Dymitr Simo Szymanowski - Grek z urodzenia, Kaliszanin z wyboru

Marcin  Mikołajczyk

Dymitr Simo Szymanowski - Grek z urodzenia, Kaliszanin z wyboru

Data publikacji: 2014

Polonia Maior Orientalis, 2014, I, s. 151 - 160

https://doi.org/10.4467/27204006PMO.14.011.17057

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

drukuj

Tytuły

Dymitr Simo Szymanowski - Grek z urodzenia, Kaliszanin z wyboru

Abstrakt

Niniejszy artykuł ma na celu przybliżenie sylwetki Dymitra Simo Szymanowskiego. Urodził się w macedońskim mieście Bitola. Do czasu przybycia do Kalisza mieszkał w Peszcie na Węgrzech. W Kaliszu zamieszkał po śmierci swojego stryja Mikołaja Szymanowskiego w 1837 r., przejmując po nim handel winem. Obywatel miasta Kalisza, członek Rady miejskiej, Starszy Zgromadzenia Kupieckiego w Kaliszu, przez 25 lat członek Rady Dobroczynności Publicznej Guberni Kaliskiej, należał do kaliskiej gminy greckiej. W l. 50. i 60. XIX w. wchodził w skład Rady Nadzorczej szpitala św. Trójcy oraz komitetu Zupy Rumfordzkiej. Współzałożyciel, wraz z R. Puschem, otwartego w 1855 r. Kaliskiego Domu Schronienia św. Ducha. Główny inicjator, założyciel i dobroczyńca powstałej w 1873 r. Kaliskiej Szkoły Niedzielno-Handlowej. W 1867 r., wraz z innymi kupcami powołał „Stypendium Aleksandryjskie”, przyznawane zdolnym i niezamożnym uczniom kaliskich szkół wyznania prawosławnego. W 1883 r. ufundował swemu stryjowi nagrobek na kaliskim cmentarzu greko-rosyjskim. Żonaty z Albertyną, nie posiadali dzieci. Jedynymi jego krewnymi było dzieci zmarłej siostry Anny, mieszkającej w Bitoli w Macedonii. Zmarł po długiej chorobie 19 X 1889 r., w wieku 78 lat. Pochowany na kaliskim cmentarzu greko–rosyjskim (prawosławnym) w dużej, klasycystycznej, nawiązującej do architektury staroegipskiej kaplicy grobowej. W pozostawionych dwóch testamentach, zapisał znaczne sumy na rzecz instytucji dobroczynnych i użyteczności publicznej w Kaliszu.

The present paper is aimed to familiarize one with the person of Dymitr Simo Szymanowski. He was born in a Macedonian town of Bitola. Until he arrived in Kalisz he had lived in Peszta in Hungary. He moved to Kalisz after his uncle MikołajSzymanowski died in 1837 and he took over his wine business. Citizen of Kalisz, member of the City Council, Chairman of the Trade Assembly in Kalisz, for 25 years board member of the Public Charity Council of Kalisz Province, he was a member of Greek commune in Kalisz. In the 50s and 60s of the XIXth century he was a member of the Holy Trinity’s Hospital’s supervisory council as well as a member of Rumford Soup Committee. Co-founder, alongside with R. Pusch, of the Holy Spirit’s House of Refuge in Kalisz, opened in 1855. Chief initiator, founder and benefactor of Sunday-Trade School in Kalisz founded in 1873. In 1867, together with other traders, he appointed “Alexandrian Scholarship” for students of the orthodox church schools in Kalisz who were gifted and of modest means. In 1883 he funded the gravestone for his uncle at the Greek-Russian graveyard in Kalisz. Married to Albertyna, childless. The only relatives were the children of his late sister Anna lived in Bitola in Macedonia. He died after a long illness on 19th October 1889 at the age of 78. Buried at the Greek-Russian (orthodox) commentary in a big classic sepulchral chapel built in style referring to old-Egyptian architecture. In two wills he left substantial amounts to charities and community services in Kalisz.

Słowa kluczowe

Szkoła Handlowa, cmentarz greko-rosyjski w Kaliszu, Dymitr Szymanowski, Mikołaj Szymanowski, Kalisz, Grecy

Dymitr Szymanowski, Mikołaj Szymanowski, Kalisz, Greeks, School of Business, Greek-Russian graveyard in Kalisz

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Źródła:

Archiwum Państwowe w Poznaniu

Cechy miasta Kalisza

Archiwum Państwowe w Łodzi

Rada Dobroczynności Publicznej Guberni Kaliskiej

Archiwum Państwowe w Kaliszu

Akta parafii obrządku grecko-katolickiego w Kaliszu

Źródła drukowane:

Andrzejewska E., Rutkowska D. (1995), Wkładka do karty ewidencyjnej zabytków architektury i budownictwa: Kaplica grobowa NN cm. Greko-prawosł., zał. nr 2, Archiwum Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Kaliszu

Prasa:

„Kalisia” – 2003

„Kalisia Nowa” – 2008

„Kaliszanin” – 1876, 1889-1891

„Wiadomości Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego” – 2003

Opracowania:

Andrysiak E. (2003), Od Szkoły Handlowej do „Ekonomika”. Szkice do dziejów szkolnictwa handlowego i ekonomicznego w Kaliszu, Kalisz

Chromecki W. (1911), Szkic historyczny miasta Kalisza, Kalisz

Jaracz M. (2001), Nazwiska mieszkańców Kalisza od XVI do XVIII wieku, Bydgoszcz

Kościelniak W., Walczak K. (2002), Kronika miasta Kalisza, Kalisz

Kwiatkowski W. (1932), Przewodnik po Kaliszu, Kalisz

Małyszko S. (2000), Majątki Wielkopolskie, T. VI, Powiat Kaliski, Szreniawa

Małyszko S. (2012), Zabytkowe cmentarze przy Rogatce w Kaliszu, Kalisz

Męczkowski W. (1906), Historya Szpitali św. Ducha i św. Trójcy w Kaliszu, Warszawa

Miąso J. (1965), Szkolnictwo handlowe w Królestwie Polskim (1855-1914), „Rozprawy z dziejów oświaty”, nr 8

Parczewski A. (1911), Rys historyczny Towarzystwa Kredytowego miasta Kalisza. Wydanie jubileuszo-we (1886-1911 r.), Kalisz

Pełka B. (1962), Działalność Rad Opiekuńczych w Kaliszu w latach 1834-1870, [w:] Osiemnaście wieków Kalisza. Studia i materiały do dziejów miasta Kalisza i regionu kaliskiego, t. III, pod red. A. Gieysztor i K. Dąbrowski, Kalisz

Płócienniczak D. (2011), Budynki cerkiewne Kalisza w XIX i XX wieku, „Zeszyty Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk”, nr 12

Przygodzki S. (1999), Działalność filantropijna mieszkańców Kalisza w I poł. XIX w., „Zeszyty Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk”, nr 4

Przygodzki S. (1998), Repphan Emil, [w:] Szkoła Kaliska. I Liceum Ogólnokształcące im. Adama Asnyka w Kaliszu. Nauczyciele i wychowankowie, red. K. Walczak, Kalisz

Przygodzki S. (2006), Społeczność emigrantów macedońskich w Kaliszu w XIX wieku, [w:] Kalisz miasto otwarte. Mniejszości narodowe i religijne w dziejach Kalisza i Ziemi Kaliskiej, red. K. Walczak i E. Andrysiak, Kalisz

Przygodzki S. (2012), Kalisz wielokulturowy, Kalisz

Przygodzki S. (2002), Życie codzienne burżuazji kaliskiej w I połowie XIX wieku, „Zeszyty Kaliskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk”, nr 7

Rabiega H. (1986), Tradycje zawodowego szkolnictwa handlowego w Kaliszu (1873-1986). Dzieje, Kalisz

Raciborski J. (1912), Monografja Kalisza, Kalisz

Róg R. (1993), Polscy królobójcy, Warszawa-Kraków

Rusiński W. (1988), Życie codzienne w Kaliszu w dobie Oświecenia, Poznań

Rusiński W. (1961), Kalisz od połowy XVII do schyłku XVIII wieku, [w:] Osiemnaście wieków Kalisza t. II, red. A. Gieysztor i K. Dąbrowski, Kalisz

Stefański K. (1935), Kalisz w latach 1848-1861. Obrazy z przeszłości, Kalisz

Tomaszewicz A. (2010), Dobroczynność w guberni kaliskiej 1864-1914, Łódź

Walczak-Niewiadomska A. (2007), Repphan Emil Karol, [w:] Słownik biograficzny Wielkopolski Południowo-Wschodniej. Ziemi Kaliskiej, t. III, red. D. Wańka, Kalisz

Netografia:

Błachowicz M., Przemiany architektoniczne i stylowe pomników nagrobnych z kaliskich cmentarzy na rogatce od pocz. XIX w. do pocz. XX w. Twórcy kaliskiej rzeźby nagrobnej, www.galeriawielkopolska.info/cmentarz/artykuly/cmentarz.pdf [dostęp: 03.11.2014 r]

Tabaka, M. Błachowicz, Pan Snaksarew i jego dzieci, http://www.zyciekalisza.pl/?str=82&id=160661 [dostęp: 03.11.2014]

Informacje

Informacje: Polonia Maior Orientalis, 2014, I, s. 151 - 160

DOI: https://doi.org/10.4467/27204006PMO.14.011.17057

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Dymitr Simo Szymanowski - Grek z urodzenia, Kaliszanin z wyboru

Angielski:

Dymitr Simo Szymanowski - a Greek, Kalisz citizen by choice

Autorzy

Marcin Mikołajczyk

Książnica Pedagogiczna w Kaliszu

Publikacja: 2014

Status artykułu: Otwarte

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Marcin Mikołajczyk (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 260

Liczba pobrań: 161

<p> Dymitr Simo Szymanowski - Grek z urodzenia, Kaliszanin z wyboru</p>

Pobierz xml