Karolina Dudzic-Gyurkovich

Obecność obiektów sakralnych w strukturze miasta jest zazwyczaj dobrze widoczna. Świątynie i kaplice dopełniają przestrzenie publiczne, stanowiąc o ich wyjątkowości. Prócz reprezentacji wymiaru duchowego i religijności, wszystkie działające zgodnie z przeznaczeniem obiekty sakralne należą do grupy budynków użyteczności publicznej, zatem powinny cechować się dobrym dostępem i logiczną dystrybucją w tkance miasta. Obecnie badania poświęcone dostępności obiektów usługowych w Krakowie są wycinkowe i nie tworzą kompleksowego obrazu. Celem niniejszej pracy jest uzupełnienie istniejącej luki badawczej przez wyjaśnienie, w jaki sposób kształtuje się dostępność obiektów kultu religijnego w relacji do środowiska mieszkaniowego Krakowa. Metoda badawcza opiera się na koncepcji stref buforowych w celu wskazania obszarów o różnym stopniu dostępności do badanych obiektów. Rezultaty analiz ukazują aktualną dystrybucję obiektów sakralnych w tkance miasta. Dodatkowo wyniki badań umożliwiły identyfikację obszarów mieszkaniowych o bardzo dobrej i akceptowalnej dostępności, jak również tych, znajdujących się poza wyznaczonymi buforami.

Spatial distribution of places of religious worship in the housing environment of contemporary Krakow

The presence of sacred objects in the city structure is usually clearly visible. Temples and chapels complete public spaces, making them unique. Apart from the representation of the spiritual dimension and religiosity, all sacred buildings which are functioning as intended belong to the group of public buildings, therefore they should be characterized by good access and logical distribution in the city structure. Currently, research on the availability of service facilities in Krakow is fragmentary and does not create a comprehensive picture. The aim of this study is to fill the existing research gap by explaining the accessibility of religious objects in relation to the housing environment in Krakow. The research method is based on the concept of buffer zones which allow to identify areas with varying degrees of accessibility to the studied objects. The results of the analysis show the current distribution of religious and sacred objects in the city. In addition, the results of the research made it possible to identify residential areas with very good, good and acceptable accessibility, as well as those outside the designated buffers.

We współczesnym mieście jednym z aktualnie postulowanych kierunków rozwoju jest powrót do wielofunkcyjnej struktury i współistnienia kilku, niekiedy odmiennych, sposobów użytkowania. Tereny monofunkcyjne, takie jak drogi szybkiego ruchu niejednokrotnie stają się barierami w tkance miejskiej zarówno w ujęciu morfologicznym jak i funkcjonalnym. Ich istnienie przyczynia się do degradacji otaczających dzielnic i utrudnia harmonijny rozwój. Jednym ze sposobów przeciwdziałania negatywnemu oddziaływaniu bariery jest stworzenie nowego połączenia pieszego ponad nią lub poniżej. Ważnym elementem nowego zagospodarowania stają się miejskie, otwarte strefy rekreacji, które mogą pełnić rolę atraktorów dla potencjalnych użytkowników przestrzeni, wpisując się równocześnie w istniejące ciągi ruchu pieszego. W artykule zostaną przedstawione i zanalizowane wybrane przypadki takich działań zrealizowane w ostatnich latach w miastach Europy Zachodniej.

City recreation zones as an element in a strategy for overcoming urban barriers

One of the directions of development currently proposed for the contemporary city is a return to multi functional structure and the co-existence of several, occasionally contrasting, modes of exploitation. Mono-functional areas, such as expressways, not infrequently become barriers within the fabric of the city, from both a morphological and a functional perspective. Their existence contributes to the degradation of surrounding neighbourhoods and impedes harmonious development. One method to counteract the adverse effect of such a barrier is the creation of a new pedestrian link above or below it. An important emerging element in a new approach to planning is the urban open recreation zone, which may act to attract potential users of urban space while simultaneously integrating with existing pedestrian routes. This article presents and analyses a selection of case studies of such projects, as implemented in Western European cities in recent years.

Na kształt architektoniczny budynków powstających w miastach Europy Południowej i Zachodniej znaczny wpływ wywierają warunki klimatyczne. Ochrona przed nadmierną ekspozycją na promieniowanie słoneczne obejmuje m.in. szczególne ukształtowanie bryły budynku, a także wprowadzenie żaluzji i okiennic ograniczających dopływ światła. Uwarunkowania klimatyczne dotyczą nie tylko architektury, wpływają także na użytkowanie miejskich przestrzeni publicznych. Na placach i ulicach wielu miast pojawiają się różnego typu współczesne struktury zacieniające i filtrujące promienie słoneczne. Przez swoją charakterystyczną formę, a niekiedy także skalę, przyczyniają się do tworzenia miejsc unikalnych i rozpoznawalnych. W artykule zostaną przedstawione i zanalizowane wybrane realizacje z miast Włoch i Hiszpanii. Na podstawie przeprowadzonej analizy zostanie stworzona autorska typologia obiektów i ich relacji do otaczającej przestrzeni.

The search of shade. contemporary projects of shadowing elements in public spaces of european cities

Abstract 

The architectural forms of buildings erected in cities of Southern and Western Europe are much influenced by climatic conditions. Protection against excessive exposition to solar radiation comprises – without limitations – a specific shape of the building, as well as introduction of blinds and shutters limiting the influx of light. Climatic conditions pertain not only to architecture itself; they also have their effect on the way in which urban public spaces are utilised. All sorts of contemporary shadowing structures and structures filtering sunbeams occur on squares and streets of many cities. Thanks to their characteristic form, and sometimes also thanks to their scale, they contribute to the creation of unique and recognisable places. This paper presents and analyses selected projects of the kind from Italian and Spanish cities. On the basis of the analysis the Author shall propose a typology of the structures and their relations with the surrounding space.

W ciągu ostatnich dwudziestu lat Kraków przeżywał zmiany związane z dynamicznym rozwojem przestrzennym – wraz ze wzrostem demograficznym, wzorami mobilności, zmianą, a także określeniem wielkości i wielkości transportu. W wyniku tego procesu są one często przekształcane w przestrzeń miasta. Atrakcyjne przestrzenie publiczne tworzące logiczne ciągłe sekwencje mogą przyczynić się do bardziej harmonijnego, zrównoważonego rozwoju i odbudowy zaniedbanych wcześniej dzielnic. Artykuł przedstawia perspektywę infrastruktury transportowej. Obszary te będą uzależnione od dostępności przestrzeni publicznej dla pieszych..

Miasta w XXI wieku, ze względu na ich wielkość, koncentrację kapitału, nowoczesnych usług i produkcji, są głównymi ośrodkami światowej gospodarki. Nie jest to jednak domena wyłącznie czasów ponowoczesnych. Od wieków miasta pełniły kluczową rolę w rozwoju cywilizacji, a procesy nich zachodzące miały i nadal mają wpływ na funkcjonowanie całych społeczeństw. Forma urbanistyczna, z którą mamy obecnie do czynienia, jest wypadkową wielu determinujących czynników i przemian. W artykule zostaną przedstawione wybrane aspekty zachodzących w przeszłości procesów urbanizacyjnych, które również obecnie oddziałują na fizyczną postać ośrodków miejskich Europy. Szczególna uwaga zostanie poświęcona zjawiskom w różny sposób mogącym wpływać na spójność formy i tworzenie barier w obrębie tkanki miasta.