Rafał Sierchuła

Artykuł przedstawia działalność konspiracji narodowej na terenie powiatu kaliskiego w latach 1942-1945. Po aresztowaniach, które objęły znaczną część Wielkopolski i rozbiciu poprzednich struktur konspiracyjnych obozu narodowego, takich jak Narodowa Organizacja Bojowa w Poznaniu i Organizacja Jedności Narodowej w Kaliszu. Na terenie Wielkopolski otworzona zostaje w 1942 r. struktura konspiracyjna obozu narodowego o nazwie Narodowa Organizacja Wojskowa. Jej komendantem zostaje ppor. Marian Kwiatkowski. Jednym z jej silniejszych ośrodków staje się Kalisz. W końcu 1942 r. na terenie Wielkopolski utworzone zostają Narodowe Siły Zbrojne. Ich tworzeniu towarzyszył rozłam w NOW związany z podporządkowaniem się części NOW Armii Krajowej. W 1943 r. obie struktury konspiracyjne na terenie Kalisza zostały rozbite w wyniku działań niemieckich policyjnych.

Stronnictwo Narodowego w okresie międzywojennym było największą partią polityczną II RP. Również na terenie Wielkopolski Wschodniej, gdzie krzyżowały się wpływy polityczne organizacji narodowych z Łodzi i Poznania, zaobserwować można dynamiczny wzrost tej partii politycznej, pomimo represji i szykan ówczesnych władz. Wzrost organizacyjny SN w Wielkopolsce wschodniej, który można zaobserwować w latach 30-tych, zostaje gwałtownie zahamowany w wyniku najazdu niemiecko –sowieckiego na Polskę w 1939 r. Okupacja niemiecka i wcielenie Wielkopolski Wschodniej do niemieckiego okręgu administracyjnego – Kraju Warty, nie spowodowała zaprzestania działalności konspiracyjnego już wówczas SN. Od 1939 r. na terenie Wielkopolski Wschodniej obserwujemy działalność konspiracyjną podziemia narodowego, które działając tu do końca wojny, w 1944 r. w wyniku scalenia z Armią Krajową, stało się na tym terenie częścią Polskiego Państwa Podziemnego.