Michał Wojnowski

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie genezy i założeń rosyjskiej koncepcji inżynierii przymusowej migracji oraz jej praktycznego zastosowania ze szczególnym uwzględnieniem roli służb specjalnych w takich działaniach. Inżynieria przymusowej migracji stała się bezprecedensową formą nacisku, za pomocą której Federacja Rosyjska realizuje swoje interesy geopolityczne. Wykorzystywanie tego narzędzia przez ten kraj jest faktem, a nie pozbawioną dowodów empirycznych teorią spiskową, jak uważa część analityków związanych z instytucjami Unii Europejskiej. Porównanie przebiegu exodusu Kubańczyków z Mariel do Miami w 1980 r. oraz fińsko-rosyjskiego kryzysu migracyjnego w latach 2015–2016 dowodzi, że co najmniej od czasów zimnej wojny Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, a następnie Federacja Rosyjska – na podstawie nowatorskiego podejścia do problemów bezpieczeństwa i teorii konfliktów w nauce wojskowej – wypracowały skuteczne środki i metody inżynierii przymusowej migracji, czyniąc z nich narzędzie destabilizowania państw i wymuszania korzystnych dla siebie ustępstw politycznych.

ABSTRACT

The genesis, theory, and practice of Russian coercive migration engineering. A contribution to the study of the migration crisis on NATO’s eastern flank

The purpose of this article is to present the origins and assumptions of the Russian concept of coercive migration engineering and its practical application with particular emphasis on the role of special services in such activities. The engineering of coercive migration has become an unprecedented form of leverage through which the Russian Federation pursues its geopolitical interests. The country’s use of this tool is a fact and not a conspiracy theory devoid of empirical evidence, as some analysts associated with European Union institutions believe. A comparison of the course of the exodus of Cubans from Mariel to Miami in 1980 and the Finnish-Russian migration crisis in 2015-2016 proves that at least since the Cold War, the Union of Soviet Socialist Republics and then the Russian Federation - on the basis of innovative approaches to security problems and conflict theory in military science –have developed effective means and methods of engineering coercive migration, making it a tool for destabilizing states and forcing political concessions favorable to themselves.

The purpose of this article is to present the origins and assumptions of the Russian concept of coercive migration engineering and its practical application with particular emphasis on the role of special services in such activities. The engineering of coercive migration has become an unprecedented form of leverage through which the Russian Federation pursues its geopolitical interests. The country’s use of this tool is a fact and not a conspiracy theory devoid of empirical evidence, as some analysts associated with European Union institutions believe. A comparison of the course of the exodus of Cubans from Mariel to Miami in 1980 and the Finnish-Russian migration crisis in 2015-2016 proves that at least since the Cold War, the Union of Soviet Socialist Republics and then the Russian Federation - on the basis of innovative approaches to security problems and conflict theory in military science –have developed effective means and methods of engineering coercive migration, making it a tool for destabilizing states and forcing political concessions favorable to themselves.