Kamila Siuda
Archeion, 124, 2023, s. 151 - 189
https://doi.org/10.4467/26581264ARC.23.009.17869Egodokumenty w pracowniczych aktach osobowych: osobowość – mentalność – świat wartości. Na przykładzie wybranych materiałów archiwalnych z XX w.
Akta osobowe są dokumentami, gromadzonymi przez aktotwórców, w których odbija się przede wszystkim przebieg drogi zawodowej w poszczególnych miejscach pracy. Źródła, które wystąpiły w badanych aktach, trak-towane są jako egodokumenty, gdyż autor dokumentu opowiada w nich sobie. Zachowane dokumenty mogą posłużyć do tworzenia biogramów, analizy faktów historycznych poszczególnych osób, podawać informacje o otaczającym ich świecie, czy też pomagać przy wyjaśnianiu różnych złożonych procesów ekonomicznych, socjologicznych itp. Niniejszy artykuł ma na celu spojrzenie na akta osobowe z perspektywy badań antropologicznych, które w pewien sposób pomagają w poznaniu człowieka, jego doznań i sposobie pojmowania rzeczywistości.
Materiały archiwalne zostały wytypowane przy wykorzystaniu metody reprezentacyjnej. Użyto próby losowej polegającej na wyborze przypadkowych elementów z zamkniętego zbioru generalnego. W omawianym badaniu populacją generalną były akta osobowe pracowników Magistratu Miejskiego w Bydgoszczy z okresu międzywojennego oraz akta osobowe członków i podopiecznych Związku Bojowników o Wolność i Demokrację Zarząd Wojewódzki w Bydgoszczy.
Wybrane jednostki służyły pogłębionej analizie egodokumentalnej, której celem było poznanie świata wartości bohatera. Czy jednak każdy życiorys czy rozbudowane podanie daje nam podstawy do prześledzenia go właśnie pod kątem osobowości człowieka? Czy daje wystarczająco dużo materiału do przeprowadzenia badań? Czy źródła zakwalifikowane do egodokumentów rzeczywiście są nimi? Na te pytania stara się odpowiedzieć tekst artykułu.