Anna Maria Wierzbicka

W poniższym artykule zaprezentowano zróżnicowanie rozwiązań architektonicznych uwzględniających wodę jako stałą część struktury obiektu, które reprezentuje wartości materialne i symboliczne. Do analiz użyto autorskiej metody badawczej narracyjnej w celu analizy współczesnych obiektów sakralnych, w których woda odgrywa rolę pramaterii. Analizę przeprowadzono pod kątem pięciu różnych aspektów: intencji autora, lokalizacji, daty powstania oraz opinii – idei projektu. Selekcja projektów została przeprowadzona po uprzedniej kwerendzie przykładów obiektów znaczonych. Obiekty zostały podzielone na cztery grupy znaczące: sztuczny krajobraz, nurt ekologiczny, przestrzeń pamięci, medium aksjomatyczne. Celem badań miało być wskazanie, że woda jako pramateria w obiektach znaczeniowych nie pełni tylko roli utylitarnej, ale również ma znaczenie symboliczne. Aktualny stan wiedzy wskazuje, że nie ma obecnie publikacji naukowych, które analizują „wodę” jako element pramaterii. Woda w architekturze badana jest zazwyczaj w aspektach utylitarnych i technicznych, rzadko w analizie brany jest pod uwagę semantyczny aspekt tej materii. Zagadnienie zostało zbadane za pomocą analizy projektów oraz obiektów zrealizowanych należących do współczesnej architektury znaczeniowej, których treści semantyczne maja zasadniczy wpływ na odbiór przestrzeni architektoniczny. W artykule została wykazana rola „ wody” jako pramaterii w obiektach o imperatywie znaczeniowym.

Water as the primary symbol of the sacred communication in the area of habitation architecture

In this article, we will show the diversity of architectonic solutions that include water in the permanent structure of the object, which offers its prominent material and symbolic role. The method used for this research is the inquiry and the analysis of contemporary sacral things in which water plays the role of prima materiel. The research will use the author's narrative method to analysed the architecture of meaning. This study of the architectonic piece will be led through five deliberate and narrative aspects, exploring the author's intention – location, creation date, and narration, among others -project ideas. After a previous search, the project was selected as an example of meaningful objects. The objects are divided into four groups of signifiers: artificial landscape, ecological stream, memory space, and axiomatic medium. The research aimed to show that water as crematoria in meaningful objects does not only have a functional role, it also has a symbolic meaning. The current state of knowledge indicates that, at present, there are no scientific publications that analyse 'water' as an element of parametria. The water in architecture usually is analysed in practical and technical aspects; the semantic part of the project is generally excluded. The question will be studied using projects or finished objects in contemporary sacral architecture.

Rem Koolhaas wydał „Deliryczny Nowy Jork. Retroaktywny manifest dla Manhattanu” w 1978 roku. Książkę zamyka serią lapidarnych, spekulatywnych projektów będących jego ilustracją. Pierwszy z nich, Miasto Uwięzionego Globu, stanowi wieloznaczną i wciąż na nowo interpretowaną metaforę wielkomiejskości i związanego z nią stylu życia. Odczytany jako synteza „retroaktywnego manifestu”, Uwięziony Glob pozwala zrozumieć ideowe tło urbanistycznej myśli Koolhaasa i jego pracowni OMA. W latach 1995-2007 OMA realizowała projekt nowego centrum miasta Almere koło Amsterdamu. Poprzez trzy wymienione w tytule postulaty Miasta Uwięzionego Globu, autorzy podejmują próbę pogłębionego odczytania założenia w Almere, wychodzącą poza analizę jego cech formalnych.

Grid, schism and lobotomy: The Almere City Center as the “City of the Captive Globe” by Rem Koolhaas

Rem Koolhaas published Delirious New York: A Retroactive Manifesto for Manhattan in 1978. He closes the book with a series of concise speculative projects to illustrate his point. The first of these, „The City of the Captive Globe”, is an ambiguous and constantly re-interpreted metaphor for metropolitanism and the lifestyle associated with it. Interpreted as a synthesis of the „retroactive manifesto”, Captive Globe allows us to grasp the ideological background of the urban design thought of Koolhaas and OMA, his design studio. Between 1995 and 2007 OMA carried out the project for the new City Center of Almere near Amsterdam. Through the three postulates of the City of the Captive Globe, the authors attempt an in-depth understanding of Almere master plan, going beyond the analysis of its formal features.

Keywords: Almere, Office for Metropolitan Architecture, Rem Koolhaas, Delirious New York, the City of the Captive Globe.

Autorzy przeprowadzili analizę licznych ograniczeń towarzyszących Le Corbusierowi w pracy zawodowej i ich wpływu na ostateczny kształt budynków mieszkalnych zrealizowanych w Paryżu. Wskazali na źródła tej architektury i omówili rozmaite uwarunkowania, które powodowały zmiany decyzji architekta. W tekście znajdą się spostrzeżenia autorów wynikające z wizyt w obiektach projektowanych przez Le Corbusiera, przybliżona zostanie relacja z inwestorami w trakcie projektowania domów mieszkalnych, ukazany będzie ich stan aktualny oraz przekształcenia, które nastąpiły na przestrzeni XX w. Tekst powstał w wyniku analizy materiałów źródłowych, kwerendy w Fondation Le Corbusier, badań przeprowadzonych in situ i rozmów z użytkownikami.

Architectural work of Le Corbusier in Paris and freedom of decision. Housing architecture

The authors analyzed the numerous limitations accompanying Le Corbusier in his professional work and their impact on the final shape of residential buildings constructed in Paris. At the same time, they point to the sources of this architecture and discuss various conditions that caused changes in the architect’s decisions. The text will include the authors’ observations resulting from visits to the facilities designed by Le Corbusier, the relationship with investors during the design of residential houses will be presented, their current condition and the transformations that have taken place over the twentieth century will be presented. The text was created as a result of the analysis of source materials, a query at Fondation Le Corbusier, research conducted in situ and interviews with users.

Contemporary architecture of meaning – a search for creative inspiration in the architectural work of Romuald Gutt

The contemporary architecture of meaning can refer to many cultural patterns. The subject of this article is to show the close relationship between the work of Romuald Gutt and its influence on the design of the Warsaw Pavilion – the Warsaw Insurgents Memorial Chamber. The scientific study was aimed at showing the relationship between the design path and the case study, i.e. study by design. This case study is based upon the analysis of the achievements, the architectural language, the style, the methodology and the design philosophy of the architect Romuald Gutt. The research methodology analyses several aspects of the architect’s work and its influence on the concept of the Pavilion. In this case study, we are considering a universal design method by analysing existing objects designed by the same artist. The architectural legacy, the methodology, the language and the narrative used in Gutt’s creative work allow us to see a whole new quality in the design process of the building we are studying – the Warsaw Insurgents’ Memorial Chamber at the Warsaw Insurgents’ Cemetery in Wola.

Keywords: Romuald Gutt, modernism, commemorative architecture, memorial chamber, sign, symbol, architectural creation

Streszczenie

Współczesna architektura znaczeniowa odwołuje się do różnorodnych wzorców kulturowych. Tematem artykułu jest ukazanie ścisłego powiązania twórczości Romualda Gutta i jej wpływu na ideę projektową Pawilonu w Warszawie – Izby Pamięci Powstańców Warszawy. Badanie naukowe miało na celu ukazanie powiązania ścieżki projektowej w odniesieniu do studium przypadku tzn.(Study by design). W tym przypadku analiza dorobku, języka architektonicznego, stylu, metodologii i filozofii projektowej architekta Romualda Gutta staje się bazą – podstawą do twórczej inspiracji dla projektowania współczesnej architektury XXI wieku. Metodologia badań dotyczy kilku aspektów analizy twórczości architekta i jej wpływ na ideę projektową Pawilonu. W tej konkretnej analizie przypadku tzn.: studium przypadku, ukazana została uniwersalna metoda projektowania poprzez analizę istniejących obiektów jednego twórcy. Architektoniczne dziedzictwo, translacja metodyki, języka i narracji twórczości Gutta pozwala w rezultacie na nową jakość w pełnym procesie projektowym realizowanego obiektu – Izby Pamięci Powstańców Warszawy przy Cmentarzu Powstańców Warszawy na Woli.