Anna Ledwina

Searching for the Smells of the Past – Affective Memory in Novels by Marcel Proust

Marcel Proust’s epic work In Search of Lost Time (Remembrance of Thing Past) shows an innovative way of practicing literature as the artist’s struggle with time. This series of works, earning the author a place in the literary pantheon, depicts the writer’s desire to rediscover intensity with which he used to experience sensory stimuli and his wish to return to the happy times of his childhood and youth. This explains the special role of emotional memory that characterises Proust’s monumental work. The complex perceptual and cognitive mechanism of the narrator becomes the keynote of the work, which is saturated with smells of the past, with a clear dominance of subjective perception and description of the remembered events.

Works of S. de Beauvoir as an expression of a search for identity

The works of Simone de Beauvoir – an intellectual writer, an icon of feminism, and a representative of existentialism – explore the issues of gender identity and femininity. This article reflects on the writings of the author, which reveal the otherness of a woman who asserts her right to be present in culture. Her works also stress independence and autonomy. Beauvoir’s largely autobiographical texts express a search for identity by a woman with strong social and political commitments, who fought against injustice, intolerance, and wars, defending the rights of women and the human dignity. Through her critique of the bourgeoisie Beauvoir manifested her need for freedom, identified with her occupation. Aware of the limitations attributed to her sex, Beauvoir draws the portrait of a courageous woman with unrestricted identity.
These works remain valid even outside the academic discourse owing to their constant emphasis on creation, independence, and individualism as well as revealing exposures. Self-creation provides an interesting perspective on today’s humanities and inspires women’s writing in the 21st century.

Tożsamość (także płciowa) kobiety w przestrzeni domu, w historii, kulturze i na drogach emancypacji odzwierciedla niejako jej walkę o wolność. W kontekście faktów kulturowych, obyczajowych i etycznych inspirowanych przez teorię gender niniejszy artykuł ma na celu refleksję nad kwestią obrazu kobiety transgresywnej w literaturze francuskiej XX w. Zagadnienie to rozpatrywane jest w odniesieniu do sfery jej życia osobistego oraz przyjmowanych przez nią określonych ról społecznych i publicznych, przy uwzględnieniu perspektywy historycznej i antropologicznej, związanej ze specyfiką oraz mentalnością Francji XX stulecia. Spod pióra Sidonie-Gabrielle Colette, Simone de Beauvoir, Françoise Sagan oraz Marguerite Duras wyłania się wizerunek kobiety nowoczesnej, wyzwolonej z ciasnego gorsetu konwenansów, świadomej swojej wartości, przekraczającej seksualne tabu, demaskującej utrwalone stereotypy społeczne i literackie.

Zastosowana strategia badawcza pozwoliła na zakreślenie w miarę szerokiego pola obserwacji, umożliwiającego przedstawienie problematyki w ujęciu komparatystycznym. Dzięki temu obraz kobiety kontestującej utrwalone wzorce posłusznej żony i matki jawi się wieloaspektowo, z różnych punktów widzenia, ukazując złożoność jej natury oraz całe bogactwo czynników warunkujących kobiece ja, które ewoluuje od niechęci w stosunku do mieszczańskiej moralności do buntu przejawiającego się poprzez nienormatywne czy wręcz skandalizujące zachowania.