ejournals

Autor

Astronomical and geodetic aspects of the location of sacred buildings in Krakow

Władysław Góral

Geoinformatica Polonica, Vol. 18 (2019), 2019, s. 101 - 112

https://doi.org/10.4467/21995923GP.19.008.11575

Lokalizacja znacznej liczby kościołów i klasztorów krakowskich wyznacza linie o charakterze astronomiczno-kalendarzowym. Opisano dwie linie, które są ściśle związane z kierunkiem kopiec Krakusa – kopiec Wandy. Wykazano korzystne warunki, w aspekcie astronomicznym lokalizacji: kościoła św. Benedykta, kościoła św. Wojciecha na Rynku Głównym, kościoła Mariackiego oraz kopca Esterki. Szczegółowo opisano linię kierunku zachodu Słońca w dniu przesilenia letniego na tle Wzgórza Wawelskiego oraz dwie linie południkowe.

PDF

Czytaj więcej

Autor

Krakus and Wanda mounds and the division of a year into eight parts

Władysław Góral

Geoinformatica Polonica, Vol. 17 (2018), 2018, s. 109 - 122

https://doi.org/10.4467/21995923GP.18.010.9640

W artykule podaje się argumenty uzasadniające tezę, że położenie kopców Krakusa i Wandy nie jest przypadkowe, lecz ściśle związane z wyróżnionym kierunkiem wschodu i zachodu Słońca. Linia wyznaczona przez kopiec Krakusa i kopiec Wandy wyznacza dwie daty wschodu Słońca i dwie daty jego zachodu. Daty te dzielą rok na cztery – w przybliżeniu – równe części. Wypadają one w połowie okresu między przesileniami i momentami równonocy oraz są zgodne z datami świąt celtyckich. Okazuje się, że przedstawiona wyżej wiedza astronomiczna została zakodowana we wnętrzu kopca Kraka. W latach 1934–1937 przeprowadzono na kopcu Krakusa wykopaliska archeologiczne. Jednym z najbardziej interesujących odkryć w aspekcie astronomicznym było znalezienie i udokumentowanie śladów drewnianego słupa centralnego znajdującego się w pobliżu osi kopca oraz śladów linii kołków (płotów) biegnących promieniście od osi kopca. W pracy opisano zastosowaną metodę umożliwiającą odczytanie znacznego zakresu wiedzy astronomicznej zakodowanej we wnętrzu kopca Krakusa.

PDF

Czytaj więcej

Autor

Precision of the Nebra Disc in Astronomical and Geometric Aspect

Władysław Góral

Geoinformatica Polonica, Vol. 20 (2021), 2021, s. 97 - 107

https://doi.org/10.4467/21995923GP.21.008.14979

Wiedza astronomiczna na dysku została zakodowana na dwóch płaszczyznach: horyzontalnej i południkowej. Na płaszczyźnie horyzontalnej (poziomej) opisano zakres kierunków wschodu i zachodu Słońca w ciągu roku. Z kolei na płaszczyźnie południkowej (pionowej) opisano zakres zmiany wysokości horyzontalnej i deklinacji Słońca w kulminacji górnej w ciągu roku oraz Księżyca w jego 18,61-rocznym cyklu. Za pomocą konstrukcji geometrycznych opisano związki między szerokością geograficzną miejsca obserwacji, wysokością horyzontalną ciała niebieskiego i jego deklinacją. Prezentowany artykuł jest kontynuacją dwóch publikacji: [1], [2], w których opisano deszyfrację dysku z Nebry. Publikacje te były oparte na interpretacji wyników pomiarów kątowych, wykonanych za pomocą kątomierza o podziałce 0,5 stopnia, bez użycia komputera. Prezentowana publikacja bazuje na cyfrowym obrazie dysku, uzyskanym za pomocą jego digitalizacji. Uzyskane dane wykorzystano do dalszych obliczeń opartych na geometrii analitycznej oraz programach graficznych.

PDF

Czytaj więcej

Autor

The Sky Disk of Nebra Reveals Its Secrets

Władysław Góral

Geoinformatica Polonica, Vol. 19 (2020), 2020, s. 73 - 80

https://doi.org/10.4467/21995923GP.20.007.13072

W pracy zaprezentowano metodę i wyniki rozkodowania treści zawartej na powierzchni dysku z Nebry. Wykazano, że znajdujące się na nim symbole sugerujące Słońce, Księżyc i barkę słoneczną są tylko figurami geometrycznymi ułatwiającymi zapis wiedzy o charakterze astronomicznym. W pracy wpierw zdefiniowano układ biegunowy na płaszczyźnie horyzontu. W układzie tym opisano zakres kierunków wschodu i zachodu Słońca w okresie rocznym i Księżyca w cyklu 18,61-letnim. Okazało się, że na powierzchni dysku zapisano wiedzę astronomiczną na dwu płaszczyznach: horyzontalnej i na płaszczyźnie do niej prostopadłej (płaszczyźnie południka). Za pomocą konstrukcji geometrycznych znajdujących się na płaszczyźnie południka udało się rozkodować zakres zmian wysokości horyzontalnej (odległości zenitalnej) Słońca w okresie rocznym, w momencie jego kulminacji górnej. Również za pomocą dwu różnych konstrukcji geometrycznych rozkodowano zakres zmian wysokości horyzontalnych (odległości zenitalnych) Księżyca w momencie jego kulminacji górnej w cyklu 18.61-letnim.

PDF

Czytaj więcej

Władysław Góral

AGH University of Science and Technology, Adama Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, Polska

AGH University of Science and Technology, Adama Mickiewicza 30, 30-059 Kraków, Polska