Corded Ware culture at Zagórze in the Middle Beskid (Polish Western Carpathians)

Jakub Skłucki; Anna Kraszewska; Paweł  Micyk; Paweł Valde-Nowak

Corded Ware culture at Zagórze in the Middle Beskid (Polish Western Carpathians)

Data publikacji: 2021

Acta Archaeologica Carpathica, 2021, Tom LVI, s. 175-192

https://doi.org/10.4467/00015229AAC.21.007.15348

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

drukuj

Tytuły

Corded Ware culture at Zagórze in the Middle Beskid (Polish Western Carpathians)

Abstrakt

In 2012, series of archaeological rescue excavations were carried out at Zagórze, due to the construction of the Świnna Poręba retention reservoir on the Skawa river in Wadowice district (Lesser Poland voivodeship). During this research, in one of the excavated sites – no. 8 – a flint tool was discovered below the top of the slope in the diluvial cover, in the secondary position. The preliminary analysis showed that it is a so-called flame knife, characteristic tool of the Corded Ware culture. Sometime later, feature no. 894 was discovered, located approximately 35 meters from the aforementioned flame knife, at the top of the slope. Five fragments of pottery were found in this feature. Four of them have been classified as fragments of CWC ceramics, including fragments of a beaker and an amphora. On the basis of these finds, as well as comparisons to other sites, two hypotheses were formulated regarding the nature of the discovered feature: a flat grave or a feature of a settlement character.
The aim of this paper is to present a comprehensive analysis (including use-wear analysis of the flame knife) and interpretation of these discovered finds.

Słowa kluczowe

Corded Ware culture, flame knife, use-wear analysis

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Anderson P., Plisson H., Ramseyer D. 1992. La moisson au Neolithique final: approche traceologique d’outils en silex de Montilier et de Portalba, Archeologie Suisse (Bale) 15/2, p. 60–67.

Boroń T., Winiarska-Kabacińska M. 2014. Analiza wyposażenia grobowego w kulturze ceramiki sznurowej na przykładzie pochowku szkieletowego z Nieborowej na Polesiu Lubelskim, Archeologia Polski 59/1-2, p. 209–230.

Budinsky-Krička V. 1965. Graberfeld der spaten schnurkeramischen Kultur in Vesele, Slovenska Archeologia 15/2, p. 51–106.

Budziszewski J., Czeberszuk J., Winiarska-Kabacińska M., Chachlikowski P. 2008. Grób społeczności kultury ceramiki sznurowej z Dąbrowy Biskupiej, stan. 21, pow. Inowrocław, woj. kujawsko-pomorskie, [in:] Na pograniczu światow. Studia z pradziejów międzymorza bałtycko-pontyjskiego ofiarowane Profesorowi Aleksnadrowi Kośko w 60. rocznicę urodzin, J. Bednarczyk, J. Czebreszuk, P. Makarowicz, M. Szmyt (eds.), Poznań, p. 31–69.

Cheben I. 2005. Skeleton burials of Corded Ware culture at Trencin in Slovakia, Acta Archaeologica Carpathica 40, p. 27–37.

Chochorowski J. 1976. Pochowek szkieletowy kultury ceramiki sznurowej z Kietrza, woj. Opole, Sprawozdania Archeologiczne 28, p. 125–131.

Drobniewicz B. 1979. Analiza traseologiczna wyrobów krzemiennych z cmentarzyska kultury ceramiki sznurowej w Koniuszy, woj. Kraków, Sprawozdania Archeologiczne 31, p. 91–94.

Foltyn E., Foltyn E. M. 1986. Wyniki badań powierzchniowych na obszarze AZP 107-52, Archive of the National Service of Monuments Protection in Krakow, Krakow (typescript).

Gancarski J., Valde-Nowak P. 2011. Inwentarze „grobowe” kultury ceramiki sznurowej w nasypach kurhanow w Karpatach, [in:] Kurhany i obrządek pogrzebowy w IV – II tysiącleciu p.n.e., H. Kowalewska-Marszałek, P. Włodarczak (eds.), Kraków–Warszawa, p. 279–289.

Janczewski P., Kraus P., Włodarczak P. 2018. Święte 15: Cemetery of the Corded Ware Culture, Baltic-Pontic Studies 23, p. 93–139.

Jarosz P., Libera J. 2020. Early Bronze Age barrow in Jawczyce, site 1, Wieliczka Foothills, Lesser Poland, Sprawozdania Archeologiczne 72/2, p. 307–326.

Jarosz P., Włodarczak E., Włodarczak P. 2010. Settlement Finds of the Corded Ware Culture in the Valley of the Upper Vistula. Krakow Bieżanow, Site 33, Acta Archaeologica Carpathica 45, p. 7–27.

Keeley L. H. 1980. Experimental Determination of Stone Tool Uses. A Microwear Analysis, Chicago–London.

Korobkova G. F. 1999. Narzędzia w pradziejach. Podstawy badania funkcji metodą traseologiczną, Toruń.

Kosmala T., Staroń A., Wiewióra L. 1999. Wyniki weryfikacyjnych archeologicznych badań powierzchniowych w rejonie budowy zbiornika wodnego „Świnna Poręba”, Archive of the National National Service of Monuments Protection in Krakow, Kraków (typescript).

Krzak Z. 1961. Materiały do znajomości kultury złockiej, Wrocław–Warszawa–Kraków.

Kufel-Diakowska B. 2011. Analiza mikroskopowa narzędzi kamiennych z obiektów 91 i 45 odkrytych na stanowisku nr 8 w Magnicach, gm. Kobierzyce, [in:] Badania na autostradzie A4, część IX, J. Baron (ed.), Archeologiczne zeszyty autostradowe Instytutu Archeologii i Etnologii PAN, vol. 11, Wrocław, p. 171–178.

Machnik J. 1979. Krąg kulturowy ceramiki sznurowej, [in:] Prahistoria ziem polskich II. Neolit, W. Hensel, T. Wiślański (eds.), Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk, p. 337–411.

Machnik J., Pavliv D., Petehyryč V. 2007. Wspólne polsko-ukraińskie badania nad pradziejami dorzecza górnego Dniestru, [in:] U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej: pogranicze polsko-ukraińskie w perspektywie badań archeologicznych, M. Dębiec, M. Wołoszyn (eds.), Collectio Archaeologica Ressoviensis, vol. 5, Rzeszow, p. 11–33.

Olszewski A., Włodarczak P. 2018 Święte 11: Cemetery of the Corded Ware Culture, Baltic-Pontic Studies 23, p. 7–68.

Pelisiak A. 2017 Analiza zabytków krzemiennych z grobów kultury ceramiki sznurowej i domniemanych grobów kultury mierzanowickiej w Szczytnej, pow. Jarosław, [in:] Nekropolie ludności kultury ceramiki sznurowej z III tysiąclecia przed Chr. w Szczytnej na Wysoczyźnie Kańczuckiej, P. Jarosz, J. Machnik (eds.), Rzeszów, p. 137–159.

Pyżewicz K. 2017. Use-wear analysis of flint artefacts from the barrows of the Corded Ware Culture in Ulow, Folia Quaternaria 85, p. 117–134.

Rots V. 2002. Bright Spots and the Question of Hafting, Anthropologica et Praehistorica 113, p. 61–71.

Rydlewski J. 1987. Wyniki badań powierzchniowych na obszarze AZP 107-53, Archive of the National Service of Monuments Protection in Krakow, Krakow (typescript).

Rydlewski J., Valde-Nowak P. 1979. Problem osadnictwa epoki kamienia w polskich Karpatach Zachodnich w świetle badań na polskiej Orawie i w rejonie prawobrzeżnych dopływow gornej Wisły, Acta Archaeologica Carpathica 19, p. 5–36.

Semenov S.A. 1964. Prehistoric Technology: An Experimental Study of the Oldest Tools and Artefacts from Traces of Manufacture and Wear, London.

Tunia K. 1978. Neolityczne znaleziska z Beskidu Średniego, Acta Archaeologica Carpathica 18, p. 235–237.

Valde-Nowak P. 1988. Etapy i strefy zasiedlenia Karpat Polskich w neolicie i na początku epoki brązu, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź.

Valde-Nowak P. 2000. Flammformige Messer der Schnurkeramikkultur, [in:] A Turning of Ages. Jubilee Book Dedicated to Professor Jan Machnik on His 70th Anniversary, S. Kadrow (ed.), Kraków, p. 467–479.

Valde-Nowak P. 2001. Settlement Site of the Corded Ware Culture in Lubiša-Merava, Slovakia, [in:] Archaeology and Natural Background of the Lower Beskid Mountains, Carpathians, Part I, J. Machnik (ed.), Prace Komisji Prehistorii Karpat, vol. 2, p. 69–85.

Valde-Nowak P. 2019. Another marker of the Corded Ware Culture, [in:] VIR BIMARIS : od kujawskiego matecznika do stepów nadczarnomorskich: studia z dziejów międzymorza bałtycko-pontyjskiego ofiarowane Profesorowi Aleksandrowi Kośko, M. Szmyt, P. Chachlikowski, J. Czebreszuk, M. Ignaczak, P. Makarowicz (eds.), Archaeologia Bimaris. Dyskusje, vol. 5, Poznań, p. 495–498.

Valde-Nowak P., Strakošova I. 2001. Homestead stone processing site of the Corded Ware Culture at Brestov-Dielňa within the Ondava Upland, Slovakia, [in:] Archaeology and Natural Background of the Lower Beskid Mountains, Carpathians, J. Machnik (ed.), Prace Komisji Prehistorii Karpat PAU, vol. 2, Kraków, p. 57–8.

Winiarska-Kabacińska M. 2007. Przywódca neolityczny z Zielonej. Badania traseologiczne, [in:] Środowisko pośmiertne człowieka, W. Dzieduszycki, J. Wrzesiński (eds.), Funeralia Lednickie, vol. 9, Poznań, p. 169–175.

Winiarska-Kabacińska M. 2008. Functional analysis as a tool for the interpretation of mortuary practices. A case-study of the Corded Ware Culture graves at Zielona, southern Poland, [in:] “Prehistoric Technology”40 Years Later: Functional Studies and the Russian Legacy, Proceedings of the International Congress Verona (Italy), 20–23 April 2005, L. Longo, N. Skakun (eds.), British Archaeological Reports International Series, vol. 1783, Oxford, p. 331–335.

Włodarczak P. 2006. Kultura ceramiki sznurowej na Wyżynie Małopolskiej, Kraków.

Włodarczak P. 2011. Materiały neolityczne i z wczesnej epoki brązu ze stanowiska 98 w Tarnowie, Archiwum Krakowskiego Zespołu do Badań Autostrad w Krakowie, Kraków (typescript).

Włodarczak P., Grabowska B., Zastawny A. 2011. Groby kultury ceramiki sznurowej i kultury mierzanowickiej ze stan. 5 w Modlnicy, pow. krakowski, [in:] Modlnica, st. 5. Od neolitu środkowego do wczesnej epoki brązu, J. Kruk, A. Zastawny (eds.), Via Archaeologica, Źrodła z badań wykopaliskowych na trasie autostrady A4 w Małopolsce, Kraków, p. 291–410.

Włodarczak P., Boroń T., Kurzawska A., Osypińska M., Szczepanek A., Winiarska-Kabacińska M. 2016. Grob kultury ceramiki sznurowej ze stanowiska 10 w Wilczycach, pow. sandomierski, Przegląd Archeologiczny 64, p. 29–57.

Informacje

Informacje: Acta Archaeologica Carpathica, 2021, Tom LVI, s. 175-192

DOI: https://doi.org/10.4467/00015229AAC.21.007.15348

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Autorzy

Jakub Skłucki

https://orcid.org/0000-0003-4578-8041

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Anna Kraszewska

https://orcid.org/0000-0002-3940-9570

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Paweł Micyk

Galty Usługi Ziemno-Inżynieryjne Powstańców 1863 r. 82, 32-200 Miechów, Poland

Paweł Valde-Nowak

https://orcid.org/0000-0003-1023-7389

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Polska

Publikacja: 2021

Status artykułu: Otwarte

Licencja: CC BY-NC-ND

Udział procentowy autorów:

Jakub Skłucki (Autor) - 25%

Anna Kraszewska (Autor) - 25%

Paweł Micyk (Autor) - 25%

Paweł Valde-Nowak (Autor) - 25%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Angielski

Liczba wyświetleń: 564

Liczba pobrań: 702

<p>Corded Ware culture at Zagórze in the Middle Beskid (Polish Western Carpathians)</p>

Pobierz xml