Anna Koziczak

Praca prezentuje wyniki badań, których celem było wyodrębnienie cech graficznych najczęściej i najrzadziej modyfikowanych przez osoby dokonujące autofałszerstwa podpisów w sytuacjach, gdy wygląd naturalnych podpisów danej osoby nie jest odbiorcy znany. Badaniami objęto łącznie ponad 12.000 podpisów pochodzących od 200 osób, do ostatecznej oceny wybierając najbardziej udane próby autofałszerstwa podpisów czytelnych i nieczytelnych każdego probanta. Ustalono, że zmiany autofałszerskie skoncentrowane są zwykle na najbardziej rzucających się w oczy cechach podpisów, takich jak konstrukcja liter w początkowej części podpisu, wielkość, czytelność, impuls, nachylenie. Cechy drugoplanowe, trudniej niezauważalne albo takie, z których istnienia piszący nie zdają sobie sprawy (jak obecność lub brak uzupełnień, układ znaków względem siebie, kształt i kierunek linii podpisów, format w podpisach czytelnych) są zwykle w działaniach autofałszerskich pomijane. Wykrycie autofałszerstwa bywa dla biegłych dużym wyzwaniem, ponieważ wszelkie istotne różnice między podpisem kwestionowanym a podpisami porównawczymi są często błędnie uważane za skutek fałszerstwa. Dlatego aby wykryć autofałszerstwo należy przeanalizować strukturę cech łatwo zauważalnych, najbardziej wpływających na tzw. efekt obrazkowy podpisu, w zestawieniu z cechami mało efektownymi, które w większości przypadków autofałszerstwa pozostają niezmienione. Im bardziej charakterystyczne są te ostatnie, tym bardziej ich zgodność w materiale kwestionowanym i porównawczym przemawia za autofałszerstwem – bez względu na odmienność cech pierwszoplanowych. W przypadku podrobienia (fałszerstwa) podpisu jest odwrotnie: naśladowaniu przez fałszerza podlegają przede wszystkim najłatwiej zauważalne cechy podpisu, a różnice występują głównie w obrębie cech drugorzędnych.