FAQ

Ponadczasowa satyra na galicyjski sposób uprawiania polityki lokalnej w Jana Zachariasiewicza "Królewskim krześle. Powieści współczesnej"

Data publikacji: 31.12.2024

Rocznik Przemyski. Literatura i Język, 2024, 2 (28) 2024, s. 261 - 267

https://doi.org/10.4467/24497363RPLJ.24.019.20545

Autorzy

Jan Musiał
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

Ponadczasowa satyra na galicyjski sposób uprawiania polityki lokalnej w Jana Zachariasiewicza "Królewskim krześle. Powieści współczesnej"

Abstrakt

Positivist Jan Zachariasiewicz, remembered in 2023 through an academic session in Radymno on account of the 200th anniversary of his birth, rebelled against his Galician origins as a quintessence of political stalling. He devoted a lot of space in his prose to reviewing it critically in the sarcastic spirit of the twilight of the period. He directed the edge of his satire at the conservatism of noblemen, self-interest of the largely Jewish burghers, separatism of the Ruthenians and the perversity of the Austrian rulers who played out those groups against each other in an anti-Polish way, including the mostly submissive commons. The author of the paper deems the 1878 novel Królewskie krzesło a representative of the motif of reconciling with the past in Zachariasiewicz’s work. He himself called that novel “contemporary”. What was also in keeping with the times was the analogy between the pre-election situation in the novel and the political context of the anniversary session – it simply had to be emphasized. The recalled collective portrait of the community of a district Galician town written by a Radymno-born positivist hence acquired the value of a timeless satire on provincial politics. The prose of an old era, seemingly fit for being dusted off by a literary historian only, has proved to be surprisingly topical, which has been happily presented by a local specialist in Polish studies.

Bibliografia

Pobierz bibliografię
Źródła

Zachariasiewicz J., Królewskie krzesło. Powieść współczesna, Poznań 1878.

Opracowania

Adamczewska I., Powieść polityczna, [w:] Słownik rodzajów i gatunków literackich, red. G. Gazda, Warszawa 2019, s. 827.

Cieślikowska T., Powieść tendencyjna, [w:] Słownik rodzajów i gatunków literackich, red. G. Gazda, Warszawa 2019, s. 880.

Franaszek P., Rozwój gospodarczy Galicji na przełomie wieków XIX i XX, [w:] Polacy i świat, kultura i zmiana: studia historyczne i antropologiczne ofiarowa­ne prof. Halinie Florkowskiej-Frančic, zebrali J. Lencznarowicz, J. Pezda, A.Z. Zięba, Kraków 2016, s. 175–191.

Kłak P., Powieści historyczne Jana Zachariasiewicza zwierciadłem sporów politycznych między demokratami i konserwatystami galicyjskimi, „Prace Humanistyczne Rzeszowskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk” 1970, t. 1, z. 1, s. 153–192.

Informacje

Informacje: Rocznik Przemyski. Literatura i Język, 2024, 2 (28) 2024, s. 261 - 267

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski: Ponadczasowa satyra na galicyjski sposób uprawiania polityki lokalnej w Jana Zachariasiewicza "Królewskim krześle. Powieści współczesnej"
Angielski:
The Timeless Satire on the Galician Manner of Carrying Out Local Politics in “Królewskie krzesło. Powieść współczesna” by Jan Zachariasiewicz

Publikacja: 31.12.2024

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC-BY-NC-SA  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Jan Musiał (Autor) - 100%

Informacje o autorze:

Jan Musiał – literaturoznawca, autor prac: „Marchołt” 1934–1939. Antolo-gia tekstów (2002), Wartość i wartościowanie w pracach Stefana Kołaczkow-skiego o literaturze (2006), Pobocza literaturoznawcze (2018), Przeklęte stu­lecie – cudowne stulecie. O kompensacyjnych aspektach dziewiętnastowiecznej literatury polskiej (2022), Słowacki w Krzemieńcu doczytywany (2024) oraz artykułów rozproszonych m.in. w periodykach „Rocznik Przemyski”, „Dialog Dwóch Kultur”, „Studia Leopoliensia”.

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski