP, 1918–1939, Warszawa 1993.

Kornat, M., Dyplomacja II Rzeczypospolitej wobec paktu Ribbentrop-Mołotow, „Dzieje Najnowsze” 2000, R. XXXII, nr 2.

Kornat, M., Polska wobec paktu Ribbentrop-Mołotow, Warszawa 2002.

Kowalski, W., Ostatni rok Europy 1939, Warszawa 1989.

Krasuski, J., Między wojnami. Polityka zagraniczna II Rzeczypospolitej, Warszawa 1985.

Kwiatkowski, E., W takim żyliśmy świecie. Sylwetki polityków, Kraków 1990.

Leczyk, M., Polska i sąsiedzi. Stosunki wojskowe (1921–1939), Warszawa 2004.

Lipski, J., Diplomat in Berlin 1933–1939. Papers and Memoirs of Jozef Lipski, Ambassador of Poland, New York-London 1968.

Łojek, J. & Jerzewski, L., Agresja 17 września 1939. Studium aspektów politycznych, Warszawa 1990.

Łossowski, P., Polska w Europie i świecie 1918–1939. Szkice z dziejów polityki zagranicznej i położenia międzynarodowego II Rzeczypospolitej, Warszawa 1990.

Łukasiewicz, J., Dyplomata w Paryżu 1936–1939. Wspomnienia i dokumenty Juliusza Łukasiewicza, ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej, Londyn 1989.

Mackiewicz, S., Historia Polski od 11 listopada 1918 r. do 17 września 1939 r., Warszawa 1989.

Nowak-Kiełbikowa, M., Polska i Wielka Brytania w dobie zabiegów o zbiorowe bezpieczeństwo w Europie 1923–1937, Warszawa 1989.

Nurek, M. Dyplomacja polska i brytyjska wobec agresji Niemiec і ZSRR we wrześniu 1939 roku, Warszawa 1997.

Polska, Niemcy, Europa w 1939 r. Materiały sesji zorganizowanej w Uniwersytecie Jagiellońskim 14 grudnia 1989 r. z okazji 50 rocznicy wybuchu ІІ wojny światowej, ed. M. Pułaski, Kraków 1991.

Raczynski, E., The Polish – British Alliance. Its Origin and Meaning, London 1948.

Raczyński, E., W sojuszniczym Londynie. Dziennik ambasadora Edwarda Raczyńskiego 1939–1945, Londyn 1974.

Raport końcowy byłego ambasadora RP w Moskwie W. Grzybowskiego do ministra spraw zagranicznych A. Zaleskiego, [in:] Dokumenty z dziejów polskiej polityki zagranicznej 1918–1939. T. 2: 1933–1939, eds. T. Jędruszczak, M. Nowak-Kiełbikowa, Warszawa 1996.

Sadowski, M., Poufne projekty traktatów niemiecko-radzieckich z września 1939 r., „Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi” 1994, t. 17.

Sowa, A.L., U progu wojny. Z dziejów spraw wewnętrznych i polityki zagranicznej II Rzeczypospolitej, Kraków 1997.

Starzeński, P., Trzy lata z Beckiem, Warszawa 1991.

Tebinka, J., Polityka brytyjska wobec problemu granicy polsko-radzieckiej 1939–1945, Warszawa 1998.

Wapiński, R., Rezultat kalkulacji czy chciejstwa? Kwestia współdziałania Niemiec i ZSRR przed 17 września 1939 roku w wyobrażeniach środowisk przywódczych. Zarys problematyki, [in:] 17 września 1939. Materiały z ogólnopolskiej konferencji historyków. Kraków, 25–26 października 1993 r., ed. H. Batowski, Kraków 1994.

Wojciechowski, M., Stosunki polsko-niemieckie 1933–1938, Poznań 1980.

Zacharias, M.J., Polska wobec polityki zbliżenia niemiecko-sowieckiego w okresie międzywojennym (ze szczególnym uwzględnieniem układu z 23 sierpnia 1939 r.), [in:] Rola i miejsce Polski w Europie 1914–1957. W 75 rocznicę odzyskania Niepodległośći. Materiały z sesji naukowej w Instytucie Historii PAN 8–9 listopada 1993 r., ed. A. Koryn, Warszawa 1994.

Zacharias, M.J., Przesłanki polityki Związku Sowieckiego wobec Polski w 1939 r., „Dzieje Najnowsze” 1992, nr 1-2.

Zgórniak, M., Europa w przededniu wojny. Sytuacja militarna w latach 1938–1939, Kraków 1993.

Żerko, S., Polska wobec zbliżenia niemiecko-radzieckiego u schyłku lat trzydziestych, „Przegłąd Zachodni” 1998, z. 2.

Żerko, S., Stosunki polsko-niemieckie 1938–1939, Poznań 1998.

Informacje

Informacje: Wschodnioznawstwo, 2022, Tom 16, s. 361 - 376

DOI: https://doi.org/10.4467/20827695WSC.22.021.16770

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Итоги пакта Риббентропа-Молотова 1939 г. в судьбе Польши. (Польская историография 1980-х – 2000-х гг.)

Angielski:

The Results of the Ribbentrop-Molotov Pact of 1939 in the Fate of Poland (Polish Historiography of the 1980s–2000s)

Autorzy

Lyudmila C. Drozhzha

Białoruskime Naukowo-Badawcze Centrum Dokumentacji Elektronicznej, Mińsk, Białoruś

Publikacja: 20.12.2022

Status artykułu: Otwarte

Licencja: CC BY

Udział procentowy autorów:

Lyudmila C. Drozhzha (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Rosyjski

Liczba wyświetleń: 219

Liczba pobrań: 612

<p> Итоги пакта Риббентропа-Молотова 1939 г. в судьбе Польши. (Польская историография 1980-х – 2000-х гг.)</p>

Pobierz xml