Aleksandra Dziektarz

Obecna sytuacja na świecie – utrzymująca się od ponad dwóch lat pandemia COVID-19 oraz trwająca od końca lutego 2022 r. wojna w Ukrainie – doprowadziła do wzrostu niepokoju, lęku i braku poczucia bezpieczeństwa. Naruszenie stabilizacji oraz trudności w zaspokajaniu potrzeb sprzyjają utrzymywaniu się nadmiernego, destrukcyjnego stresu, co z kolei wpływa na rozwój zaburzeń psychicznych i chorób odstresowych. Niniejszy artykuł ma na celu przybliżenie roli psychoterapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu zaburzeń rozwijających się w związku z doświadczaniem nadmiernego stresu oraz przedstawienie technik pomocnych w radzeniu sobie z napięciem psychofizycznym, które można wykorzystywać zarówno w trakcie psychoterapii, jak i stosować samemu w ramach dbania o własne zdrowie. W opracowaniu przybliżono mechanizm działania i komponenty stresu, przedstawiono również właściwości psychoterapii poznawczo-behawioralnej jako nurtu o naukowo udowodnionej skuteczności, oferującego metody leczenia wielu zaburzeń psychicznych i bogatego w konkretne, ustrukturyzowane i empirycznie sprawdzone techniki pracy.

ABSTRACT

Using cognitive-behavioral therapy in managing excessive stress

The current global situation – the pandemic of COVID-19 which has persisted for two years, and the war in Ukraine lasting from the end of February 2022 – led to the increase of anxiety and fear, and the loss of complacency. The violation of stability and difficulties in addressing needs foster the endurance of excessive, destructive stress, which, in turn, contributes to the development of mental disorders and stress-related illnesses. This article is intended to describe the role of cognitive-behavioral therapy in the context of treating disorders related to excessive stress, and to present some techniques helpful in coping with psychophysical tension, which may be either used during psychotherapy, or as part of one’s individual healthcare. This paper presents not only the mechanisms and components of stress, and its characteristics, but it also describes cognitive-behavioral psychotherapy as an approach of scientifically proven effectiveness, offering various methods of treatment for many mental disorders, and rich in specific, structured and empirical work techniques.

Wkład Autorów / Authors’ contributions: Aleksandra Dziektarz 50%, Sylwia Wójcik 50%