Rewitalizacja parków zdrojowych zagrożeniem dla sfery materialnej i znaczeniowej miejscowości uzdrowiskowych na przykładzie uzdrowisk ziemi kłodzkiej
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTERewitalizacja parków zdrojowych zagrożeniem dla sfery materialnej i znaczeniowej miejscowości uzdrowiskowych na przykładzie uzdrowisk ziemi kłodzkiej
Data publikacji: 05.05.2015
Przestrzeń Urbanistyka Architektura, 2015, Numer 1 Dziedzictwo zagrożone, ogrody historyczne w Polsce, s. 73 - 89
Autorzy
Rewitalizacja parków zdrojowych zagrożeniem dla sfery materialnej i znaczeniowej miejscowości uzdrowiskowych na przykładzie uzdrowisk ziemi kłodzkiej
Artykuł zawiera refleksje odnośnie zmieniającej się roli parków zdrojowych w następstwie komercjalizacji przestrzeni miejscowości uzdrowiskowych. Pierwotnie parki te pełniły funkcję instrumentu lecznictwa psychofizycznego, harmonizując przy tym wizerunek miejscowości uzdrowiskowych. Obecnie parki uzdrowiskowe, poprzez specyficznie pojmowaną „rewitalizację”, stały się przede wszystkim elementem kształtującym wizerunek tych miejscowości – z jednej strony na potrzeby rynku nieruchomości, z drugiej na potrzeby rynku usług turystycznych. Traktowanie parków uzdrowiskowych wyłącznie jako katalizatora przemian gospodarczych skutkuje utratą ich wartości przyrodniczych i kulturowych. Wynika to z tego, że parki zdrojowe, przekształcane odpowiednio do nowych potrzeb występujących w tych specyficznych jednostkach osadniczych, tracą swój kameralny charakter i stają się masowo uczęszczanymi przestrzeniami publicznymi. Na dodatek, zastosowanie w planowaniu przekształceń parków wyłącznie zasady mimikry, bez uwzględnienia nowych tendencji w sztuce ogrodowej powoduje, że tracą one swą pierwotną rolę czynnika ogniskującego różnorodne elementy przestrzeni miejscowości uzdrowiskowej i stają się pseudohistoryczną dekoracją w „teatrze codziennego życia”. W ten sposób deformacji i ograniczeniom rozwojowym ulega charakterystyczny dla parków zdrojowych język wzorów architektonicznych.
[1] Grzelakowski R., Park Zdrojowy, Ogrody Cieniste w Dusznikach Zdroju, Ziemia Kłodzka, 166/2006, 48-50.
[2] Leniartek M.K., Krajobraz wsi uzdrowiskowej w warunkach antropopresji turystycznej na przykładzie Długopola-Zdroju, [w:] Kultura uzdrowiskowa na Dolnym Śląsku w kontekście europejskim, red. B. Płonka-Syroka, A. Kaźmierczak, t. II, Quaestio, Wrocław 2013, 249-257.
[3] Leniartek M.K., Kurort versus Spa – konflikt pomiędzy tradycją a nowoczesnością, [w:] Komercjalizm turystyki kulturowej, red. M.K. Leniartek, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania „Edukacja” we Wrocławiu, Wrocław 2003, 201-212.
[4] Leniartek M.K., Ogrody efemeryczne – od ingerencji artystycznych w przestrzeń publiczną do kompozycji parkowych, Czasopismo Techniczne, z. 6-A, rok 109, Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków 2012, 169-177.
[5] Leniartek M.K, Social engineering and empathy in managing the landscape, [w:] Proceedings of the 6th European Conference on Management, Leadership
and Governance (ECMLG), red. E. Pańka, A. Kwiatkowska, College of Management „Edukacja”, Wrocław 2010, 13-20.
[6] Łakomy K., Ogrody w krajobrazach miast (cz. 2, od. XVIII do XX w.), [w:] Historyczne i współczesne ogrody w krajobrazie miasta, red. A. Mitkowska, K. Hodor, K. Łakomy, Czasopismo Techniczne, z. 6-A, rok 109, Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków 2012, 23-24.
[7] Majdecka-Strzeżek A., Tereny parkowe w uzdrowiskach rejonu Gór Opawskich. Wybrane przykłady rewaloryzacji i rozwiązań współczesnych, Czasopismo Techniczne, z. 6-A, rok 109, Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków 2012, 199-211.
[8] Myczkowski Z., Kreacja konserwatorska w krajobrazie kulturowym, Czasopismo Techniczne, z. 5-A, rok 104, Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków 2007, 57-59.
[9] Podręcznik rewitalizacji. Zasady, procedury i metody działania współczesnych procesów rewitalizacji, GTZ Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit, Institut für Wohnen und Umwelt Darmstadt, Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, Mefisto Editions, Warszawa 2003.
[10] Ratujmy polskie uzdrowiska: XIII Kongres Uzdrowisk Polskich, Nałęczów 30.09–
–03.10.2004, red. A. Olkowicz, Unia Uzdrowisk Polskich, Nałęczów 2004.
[11] Słownik geografii turystycznej Sudetów, T. 13 Góry Bialskie, red. M. Staffa, Wyd. PTTK „Kraj”, Warszawa–Kraków 1992.
[12] Słownik geografii turystycznej Sudetów, T. 15 Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy, red. M. Staffa, Wydawnictwo I-Bis, Wrocław 1994.
[13] Słownik geografii turystycznej Sudetów, T. 16 Masyw Śnieżnika i Góry Bialskie, red. M. Staffa, Wyd. PTTK „Kraj”, Warszawa 1993.
[14] Sutkowska E., Współczesny kształt i znaczenie zieleni miejskiej jako zielonej przestrzeni publicznej w strukturze miasta – przestrzeń dla kreacji, Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych, Oddział Lubelski PAN, Lublin 2006, 184-192.
[15] Szatan M., Zanikanie przestrzeni publicznej we współczesnych miastach, Czasopismo Socjologiczne Palimpsest, nr 2, www.palimpsest.socjologia.uj.edu.pl (dostęp: 05.03.2012), 91-102.
[16] Trocka-Leszczyńska E., Tomaszewicz A., Rozwój przestrzenny Lądka-Zdroju, [w:] Architektura kurortowa, Materiały z ogólnopolskiej konferencji „Architektura Kurortowa”, 24–25 kwietnia 2009, Połczyn Zdrój, z cyklu: Antikon, Towarzystwo Wspierania Rozwoju Pomorza Zachodniego Szczecin-Expo, Szczecin 2009, 77-90.
[17] Węcławowicz-Bilska E., „Serce miasta”, uzdrowiska, technopolis, Czasopismo Techniczne, z. 4-A, Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków 2008, 231-237.
[18] Węcławowicz-Bilska E., Uzdrowiska polskie. Zagadnienia programowo-przestrzenne, Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków 2008.
[19] Zawadzki E., Analiza funkcjonujących programów modernizacyjnych miejskich zasobów mieszkaniowych i użyteczności publicznej, Biuro Studiów i Ekspertyz Sejmu RP, Raport nr 164, Warszawa 1999, http://biurose.sejm.gov.pl/teksty/r-164.htm (dostęp: 01.06.2014).
[20] Zdroje Ziemi Kłodzkiej. Historia, przyroda, kultura, przyszłość, red. W. Ciężkowski, J. Dębicki, R. Gładkiewicz, Uniwersytet Wrocławski, Centrum Badań Śląskoznawczych i Bohemistycznych, Muzeum Ziemi Kłodzkiej, Wrocław–Kłodzko 2000.
[21] Zenkteler M., Centre Improvement Program – pomysł na rewitalizację przestrzeni publicznej, Urbanistyka.Info, http://www.urbanistyka.info/content/centre-improvement-program-pomys%C5%82-na-rewitalizacj%C4%99-przestrzeni-publicznej (dostęp: 30.09.2014).
[22] Zieliński M., Regeneracja czy rewitalizacja miejskiej przestrzeni publicznej?, Przestrzeń i Forma, 15, Instytut Architektury i Planowania Przestrzennego Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego, Szczecin 2011, 163-178.
[23] Zuziak Z., Strategie rewitalizacji przestrzeni śródmiejskiej, Monografia 236, Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków 1998.
Informacje: Przestrzeń Urbanistyka Architektura, 2015, Numer 1 Dziedzictwo zagrożone, ogrody historyczne w Polsce, s. 73 - 89
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Rewitalizacja parków zdrojowych zagrożeniem dla sfery materialnej i znaczeniowej miejscowości uzdrowiskowych na przykładzie uzdrowisk ziemi kłodzkiej
Revitalization of spa parks as a threat to the material and semantic spheres of spas
on an example of Kłodzko land
Akademia Nauk Stosowanych Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu
Polska
Publikacja: 05.05.2015
Status artykułu: Otwarte
Licencja: CC BY
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 1313
Liczba pobrań: 1575