Mariusz Twardowski

Nowoczesne stadiony to wyzwanie dla urbanistyki miasta, architektów i budowniczych. Wyjątkowość tych dużych budowli z jednej strony podkreślana jest niespotykaną bryłą i zastosowanymi nowatorskimi materiałami. Z drugiej strony, ich kompozycja w przestrzeni miasta i umiejętne wpisanie w jego kontekst sprawiają, że stają się one ikonami i punktami orientacyjnymi. Trzy zróżnicowane przykłady ukazują, że powyższe wymagania mogą być spełnione. Nowoczesne formy wkomponowane zostały w skale różnej wielkości miast i w dostosowane do otoczenia. Rozwiązania funkcjonalne przemyślano a komunikację i dostęp usytuowano w sposób taki, by każdorazowe wydarzenia nie blokowały ruchu w mieście. 

Modern stadiums constitute a challenge to urban planning, architects and buildings. The exceptional character of these enormous structures is, on the one hand, highlighted by their unique massings and the innovative materials that they employ, while on the other, their composition within the space of the city and its skilful blending into its context causes them to become icons and landmarks. Three different examples demonstrate that the requirements presented above can be fulfilled. Modern forms have been fitted into the scale of cities of various size and adapted to their surroundings. Functional solutions were well-thought out and circulation and access have been placed so that events would not block traffic in the city each time they are held.

Residential towers undeniably changed the reality that surrounds us. Vertical structures have influenced the landscape of cities by shaping new, previously unknown panoramas. Infinite peripheries were split and reassembled again in the vertical form. Is it possible to create a comfortable living space in a small area? Can residential towers fit into a fully fledged and well-functioning urban structure? Problematic aspects of this scenario are discussed on the basis of the most representative example in the world, which is Manhattan, located in New York City. Analysis of the urban structure of specific districts and examples of residential towers enables the presentation of the differences, advantages and disadvantages resulting from a specific given forms of architecture and urban planning.

Keywords: New York, Manhattan, city, house, residential tower, hybrid

Streszczenie
Wieże mieszkalne niezaprzeczalnie zmieniły otaczającą nas rzeczywistość. Wertykalne struktury wpłynęły na krajobraz miast, kształtując nową, nieznaną wcześniej panoramę. Nieskończone peryferia zostały poddane rozczłonkowaniu funkcjonalnemu i ponownie scalone w formie pionowych konstrukcji. Czy dzięki temu udało się stworzyć dogodną przestrzeń życia na niewielkim terenie? Czy wieże mieszkalne mogą wpisać się w pełnowartościową i dobrze funkcjonującą strukturę miejską? Problematykę omówiono na podstawie najbardziej reprezentatywnego w świecie przykładu, jakim jest nowojorski Manhattan. Analiza struktury urbanistycznej poszczególnych dzielnic wyspy oraz konkretnych przykładów wież mieszkalnych pozwoli na dokładne przedstawienie różnic, zalet i wad wynikających z danej formy architektury i urbanistyki.

Historycznie najwyższymi budynkami Nowego Jorku były budynki biurowe. Ich wysokość to jedna z głównych cech zabudowy na Manhattanie, a wypełniona strzelistymi budynkami sylweta miasta jest rozpoznawalna na całym świecie. W XXI wieku tę sylwetę tworzą także wieżowce mieszkalne. Autor poddaje analizie sytuację i ewolucję budynków mieszkalnych na Manhattanie – budowanych często w miejscach dawnych budynków biurowych. Z badań autora wysuwa się wniosek o istnieniu dwóch kierunków w zabudowie mieszkaniowej XXI wieku w Nowym Jorku. Trend funkcjonalny - polegający na pogłębiającej się hybrydyzacji funkcji oraz trend wysokości – ściśle związany z rozwijającymi się możliwościami technologicznymi, a często pogarszający dostęp do naturalnego nasłonecznienia niższych kondygnacji oraz przewietrzania. Autor, poddając analizie wybrane przykłady budynków, rozważa w jakiej relacji wobec siebie pozostają oba wątki architektoniczne oraz jaki mają wpływ na obraz i kompozycję miasta.

New trajectories of Residential Tower Development on selected examples in Manhattan, New York

Niezwykła zdolność Oscara Niemeyera do przedstawiania jedną kreską swoich projektów wywodzi się z inspiracji krajobrazem, wzgórzami otaczającymi plażę Copacabana i kobiecym ciałem. Szkicujący od młodych lat architekt tak dopracował swoją kreskę tak, że wystarczyła jedna linia, która tłumaczyła cały projekt. Jedną z realizacji zbudowanych jedną kreską był Park Ibirapuera w São Paulo otwarty w 1954 roku. Kolejne budynki tam powstające uwidaczniały zauroczenie projektanta górą Głowa Cukru, kobietami i ich krzywoliniowymi formami.

Projekty smart wkraczają w otaczającą rzeczywistość coraz prężniej. Coraz śmielsze i nowocześniejsze rozwiązania wspomagają życie człowieka, sprawiają, iż przebywamy w coraz bardziej ekologicznym świecie, stwarzają pomost pomiędzy życiem fizycznym a wirtualnymi elementami, bez których dzisiejszy świat w zasadzie obejść się nie może. Jedną z prób dostosowania terenu do nowoczesnego świata jest koncepcja zagospodarowania terenów wokół zbiornika wodnego w Krakowie. W założeniu, przestrzeń tutaj stać się ma nowoczesną platformą rekreacyjną – rozwiązaniem, które połączy realny odpoczynek z nierzeczywistym, ale istniejącym już, światem nowoczesnych technologii. Przy okazji będzie bezpieczny dla środowiska, nienaruszający równowagi ekologicznej, a materiały użyte w projekcie będą zgodne z naturą. Ze względu na fakt, że projekt jest obecnie przed etapem projektu budowlanego, nie ma pewności, czy taki eksperyment się uda, czy inwestorowi wystarczy energii i funduszy, by realizować powyższe założenia, czy urzędy przy wydawaniu pozwoleń wodnoprawnych i decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych nie sprofilują rozwiązań w innym niż przewidywany przez projektanta i inwestora kierunek. Warto jednak dokładniej przyjrzeć się proponowanym rozwiązaniom już teraz.

Friendly design. Smart in the recreation area

Abstract

Smart projects enter the surrounding reality. Increasingly bolder and more modern solutions support human life, make us live in an increasingly ecological world, create a bridge between physical life and virtual elements. One of the attempts to adjust the area to the modern world is the concept of development of the area around the water reservoir in Krakow. In the premise, the space here has become a modern leisure platform – a solution that will combine real rest with the unreal but already existing world of modern technology. It will be environmentally safe, balanced ecologically and materials used in the project will be in harmony with nature. Due to the fact that the project is currently in progress before the construction phase, there is no certainty that such an experiment will succeed or whether the investor will have enough energy and funds to implement the above assumptions, whether issuing water permits office and environmental determinations do not profess solutions in other than expected by the designer and investor direction. However, it is worthwhile to take a closer look at the proposed solutions.

Różnorodność zaprojektowanych i zrealizowanych form coraz częściej staje się pretekstem do poszukiwań kolejnych rozwiązań przestrzennych. Architekci prześcigają się w szkicowaniu budowli, które dzięki wykorzystaniu słońca stają się coraz bardziej trójwymiarowe i przestrzenne. Światło odgrywa tu szczególną rolę. Przede wszystkim światło dzienne. Sprawia, że architekt uzyskuje wielowarstwowy efekt w odbiorze bryły z zewnątrz i wewnętrznych przestrzeni. Dla wielu projekty takich mistrzów jak Tadao Ando są inspiracją w wykorzystaniu światła. Inni zapatrują się w trójwymiarowości budowli Stevena Holla czy Morphosis. Dwa z lokalnych przykładów prób poszukiwania głębi, użycia światła czy zabawy cieniem i płaszczyznami to budynek recepcyjny, zaprojektowany w Krakowie i kościół we Wrocławiu. W przypadku budynku w Krakowie, nieco hybrydowa funkcja dwóch sprzecznych wydaje się elementów stała się pretekstem do niecodziennych rozwiązań nie tylko funkcjonalnych ale i przestrzennych, w których główną rolę odgrywało światło, cień, odbicia, refleksy i zieleń. Kościół we Wrocławiu również podąża za grą światła i cienia budując przestrzenie pełne powagi, pokory i modlitwy.

Spaces, reflection, shadows

Abstract

The diversity of architectural designs is increasingly becoming a pretext for exploring further spatial solutions. Architects are outraged in the sketching of buildings, which by the use of the sun become more and more three-dimensional and spatial. Light plays a special role here. Daylight first of all. It makes the architect gain a multi-layer effect in the perception of solids from the outside and inside spaces. For many of us, projects such masters as Tadao Ando are the inspiration for the use of light. Others look at the three dimensions of Steven Holl or Morphosis buildings. Two local examples of the quest for depth, use of light or play with shadow and planes is the reception building, designed in Cracow and the church in Wroclaw. In the case of a building in Cracow, the hybrid function of two contradictory elements seems to be a pretext for unusual solutions not only functional but spatial, where light, shadow, reflections, reflections and green play the main role. The church in Wroclaw also follows the play of light and shadow by building spaces of dignity, humility and prayer.

Odkąd architektura towarzyszy człowiekowi, woda ma poważny wpływ na jej charakter. Pomijając budowle inżynierskie, w których woda jest głównym aktorem, w wielu przypadkach woda stanowi niezwykłe uzupełnienie budowli, które niejednokrotnie bez niej nie miałyby już takie siły odbioru. To dzięki wodzie budowle często stają się dziełami sztuki. Podkreśla ona wyjątkowość, tworzy, często ze światłem i cieniem, tajemniczość budynku. W Południowej Ameryce znaleźć można wiele przykładów, które popierają powyższą tezę. Również w Europie znajdujemy budowle oparte na podobnej zasadzie. Nie należy zapominać tutaj, iż większość przykładów architek­turze towarzyszy zieleń, jednym razem znajdując się w środku zielonego ogrodu a innym gdy zieleń przenika się z wnętrzem budynku. Wszystkie one mogą być inspiracją dla budynku zaprojektowanego w Krakowie przez MTWW Architekci. Woda podkreśla budowę odbiciami i refleksami. Zieleń pojawia się w środku i na zewnątrz sprawiając, że użytkownicy przez cały czas otoczeni są przez naturę.

Reflective image of architecture—synthesis of water and an architectural work

Abstract

Since architecture accompanied people, water has a serious impact on its character. Apart from engineering buildings, in which water is the main actor, in many cases it is an extraordinary supplement to a building, which would often not have such power without it. Thanks to water buildings often become works of art. It emphasizes uniqueness, creates, often with light and shadow, the mystery of the building. There are many examples in South America that support this thesis. We find buildings based on a similar principles in Europe. It should not be forgotten that most of the examples were designed together with greenery, sometimes being in the middle of a green garden, another time the greenery interfuse with the interior. All of them can be an inspiration for a building designed in Kra­kow by MTWW Architekci. Water emphasizes architecture by reflections. Greenery appears in the interior as well as outside, making users surrounded by nature the whole way through.

Santorini and the modern architecture affair

Santorini is a surprising place. Tourists attracted to the island want to spend their holidays here. But people don’t expect to find here examples of modern architecture. In oposition to many great cities in the world, the history of the island is not based on wars, economic growth or political decisions but on volcanic eruptions and earthquakes. In such dangerous geo-climate, due to the influence of natural conditions and poverty, extraordinary buildings were created. They have become extremely modern and timeless. Author considers the architectural elements of buildings on the island, which lead to the above mentioned conclusions. It is impossible to find here architecture of Modernism but architetecture of simplicity, rationality, modernity and eternity.

Streszczenie
Santoryn to zaskakujące miejsce. Turyści zauroczeni wyspą chcą spędzać tu wakacje. A tymczasem niewiele osób spodziewa się znaleźć tu przykłady architektury nowoczesnej. W przeciwieństwie do wielu wspaniałych metropolii świata, historia wyspy nie jest oparta na wojnach i rozwoju ekonomicznym lub decyzjach politycznych a dzieleniu istnienia z erupcjami wulkanicznymi i trzęsieniami ziemi. W tak niebezpiecznym geoklimacie powstały niezwykłe budowle, które dzięki wpływowi warunków naturalnych, biedy, stały się niezwykle nowoczesne i ponadczasowe. Autor rozważa elementy architektury zabudowań wyspy, które prowadzą do wyżej wymienionych wniosków. Tu nie znajdzie się architektura modernistyczna ale architektura prosta, racjonalna, nowoczesna i ponadczasowa.

Skocznie narciarskie sa kosztownymi obiektami przeznaczonymi dla niewielkiej liczby odbiorców, których zmagania ogladają tysiace widzów. Pod koniec XX wieku, zauważono, że skocznie zdominowała funkcja. Pierwszym obiektem, który wyłamał sie z tej konwencji był skocznia Bergisel. Zupełnie nowa estetyka, wprowadzenie widzów na szczyt skoczni poza zawodami, by mogli poczuć sie jak skoczkowie, różnorodnosc funkcji towarzyszacych sprawia, że ten przykład staje się modelowym rozwiązaniem dla kolejnych realizacji. W miarę dostosowywania tych budowli do zmieniających sie wymogów bezpieczeństwa narzuconych przez FIS oraz zwiększania możliwych odległości lotu skoczków, przebudowywano kolejne skocznie. Jednymi z kolejnych, niezwykle udanych rozwiazań są skocznia olimpijska w GarmischPartenkirchen oraz Holmenkollenbakken w Oslo. W obu przypadkach, modernizacje zostały wyłonione na podstawie ogłoszonych konkursów architektonicznych. Czy skocznie stały sie bezpieczniejsze dla skoczków, jak zmieniły sie rozwiazania technologiczne i jak bardzo sa przyjazne srodowisku? W jaki sposób wprowadzono rozwiazania smart do użytkowania tych budowli? Jak zmieniła sie estetyka tych konstrukcji? Analizujac trzy wymienione przykłady obiektów sportowych, autor poszukuje odpowiedzi na powyżej zadane pytania.

Ski jumping hills x3

Abstract

Ski jumping hills are costly structures meant for a small group, whose struggles are being watched by thousands of spectators. Towards the end of the twentieth century it was observed that ski jumping hills had been dominated by their function. The first structure that broke away from this convention was the Bergisel ski jumping hill. A completely new aesthetic, introducing spectators to the top of the ski jumping hill outside of competitions so that they could feel like the ski jumpers themselves, as well as a variety of accompanying functions, made this example a model solution for successive projects. As these structures are being adapted to the changing security and safety needs imposed by the FIS, as well as the increasing distances that ski jumpers can travel in the air, additional ski jumping hills were being remodelled. Some of the later, extraordinarily successful solutions include the Olympic ski jumping hill in GarmischPartenkirchen and Holmenkollenbakken in Oslo. In both cases modernisations were selected on the basis of architectural competitions. Have ski jumping hills become safe for jumpers? How have technological solutions changed and how friendly are they to the environment? In what manner have smart solutions been introduced into the use of these structures? How has the aesthetic of these structures changed? By analysing three of the aforementioned examples of sports facilities, the author searches for the answer to the questions above.