Wykluczanie rówieśnicze w grupach przedszkolnych, mimo że jest zjawiskiem powszechnym, badawczo jest rzadko rozpoznawane, zwłaszcza w polskiej pedagogice – częściej dotyczy uczniów. W artykule proponuję nową, eksperymentalną metodę odczytywania obserwowanych praktyk wykluczania rówieśniczego: analizę dyfrakcyjną. Fragmenty konwersacji rówieśniczej w grupie pięciolatek są podstawą rozszerzania perspektywy badawczej polegającej na podejmowaniu prób myślenia w kategoriach intraakcji i dyfrakcji, tworzących złożony, przestrzenny układ wzajemnych zależności. Cechą charakterystyczną przedstawianego wywodu jest problematyzowanie kolejnych elementów analizowanych zdarzeń, w rezultacie prowadzące do wyzwolenia się z nawykowego myślenia o wykluczaniu rówieśniczym (obwinianie agresora) i wyłaniania się „bardziej etycznej drogi” interpretacji tego, co się zdarzyło – stanowi to główny cel przedstawianych badań.
