Martyna Bednarz

Kontrowersyjna forma realizacji architektonicznych Hundertwassera od lat budzi sprzeczne emocje odbiorców. Używając siły sztuki, postulował prawo człowieka do życia bliżej natury, porzucenie konformizmu oraz prawo do możliwości wyrażenia swojego indywidualizmu, zwłaszcza w „trzeciej skórze”, czyli mieszkaniu. Budynki zaprojektowane przez Hundertwassera stały się architektonicznymi ikonami Austrii, pomimo aury skandalu, jaka towarzyszyła ich powstawaniu.

The safety and comfort of the housing environment concerns both its functional, spatial and social structure. Current tendencies in the design of housing areas typically do not take the latter factor into account. Based on an analysis of the spatial structure of European housing areas, an attempt was made to determine a number of the principles of shaping space that beneficially affect the formation of informal social relationships. The research method was based on a case study of three housing areas and their spatial structure, in reference to the principles concerning the shaping of social spaces inside housing areas as described in co-housing schemes proposed by (Durrett and McCamant).

Keywords: spatial structure, public space, common places

Streszczenie
Bezpieczeństwo i komfort środowiska mieszkaniowego dotyczy zarówno jego struktury funkcjonalnej, przestrzennej, jak i społecznej. Obecnie tendencje w projektowaniu obszarów mieszkaniowych zazwyczaj nie uwzględniają ostatniego czynnika. Na podstawie analizy struktury przestrzennej europejskich obszarów mieszkaniowych podjęto próbę odnalezienia kilku zasad kształtowania przestrzeni, które w sposób korzystny wpływają na zawiązywanie nieformalnych relacji społecznych. Metoda badawcza obejmowana studium przypadku trzech obszarów mieszkaniowych oraz ich struktury przestrzennej, w odniesieniu do opisywanych przez twórców koncepcji co-cousingu (Durretta oraz  cCamant) zasad dotyczących kształtowania przestrzeni społecznych wewnątrz obszarów zamieszkania.

Rewitalizacja nadbrzeży mająca na celu regenerację miejskiej przestrzeni publicznej to działania, które ukierunkowane są na poprawę jakości, intensyfikację zabudowy i zagospodarowanie w obszarach naturalnych cieków rzecznych. Są to czynności obejmujące modernizację terenów o różnym charakterze: śródmiejskich, poprzemysłowych, poportowych, znajdujących się w sąsiedztwie obszarów mieszkaniowych, bulwarów i zajmują się także infrastrukturą rekreacyjną, komunikacyjną oraz hy­drotechniczną. W Krakowie wschodni odcinek Wisły stanowi wyzwanie projektowe dla planistów i urbanistów, ze względu na funkcję terenów do niego przylegających, jakimi są obszary przemysłowe, zdegradowane oraz nieużytki. W artykule au­torka stara się wyznaczyć kierunki działań regeneracji bulwarów oraz frontu wodnego w okolicy zdominowanej przez funkcję industrialną – Elektrociepłownię Łęg, opierając się przy tym na przykładzie jakim jest zagospodarowanie ciągu bulwarów wiślanych w Warszawie.

Urban Regeneration of the Vistula River Boulevards – an Attempt at Creating a new Public Space within a City

Abstract

The urban regeneration of waterfronts which is meant to regenerate urban public spaces involves efforts which are aimed at the improvement of the quality and the densification of the built environment and development in areas of natural river watercourses. These are efforts covering the modernisation of different types of areas – downtown, post-industrial areas and those of former ports, located in the vicinity of residential areas, boulevards – and which are also focused on recreational, cir­culation and hydrotechnical infrastructure. In Krakow, the eastern section of the Vistula River constitutes a design challenge for planners and urban designers, due to the function of the areas that are adjacent to it, which are industrial areas, areas suf­fering from urban decay, as well as wasteland areas. In the article the author attempts to outline directions for action regard­ing the urban regeneration of the boulevards and the waterfront in an area dominated by an industrial form of use – the Łęg heat and power generation plant, using the example of the development of the Vistula River boulevards in Warsaw as a basis.

Współczesne trendy w rozwoju miast europejskich nierozerwalnie związane są z kształtowaniem polityki mieszkaniowej. Istotnym czynnikiem w tym działaniu jest świadomość władz lokalnych i obywateli dotycząca jakości miejsc zamieszkania i ich zrównoważonego rozwoju. Współpraca między władzami miasta, inwestorami oraz mieszkańcami może pozytywnie wpłynąć na podniesienie jakości przestrzeni, życia i funkcjonowania. Omawiane w artykule austriackie przykłady nowych obszarów mieszkaniowych pokazują, jak wielokierunkowo te działania są podejmowane, jak wiedeńska polityka mieszkaniowa funkcjonuje w odniesieniu do kształtowania przestrzeni publicznej miasta oraz jak realizacja Linz SolarCity wychodzi naprzeciw współczesnym rozważaniom na temat zrównoważonego rozwoju miast.

Tworzenie oraz podtrzymywanie więzi sąsiedzkich to od lat wyzwanie dla socjologów i urbanistów. Oddzielenie przestrzeni publicznych od prywatnych oraz czytelne określenie ich granic jest ważnym elementem funkcjonowania mieszkańców ze sobą, w ich środowisku zamieszkania. Obszary mieszkaniowe, takie jak wiedeńskie Monte Laa, czy gdańska Dzielnica Garnizon są przykładami, które pokazują jak istotną rolę w kształtowaniu przestrzeni sąsiedzkich i aktywizacji lokalnych kontaktów społecznych ma zieleń, która nierzadko staje się ich inicjatorem. Niniejszy artykuł ma na celu ukazanie jaki udział w tworzeniu oraz segregacji przestrzeni ma zieleń, która może stać się naturalną barierą wyznaczającą dane strefy, dynamizować działania mieszkańców, wpływając na zawiązywanie więzi sąsiedzkich oraz zapewniać lepsze samopoczucie jej użytkownikom.

Greenery as an essential element of creating social spaces

Abstract

The establishment and maintenance of neighbourly ties has been a challenge for sociologists and urban planners for years. The separation of public spaces from private ones and the clear demarcation of their borders is an important element of the residents’ functioning relative to one another in their housing environment. Residential areas, such as the Viennese Mote Laa or the Gdańsk district of Garnizon are examples which show the significant role of greenery in the shaping of neighbourly spaces and the activation of local social contacts – which are often initiated by said greenery. This article is meant to illustrate the involvement of greenery in the creation and segregation of space, as it can become a natural barrier delineating given zones, make the actions of residents more dynamic, influencing the formation of neighbourly ties and ensure a better wellbeing of its users.