Marek Mariusz Tytko

1. Celem artykułu jest pokazanie sytuacji osób niepełnosprawnych w uniwersytecie w XXI wieku na wybranych przykładach. 2. Metodologia. Autor posłużył się historiograficzną metodą analizy dokumentu oraz obserwacją. 3. Główne wyniki analizy. Autor ukazuje następujące problemy: niepełnosprawni a uniwersytet (kontekst mistrza), Uczelniane Biuro do spraw Osób Niepełnosprawnych, edukacyjną i zawodową aktywność osób niepełnosprawnych, dwa modele niepełnosprawności (medyczny oraz interaktywny). W artykule przedstawiono także problem niepełnosprawnych w kontekście kategorii takich jak społeczność, państwo, kultura, cywilizacja. Autor pokazuje kształtowanie u studentów postaw altruistycznych wobec osób niepełnosprawnych oraz wsparcie edukacyjne osób niepełnosprawnych na studiach. Artykuł porusza kwestię sytuacji niepełnosprawnych słuchowo w szkole wyższej (metodyka pracy z takimi studentami) oraz niewidomych w kontekście kultury wizualnej w uniwersytecie. Autor opisał pewne problemy sumienia i niepełnosprawnych w uniwersytecie. 4. Ograniczenia wyników analizy. Artykuł może być przyczynkiem do dyskusji nad miejscem osób niepełnosprawnych w uniwersytecie. Ograniczenia dotyczą odniesienia do uniwersytetu. 5. Implikacje praktyczne. Wyniki analiz można zastosować w dyskusji jako racjonalne argumenty na rzecz zmiany sytuacji osób niepełnosprawnych na uniwersytecie. 6. Implikacje społeczne. Wyniki analiz mogą odnosić się do grupy osób niepełnosprawnych studentów w uniwersytecie. 7. Oryginalność artykułu (nowa wartość, nowość). Artykuł pokazuje źródłowo i na przykładach sytuacje osób niepełnosprawnych w uniwersytecie w kontekście kulturowym oraz możliwości pomocy, wsparcia.

Openness to Belief in the Thinking of Stefan Szuman

1. The goal of this article is to present the openness to belief in Stefan Szuman’s thinking. 2. Methodology. The author uses the historiographical method. 3. The main results of the analysis. The author discusses the following philosophical (metaphysical and ethical) and pedagogical (educational) issues: the virtue of belief (the virtue of faith) and the  non-virtue of atheism (the un-virtue of atheism), and Szuman’s arguments concerning, among other things, the relation between man and God, the relation between belief (faith) and reason, and the relations of human rights to belief (faith) and to salvation. Quotations for the analysis have been taken from Szuman’s published works, written before, during or after World War II. The author also presents the influence of Szuman’s ideas on Karol Wojtyła (1920–2005), who was a participant in his 1949 university seminar on philosophical anthropology (i.e.: “characterology,” or personalism) at the Jagiellonian University in Krakow. 4. Limitations of the analysis. This article encourages further discussion of the place of belief (faith) in the Humanities, albeit the discussion is limited to the ideas of Stefan Szuman. 5. Practical implications. The results of the analysis may be used as a rational argument for the greater presence of belief (faith) in the Humanities. 6. Social implications. The results of the analysis are of value to teachers. 7. The originality of the article (new value, novelty). The paper is the first to present a primary source and example-based discussion of Stefan Szuman’s ideas regarding belief and openness to God.

Tekst artykułu dotyczy koncepcji pedagogiki konserwatywnej w kontekście pedagogiki katolickiej oraz pedagogiki narodowej. Autor próbuje rzeczowo i logicznie uporządkować względem siebie nurty (jak i same pojęcia) „pedagogika katolicka”, „pedagogika narodowa” oraz „pedagogika konserwatywna”, a także ich wzajemne relacje. Tekst ma charakter ściśle teoretyczny. Użyto w nim historiograficznej metody analizy dokumentu, natomiast analizę pojęć prowadzono metodą istotnościową (istota rzeczy) oraz metodą analizy logicznej (logicznego wnioskowania). Artykuł jest przyczynkiem do teorii pedagogiki, wskazuje na możliwe sposoby ujęcia tego teoretyczno-pedagogicznego zagadnienia w sposób ogólny.

Conservative Pedagogy in the Context of the Roman Catholic Pedagogy and National Pedagogy

The text of the article concerns the concept of conservative pedagogy in the context of Roman Catholic pedagogy and national pedagogy. In his text, the author (systematically and logically) tries to organize the notions (the terms) and the strands of ‘Roman Catholic pedagogy’, ‘national pedagogy’ and ‘conservative pedagogy’ and their mutual relations. The text is strictly theoretical. The text uses the historiographic (historical) method of document analysis, while the analysis of concepts was carried out using the essential method (the essence of things) and the method of logical analysis (logical inference). The article is a contribution to the theory of pedagogy and indicates possible ways of presenting this theoretical and pedagogical issue in a general way.

Autor w artykule opisuje problem wychowania moralnego oraz kształtowania charakteru u dzieci i młodzieży. Pokazuje aktualną teorię naukową (etyczną i pedagogiczną) stworzoną głównie przez tzw. Lubelską Szkołę Filozoficzną (realizm metafizyczny) i innych autorów-realistów, pochodzących nie tylko z Polski.