Izabela Basista

Głównym celem artykułu było opracowanie narzędzia, które automatycznie wyznacza podstawowe parametry opisujące efektywność prac scaleniowych, w szczególności projektów scaleniowych i analizy optymalnej lokalizacji działek. Efektywność określają zwykle podstawowe parametry przestrzenne, takie jak wielkość, liczba i rozproszenie działek. Do obliczenia rozproszenia przestrzennego działek w jednostce ewidencyjnej zaproponowano wykorzystanie otoczki wypukłej. Jest to jedna z podstawowych funkcji Systemu Informacji Geograficznej (GIS). Dzięki temu w prosty sposób można oszacować rozproszenie gruntów, biorąc pod uwagę ich powierzchnię i przynależność do danej jednostki ewidencyjnej. Do budowy narzędzia do oceny efektywności wykorzystano aplikację ModelBuilder dostępną w oprogramowaniu ArcGIS. Działanie tego narzędzia sprawdzono na trzech obszarach scaleniowych – Ilkowice, Rajsko-Niedzieliska-Szczurowa oraz Łukowa. Najlepsze wyniki w zakresie optymalnego rozmieszczenia działek uzyskano na obiekcie Rajsko-Niedzielska-Szczurowa. W tym przypadku średnia powierzchnia działek wzrosła ponad trzykrotnie. Liczba działek w całym obiekcie i w jednostkach ewidencyjnych zmniejszyła się ponad trzykrotnie. Średnie rozproszenie działek w jednostkach zmniejszyło się niemal czterokrotnie. Pozostałe dwa obiekty nie uzyskały tak dobrych wyników, ale analiza parametrów wskazuje, że nastąpiła poprawa rozkładu działek w stosunku do stanu wyjściowego. Średnia powierzchnia działek w Ilkowicach wzrosła o ok. 25%, a w Łukowej ok. 48%. Liczba działek zmalała w Ilkowicach o ok. 25%, a w Łukowej o ok. 48%. Średnie rozproszenie działek w jednostkach zmalało w Ilkowicach o 20%, a w Łukowej o ok. 22%. Należy zauważyć, że obiekt Rajsko-Niedzielska-Szczurowa składał się wyłącznie z działek rolnych, więc zdecydowanie łatwiej było osiągnąć tak dobre wyniki. Na obiektach Ilkowice i Łukowa występowały też działki zabudowane, które nie podlegały konsolidacji.