The affordability of apartment units is closely related to the availability of land for planned multifamily housing development. In crisis periods, real estate prices go up, reflecting the perception of real estate as the safest investment, and land speculation increases. Housing is the most important fabric of the city, and the availability of land for housing directly influences housing affordability. In many European cities, legal and administrative mechanisms have been worked out to force the construction of apartment buildings. In times of crisis, however, these mechanisms have proven ineffective. This article will focus on the process of elaborating innovative solutions, with Vienna’s systemically coherent housing policy as an example. In the decade following the 2008 crisis, the ongoing rise in real estate prices, especially the price of undeveloped land, led to a decrease in the proportion of new subsidized affordable housing. The leaders of the federal state of Vienna undertook legal measures to reverse this negative trend. Within two years, the local building code was updated with a provision describing a new land use category: “affordable housing”. Following this rule, the acquisition of a permit to build housing investments requires that two-thirds of the planned development’s usable area be devoted to subsidized, meaning affordable, housing. This provision in Vienna’s building code came into effect on March 1, 2019. It is expected that in the long run, the price of land for housing will drop by 90%. In the upcoming years, monitoring of the provision’s effects will be conducted. The provision is seen as a radical change in the law, ensuring the continued realization of affordable housing programs.

Urban housing policy – land availability as a condition for housing affordability programs. Vienna’s amended legislation

The affordability of apartment units is closely related to the availability of land for planned multifamily housing development. In crisis periods, real estate prices go up, reflecting the perception of real estate as the safest investment, and land speculation increases. Housing is the most important fabric of the city, and the availability of land for housing directly influences housing affordability. In many European cities, legal and administrative mechanisms have been worked out to force the construction of apartment buildings. In times of crisis, however, these mechanisms have proven ineffective. This article will focus on the process of elaborating innovative solutions, with Vienna’s systemically coherent housing policy as an example. In the decade following the 2008 crisis, the ongoing rise in real estate prices, especially the price of undeveloped land, led to a decrease in the proportion of new subsidized affordable housing. The leaders of the federal state of Vienna undertook legal measures to reverse this negative trend. Within two years, the local building code was updated with a provision describing a new land use category: “affordable housing”. Following this rule, the acquisition of a permit to build housing investments requires that two-thirds of the planned development’s usable area be devoted to subsidized, meaning affordable, housing. This provision in Vienna’s building code came into effect on March 1, 2019. It is expected that in the long run, the price of land for housing will drop by 90%. In the upcoming years, monitoring of the provision’s effects will be conducted. The provision is seen as a radical change in the law, ensuring the continued realization of affordable housing programs.

Keywords: Vienna housing policy, land management, affordable housing, building code regulations, social interest

Streszczenie

Dostępność mieszkań jest ściśle powiązana z dostępnością terenów pod planowaną zabudowę mieszkaniową wielorodzinną. W okresach kryzysowych występuje wzrost cen nieruchomości jako najpewniejszych lokat finansowych oraz spekulacje terenami. Mieszkalnictwo jest najważniejszym tworzywem miasta, a dostępność terenów pod tą zabudowę wpływa w sposób istotny na dostępność mieszkań. W wielu miastach europejskich wypracowano mechanizmy wymuszające budowę mieszkań dostępnych w różnych formułach prawno-administracyjnych. W sytuacjach kryzysowych okazały się one nieskuteczne. Proces wypracowania rozwiązań innowacyjnych jest przedmiotem analiz na przykładzie systemowo spójnej polityki mieszkaniowej Wiednia. Po kryzysie roku 2008 postępujący wzrost cen nieruchomości szczególnie gruntowych doprowadził w ciągu 10 lat do spadku procentowego udziału nowobudowanych subwencjonowanych mieszkań dostępnych. Władze kraju federalnego Wiedeń podjęły kroki prawne, zmierzające do zmiany niekorzystnych trendów. W przeciągu 2 lat do lokalnego kodeksu budowlanego wprowadzono przepisy definiujące nową kategorię zagospodarowania terenu – „mieszkalnictwo dostępne”. Uzyskanie pozwolenia na budowę dla inwestycji mieszkaniowych, jest uzależnione od realizacji 2/3 przewidzianej powierzchni użytkowej mieszkań w formule mieszkań subwencjonowanych, a więc dostępnych. Ta nowelizacja prawa budowlanego weszła w życie 01.03.2019. Przewidywane jest docelowe obniżenie cen gruntów budowlanych dla mieszkalnictwa o 90%. Przez następne lata prowadzony będzie monitoring skutków powyższych zmian. Nowelizacja definiowana jest jako radykalna zmiana prawa, zapewniająca realizację programów mieszkań dostępnych.