Tomasz Kunz

This article is a review of Anna Kałuża’s book Pod grą. Jak dziś znaczą wiersze, poetki i poeci. Kałuża observes that the processes of transformation of art associated with global cultural, social and economic changes have stripped poetry of its autonomy and made the traditional aesthetic criteria no longer useful for the evaluation and description of poetic works. The book tries to go beyond the alternative of either sheer continuation or annihilation of the aesthetic concept of modern poetry and discusses new possibilities for poems to participate in the globalised world of social communication. In a set of brilliant interpretations Kałuża shows how the poems of some contemporary Polish poets manage to break the social isolation and effectively take part in the processes of social distribution and circulation of signs. 

Inspiracją do napisania artykułu stało się wydanie książki Braterstwo poezji, zbierającej korespondencję, wiersze, rozmowy i teksty dyskursywne dokumentujące wieloletni dialog dwóch wybitnych polskich poetów: Czesława Miłosza i Tadeusza Różewicza. W artykule odnoszę się do trzech kwestii: paryskiego spotkania obu poetów w 1957 roku, okoliczności i formy poetyckiego powitania Różewicza przez Miłosza, jakim była publikacja wiersza Do Tadeusza Różewicza, poety, oraz uparcie ponawianych oskarżeń o nihilizm, formułowanych przez autora Ocalenia pod adresem młodszego poety. Na tych trzech przykładach staram się pokazać, że wykorzystana w tytule tomu i w eseju wprowadzającym autorstwa Andrzeja Franaszka metafora duchowego braterstwa nie oddaje złożoności i ambiwalencji wpisanej w relację obu poetów, zwłaszcza zaś w pełen dystansu i rezerwy stosunek Miłosza do światopoglądu i poetyckiej filozofii Różewicza.

Różewicz. Necrographies
The article deals with the phenomenon of an insistent and recurring interrelation between the living and the dead in Tadeusz Różewicz’s works. This motif – strictly connected with the generational and individual trauma of war experiences – manifests itself not only in the symbolic forms of memoirs and recollections, but also through the visions of physical, all-too-real presence of profaned, unburied dead bodies, taking revenge on the survivor tormented by ambivalent feelings of guilt and shame. All this leads to the emergence of the spectral ‘un-dead’ in Różewicz’s poetry. The analysis of this phantasmatic fi gure in the complementary – anthropological and poetological – perspectives becomes the main subject of the article.

Sister Bridget Costello reads Baudrillard

The article constitutes an attempt to refl ect on the present condition and potential future of Polish studies (and the future of university humanistic studies in general) as seen through a simultaneous reading of the fi fth chapter of John Maxwell Coetzee’s book Elizabeth Costello, entitled Humanities in Africa and two short essays by a French philosopher and sociologist Jean Baudrillard, taken from his book Simulacra and Simulations. The main focus of attention is the threat of de-professionalization of humanistic studies associated with the uncontrolled multiplication of new critical languages, the disappearance of ideological and competence arguments and an uncritical cult of radical inventiveness which is not accompanied by an accumulation of knowledge.