FAQ
Logotyp Uniwersytetu Jagiellońskiego

“I Don’t Know if They Really Hated Us or if It Was for Fun”: Memories of Anti-Jewish Violence Perpetrated by Students of the Catholic University of Lublin in Oral Histories from the Grodzka Gate – NN Theatre Centre

Data publikacji: 31.07.2024

Studia Judaica, 2024, Nr 1 (53), s. 77 - 103

https://doi.org/10.4467/24500100STJ.24.004.19897

Autorzy

Magdalena Dziaczkowska
Lund University
https://orcid.org/0000-0002-2656-2541 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

“I Don’t Know if They Really Hated Us or if It Was for Fun”: Memories of Anti-Jewish Violence Perpetrated by Students of the Catholic University of Lublin in Oral Histories from the Grodzka Gate – NN Theatre Centre

Abstrakt

This article explores the narratives describing the interactions between students of the Catholic University of Lublin and the local Jewish population. It analyzes oral histories from the “Grodzka Gate – NN Theatre” archive using the theoretical framework of intergroup contact theory, intersectionality, and the concept of contact zone. The study presents the accounts thematically, according to the circumstances of the violent behavior, and notes its gendered nature-it was perpetrated mostly by Catholic men. Moreover, it seeks an explanation for these situations and, finally, points to the theory of memory of meanings as a helpful interpretative tool.

Bibliografia

Primary sources – oral histories

Flumenker, Jochewed, “Stosunki polsko-żydowskie przed wojną i podczas wojny” interview, recorded by Tomasz Czajkowski, 15 Nov. 2006], in Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN,” https://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/publication/102754/edition/97434/content [retrieved: 22 Sept. 2023].

Fraind, Josef, “Antysemityzm w przedwojennym Lublinie” [interview, recordedby Tomasz Czajkowski, 17 Dec. 2006], in Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN,” https://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/publication/121245/edition/115498/content [retrieved: 29 Sept. 2023].

Grinfeld, Sara, “Antysemickie hasła na sklepie papierniczym Kestenberga” [interview, recorded by Tomasz Czajkowski, 5 Dec. 2006], in Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN,” https://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/publication/102577/edition/97258/content [retrieved: 22 Sept. 2023].

Kozak, Janina, “Stosunki polsko-żydowskie przed wojną” [interview, recorded by Tomasz Czajkowski, 23 Sept. 2005], in Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN,” https://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/publication/124575/edition/118729/content [retrieved: 22 Sept. 2023].

Margulowa, Elżbieta, “Dzielnice żydowskie” [interview, recorded by Ewa Koldryn, Mariusz Sadłowski, 16 Dec. 1998], in Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN,” https://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/publication/33719/edition/33207/content [retrieved: 22 Sept. 2023].

Proskura, Anna, “Stosunki polsko-żydowskie w przedwojennym Lublinie” [interview, recorded by Marek Nawratowicz, 26 Sept. 2007], in Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN,” https://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/publication/137143/edition/131014/content [retrieved: 22 Sept. 2023].

Shuval, Mira, “Stosunki polsko-żydowskie przed wojną” [interview, recorded by Tomasz Czajkowski, 29 Dec. 2006], in Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN,” https://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/publication/103488/edition/98156/content [retrieved: 22 Sept. 2023].

Smolińska, Janina, “Polacy i Żydzi w Lublinie” [interview, recorded by Aneta Ogrodnik, 1 Dec. 2002], in Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN,” https://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/publication/35207/edition/34084/content [retrieved: 23 Sept. 2023].

Tomanek, Adam, “Stosunki polsko-żydowskie przed wojną” [interview, recorded by Tomasz Czajkowski, 9 June 2004], in Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN,” https://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/publication/120044/edition/114331/content [retrieved: 22 Sept. 2023].

Tuller, Sarah, “Młodzież polska biła Żydów w Ogrodzie Saskim” [interview, recorded by Tomasz Czajkowski, 11 Dec. 2010], in Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN,” https://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/publication/101291/edition/95957/content  [retrieved: 22 Sept. 2023].

Weiser, Zofia, “Polacy i Żydzi w Lublinie” [interview, recorded by Robert Kuwałek, 1 Dec. 2001], in Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN,” https://bibliotekateatrnn.pl/dlibra/publication/34621/edition/34020/content [retrieved: 22 Sept. 2023].

Zych, Mieczysław, “Antysemityzm w przedwojennym Lublinie” [interview, recorded by Wioletta Wejman, 5 Apr. 2006], in Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN,” https://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/publication/125832/edition/119932/content [retrieved: 22 Sept. 2023].

 

Other sources

“Sprawozdanie ze Stanu K.U.L. w Roku Akademickim 1935/36,” in Biblioteka Uniwersytecka KUL, https://dlibra.kul.pl/dlibra/publication/26545/edition/27115 [retrieved: 22 Sept. 2023].

“Sprawozdanie ze Stanu K.U.L. w Roku Akademickim 1936/37,” in Biblioteka Uniwersytecka KUL, https://dlibra.kul.pl/dlibra/publication/26547/edition/27113?language=pl [retrieved: 22 Sept. 2023].

“Sprawozdanie ze Stanu K.U.L. w Roku Akademickim 1937/38,” in Biblioteka Uniwersytecka KUL, https://dlibra.kul.pl/dlibra/publication/26548/edition/27114?language=en [retrieved: 22 Sept. 2023].

 

Secondary sources

Adamczyk, Arkadiusz, “Wokół premierostwa Felicjana Sławoja Składkowskiego.  Uwagi i spostrzeżenia,” Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica 60 (1997).

Allport, Gordon W., The Nature of Prejudice (Reading, 1954).

Bałaban, Majer, Die Judenstadt von Lublin (Berlin, 1919).

Brunotte, Ulrike, “The Beautiful Jewess as Borderline Figure in Europe’s Internal Colonialism: Some Remarks on the Intertwining of Orientalism and Antisemitism,” ReOrient 4 (2019), 2.

Brykczynski, Paul, Primed for Violence: Murder, Antisemitism, and Democratic Politics in Interwar Poland (Madison–London, 2018).

Bujak, Grzegorz (ed.), Katolicki Uniwersytet Lubelski 1918–2018, vol. 1: 1918–1944 (Lublin–Warsaw, 2019).

Crenshaw, Kimberlé, “Demarginalizing the Intersection of Race and Sex: A Black Feminist Critique of Antidiscrimination Doctrine” (paper presented at the University of Chicago Legal Forum, 1989).

Crenshaw, Kimberlé, “Mapping the Margins: Identity Politics, Intersectionality, and Violence against Women,” Stanford Law Review 43 (1991), 6.

Czyrka, Marek, “Związek Akademicki Młodzież Wszechpolska i Ruch Młodych Obozu Wielkiej Polski w Lublinie w okresie II Rzeczypospolitej,” Niepodległość i Pamięć 16 (2009), 1.

Derewenda, Robert, “Uniwersytet za rektora ks. Antoniego Szymańskiego (1933–1939),” in Grzegorz Bujak (ed.), Katolicki Uniwersytet Lubelski, vol. 1: 1918–1944 (Lublin–Warsaw, 2019).

Dziaczkowska, Magdalena, “The Memory of Meanings: The Images of Jewish-Catholic Relations in Interwar Lublin in Oral Histories” (Ph.D. dissertation, Lund University, Lund, 2023).

Frübis, Hildegard, “The Figure of the Beautiful Jewess: Displacements on the Borders between East and West,” in Ulrike Brunotte, Jürgen Mohn, Christina Späti (eds.), Internal Outsiders – Imagined Orientals? Antisemitism, Colonialism and Modern Constructions of Jewish Identity (Würzburg, 2017).

Harding, Susan, “Representing Fundamentalism: The Problem of the Repugnant Cultural Other,” Social Research 58 (1991), 2.

Jakubowski, Andrzej; Bronisz, Urszula; Łoś, Elżbieta, Historia Lublina w liczbach. History of Lublin in Figures (Lublin, 2018).

Karolewicz, Grażyna (ed.), Katolicki Uniwersytet Lubelski we wspomnieniach pierwszych studentów z lat 1918–1925 (Lublin, 1978).

Karolewicz, Grażyna (ed.), Katolicki Uniwersytet Lubelski w latach 1925–1939 we wspomnieniach swoich pracowników i studentów (Lublin, 1989).

Karolewicz, Grażyna; Zahajkiewicz, Marek; Zieliński, Zygmunt (eds), Katolicki Uniwersytet Lubelski. Wybrane zagadnienia z dziejów Uczelni (Lublin, 1992).

Kijek, Kamil, “Polska akulturacja, żydowski nacjonalizm? Paradygmat ‘Akulturacji bez asymilacji’ a świadomość polityczna międzywojennej młodzieży żydowskiej na podstawie autobiografii YIVO,” in Konrad Zieliński (ed.), Wokół akulturacji i asymilacji Żydów na ziemiach polskich (Lublin, 2010).

Kijek, Kamil, “Zanim stał się Przytyk. Ruch Narodowy a geneza zajść antyżydowskich w województwie kieleckim w latach 1931–1935,” Zagłada Żydów 14 (2018).

Kopciowski, Adam, Wos hert zich in der prowinc? Prasa żydowska na Lubelszczyźnie i jej największy dziennik „Lubliner Tugblat” (Lublin, 2015).

Kopciowski, Adam, “Zarys dziejów Żydów w Lublinie,” in Joanna Zętar, Elżbieta Żurek, Sławomir Jacek Żurek (eds.), Żydzi w Lublinie – Żydzi we Lwowie. Miejsca – Pamięć – Współczesność (Lublin, 2006).

Kubiszyn, Marta, “The Witness’s Perspective: Destruction of the Lublin Jewish Community in Non-Jewish Oral Testimonies,” in Joanna Posłuszna (ed.), Psyche, Trauma, Memory (Kraków, 2017).

Kubiszyn, Marta; Kopciowski, Adam, Żydowski Lublin. Źródła – obrazy – narracje (Lublin, 2021).

Kubiszyn, Marta; Weismann, Stephanie, “Urban Landscape as Biographical Experience: Pre-War Lublin in the Oral Testimonies of Its Inhabitants,” Polish Journal of Landscape Studies 3 (2020), 6.

Kuncewicz, Dorota; Sokołowska, Ewa; Sobkowicz, Jolanta, “Usłyszeć niewypowiedziane, czyli o interpretacji psychologicznej za pomocą narzędzi teorii literatury,” Polskie Forum Psychologiczne 20 (2015), 3.

Kuncewicz, Dorota; Sokołowska, Ewa; Sobkowicz, Jolanta; Kuncewicz, Dariusz, Po ciszy. Rozważania o komunikacji opartej na kontekście (Lublin, 2019).

Łysiak, Anna, “Judaizm rabiniczny i współczesny w pismach teologów katolickich w Polsce w latach 1918–1939” (Ph.D. dissertation, Jagiellonian University, Kraków, 2003).

Łysiak, Anna, “The Rev. Kruszynski and Polish Catholic Teachings about Jews and Judaism in Interwar Poland,” Kirchliche Zeitgeschichte 16 (2003), 1.

Michalski, Maciej; Podemski, Krzysztof (eds.), Wyparte historie. Antysemityzm na Uniwersytecie Poznańskim w latach 1919–1939 (Poznań, 2022).

Oișteanu, Andrei, Inventing the Jew: Antisemitic Stereotypes in Romanian and Other Central-East European Cultures, trans. Mirela Adascalitei (Lincoln, 2009).

Pettigrew, Thomas F., “Intergroup Contact Theory,” Annual Review of Psychology 49 (1998).

Pettigrew, Thomas F.; Tropp, Linda R., “A Meta-Analytic Test of Intergroup Contact Theory,” Journal of Personality and Social Psychology 90 (2006), 5.

Pettigrew, Thomas F.; Tropp, Linda R.; Wagner, Ulrich; Christ, Oliver, “Recent Advances in Intergroup Contact Theory,” International Journal of Intercultural Relations 35 (2011), 3.

Pielka, Mateusz, “Radykalizacja nastrojów antysemickich w latach trzydziestych w Drugiej Rzeczypospolitej,” Scripta Historica (2015), 21.

Porter, Brian, “Antisemitism and the Search for a Catholic Identity,” in Robert Blobaum (ed.), Antisemitism and Its Opponents in Modern Poland (Ithaca–London, 2005).

Porter-Szűcs, Brian, “The Birth of the Polak-Katolik,” Sprawy Narodowościowe. Seria nowa / Nationalities Affairs. New Series 49 (2017).

Porter-Szűcs, Brian, Faith and Fatherland: Catholicism, Modernity, and Poland (New York, 2011).

Pratt, Mary Louise, “Arts of the Contact Zone,” Profession (1991).

Pratt, Mary Louise, Imperial Eyes: Travel Writing and Transculturation, 2nd edition (London–New York, 2008).

Prokop-Janiec, Eugenia, “Contact and Conflict: Polish-Jewish Contact Zone,”Tematy i Konteksty (2020), 1.

Prokop-Janiec, Eugenia, Pogranicze polsko-żydowskie. Topografie i teksty (Kraków, 2013).

Umińska-Keff, Bożena, Postać z cieniem. Portrety Żydówek w polskiej literaturze od końca XIX wieku do 1939 roku (Warsaw, 2001).

Zaporowski, Zbigniew, “Żydzi w Radzie Miejskiej Lublina 1919–1939,” in Tadeusz Radzik (ed.), Żydzi w Lublinie. Materiały do dziejów społeczności żydowskiej Lublina (Lublin, 1995).

Zieliński, Konrad, W cieniu synagogi. Obraz życia kulturalnego społeczności żydowskiej Lublina w latach okupacji austro-węgierskiej (Lublin, 1998).

Zieliński, Konrad; Zielińska, Nina, Jeszywas Chachmej Lublin. Uczelnia Mędrców Lublina (Lublin, 2003).

Informacje

Informacje: Studia Judaica, 2024, Nr 1 (53), s. 77 - 103

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Angielski: “I Don’t Know if They Really Hated Us or if It Was for Fun”: Memories of Anti-Jewish Violence Perpetrated by Students of the Catholic University of Lublin in Oral Histories from the Grodzka Gate – NN Theatre Centre

Publikacja: 31.07.2024

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Magdalena Dziaczkowska (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Angielski