Agata Bieleń-Ratajczyk

Eduard Petzold was a German landscape architect and creator of dozens of landscaped gardens in Silesia. The Park in Kliczków is today one of the few examples of his Silesian gardens which, after years of neglect, has regained its former shape. The eventful past of this park, ending happily in its recent restoration, prompts considerations on the history of other Silesian creations by Petzold. The field research confirmed that currently most of these are significantly neglected. Furthermore, in many of them the former composition has blurred and the historic plant substance is severely damaged. Their condition poses questions about perspectives for preventing further destruction of these valuable layouts.

Legnica położona jest w środkowej części województwa dolnośląskiego, nad rzeką Kaczawą. Pod koniec XIX w. zyskała miano „śląskiego miasta ogrodów”, ze względu na niezwykle dynamiczny rozwój znajdujących się tam terenów zieleni miejskiej. Rozwój ten był możliwy dzięki działalności członków licznych towarzystw powołanych do życia przez obywateli. Wśród nich szczególną sławą cieszyły się Legnicki Związek Ogrodniczy i Towarzystwo Upiększania Promenad, zajmujące się tworzeniem i utrzymaniem terenów zieleni oraz organizacją wystaw ogrodniczych. Niebagatelny wpływ na wzrost popularności Legnicy jako „miasta ogrodów” miało powstanie tamtejszego parku miejskiego, którego zasadnicza część została ukształtowana w II poł. XIX w. Założenie to powstawało etapami, podczas których w obręb kompozycji włączano kolejne obszary, mające pełnić rozmaite funkcje – od rekreacyjnej po wystawową. Warto zaznaczyć, że kształtowanie legnickiego parku związane było z działalnością wielu znakomitych osobistości, wśród których wymienić można m.in. sławnego projektanta ogrodów Eduarda Petzolda. Przekształcenia funkcjonalno-przestrzenne, jakie miały miejsce w granicach opisywanego założenia, są odzwierciedleniem zmieniających się na przestrzeni dziesięcioleci potrzeb mieszkańców Legnicy. Dowodzą one również, jak wielkie znaczenie w życiu legniczan pełniły i pełnią do dziś tereny zieleni miejskiej.