Magdalena Wąsowicz

Niniejszy artykuł przedstawia zagadnienie możliwych kierunków ewolucji konceptów kreacji warunków postrzegania architektury. W artykule postawiono pytanie o kierunki zmian postrzegania środowiska mieszkaniowego przyszłości w kontekście zmniejszającego się udziału architekta w procesie projektowym na rzecz zautomatyzowanych procesów cyfrowych. Studia tego tematu przeprowadzono metodą analityczną jakościową oraz metodą badań bibliograficznych. Do analizy projektów i ich szerokiego kontekstu zastosowany został aparat pojęciowy zapożyczony z psychologii postaci w architekturze. Pozwala on wskazać podobieństwa i różnice w projektowaniu opartym na decyzji projektanta, parametrycznym i generowanym przez sztuczną inteligencję na podstawie figuracji będącej jego rezultatem. Dotychczas w literaturze nie przeprowadzono szczegółowej analizy narzędzi cyfrowych służących wspomaganiu projektowania w kontekście aspektu postrzeżeniowego odbiorcy.

Digital figuration versus analogue figure-ground model in contemporary residential architecture design

This article presents the issue of possible directions of evolution of the concepts of creation of conditions of perception of architecture. The paper asks the question about the directions of changes in the perception of the residential environment of the future in the context of decreasing participation of the architect in the design process in favor of automated digital processes. The study of this topic was carried out using a qualitative analytical method and a bibliographic research method. A conceptual apparatus borrowed from the psychology of characters in architecture was used to analyze the projects and their broad context. It allows indicating the similarities and differences in design based on the designer’s decision, parametric, and generated by artificial intelligence on the basis of the resulting figuration. So far, no detailed analysis of digital tools for design support has been performed in the literature in the context of the perceptual aspect of the viewer.

A game of the multistability of the solid and void based on turning an interior inside-out reveals the properties of a building or a room. The inside becomes an object, surfaces of walls that surround the internal void are revealed to the outside like the inner lining of a piece of clothing would be unveiled. A game that changes void into solid serves as a model of analysis of the architectural space, or as a method of immortalising nonexistent spaces.

Mapa Rzymu autorstwa Giambattisty Nolli’ego opublikowana w 1748 roku uznawana jest przez badaczy i projektantów za jeden z najistotniejszych dokumentów historycznych dotyczących teorii urbanistyki. Przysłużyła się ukształtowaniu teorii figura-tło (figure-ground) opierającej się na badaniu zabudowy miejskiej widzianej jako kompozycja elementów masywnych (stanowiących „figury”) do powiązanych z nimi przestrzeni („tło”). Służy do rozpoznawania wzajemnych zależności pomiędzy elementami takich kompozycji i określania potencjałów modyfikacji, ujednolicenia i kontynuacji istniejącej tkanki miejskiej poprzez dodawanie lub ujmowanie elementów przestrzennych. Ujęcie figura-tło stanowi narzędzie metodologiczne, którym posługuje się wielu architektów i planistów. Autorka artykułu podejmuje próbę opisu wybranych współczesnych i historycznych przykładów inspiracji Mapą Rzymu G. Nolli’ego.