Zbiory emblematyczne w kolekcji Gabinetu Starych Druków Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie. 

	Przegląd bibliograficzny i proweniencyjny

Wojciech  Kordyzon; Martyna Osuch

Zbiory emblematyczne w kolekcji Gabinetu Starych Druków Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie.

Przegląd bibliograficzny i proweniencyjny

Publication date: 2021

Terminus, 2021, Volume 23, zeszyt 3 (60) 2021, pp. 341 - 364

https://doi.org/10.4467/20843844TE.21.013.13850

Authors

Pobierz pełny tekst

PDF

Titles

Zbiory emblematyczne w kolekcji Gabinetu Starych Druków Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie.

Przegląd bibliograficzny i proweniencyjny

Abstract

Collection of Emblems in the Early Printed Books Department of the University of Warsaw Library: An Overview of Bibliography and Provenance Traits

This paper presents synthetic information on the exhibition of early printed books from the collection of the Early Printed Books Department of the University of Warsaw Library, organized for the participants of the Seminar on emblems on 23–24 May 2019, at the Artes Liberales Faculty. The goal of this paper is to discuss a selection of emblem books being part of the library collection, with special focus on their provenance. The books are divided into four main thematic groups: 1. Meditative emblems devoted to religion; 2. Emblem literature of formative function 3. Emblems for specific occasions; 4. Emblematic compendia. It is pointed out that a large number of the emblem books under discussion originate from libraries of religious orders.

Keywords

Emblem studies, early printed books, University of Warsaw Library, provenance traits, post-monastic library

References

Download references

Źródła

Alciato A., Emblemata cum commentariis amplissimis, Padova: Lorenzo Pasquato, 1621.

Bajewski F., Choreae bini solis et lunae aulae et Ecclesiae in serenis nuptiis […] sponsorum […] Ianussii Radivil […] et Mariae […] Io. Basilii palatini et despotae Moldaviae filiae applaudente, Kijów: [Drukarnia Ławry Peczerskiej, 1645].

Brune (de Oude) J. de, Emblemata of zinnewerck voorghestelt. In beelden, ghedichten, en breeder uijt-legginghen tot uijt-druckinghe, en verbeteringhe van verscheyden feijlen onser eeuwe, Amsterdam: Abraham Latham, [1661].

Fredro A.M., Peristromata regum, seu memoriale principis monitorum symbolis expressum, w: A.M. Fredro, Scriptorum seu togae et belli notationum fragmenta, Gdańsk: Georg Förster, 1660.

Hińcza M., Chwała z krzyża, której i sobie, i nam nabył Jezus ukrzyżowany, Kraków: Andrzej Piotrkowczyk, 1641.

Hińcza M., Król bolesny Jezus Chrystus, Kraków: Andrzej Piotrkowczyk, 1645.

Hińcza M., Plęsy aniołów Jezusowi narodzonemu, naświętszego krzyża tańce, Kraków: Franciszek Cezary, 1638.

Ketten J.M. van der, Apelles symbolicus exhibens seriem amplissimam symbolorum, poetisque oratoribus ac verbi Dei praedicatoribus conceptus subministrans varios, Amsterdam–Gdańsk: Johannes Janssonius van Waesberge, 1699.

Le Jay G.F., Les vertus royales mises en devises et présentées au Roy a sa majorité, Paris: Simon Langlois, 1723.

Mannich J., Sacra emblemata LXXVI in quibus summa unius cuiusque Evangelii rotunde adumbratur, das ist 76 Geistliche Figurlein in welchen eines ieder Evangelii summa, Nürnberg: Ioannes Fridericus Sartorius, [1625].

Ménestrier C.F., Philosophia imaginum, id est Sylloge symbolorum amplissima […] e lingua Gallica in Latinam translata figurisque […] ornata, Amsterdam–Gdańsk: Johannes Jans- sonius van Waesberge, 1695.

Nieszporkowic A., Officina emblematum, quae praecipuos Virginis et Matris Dei Mariae titulos et elogia complectuntur, Kraków: Jerzy i Mikołaj Schedel, 1680.

Opisanie solennych egzekwii, które po […] Michale [Antonim] […] Sapiezie […] odprawowały się w Słonimiu w kościele WW. OO. Bernardynów od dnia 1 […] czerwca […] 1761, [s.l., s.n.], [1761].

Picinelli F., Mundus symbolicus in emblematum universitate formatus […], Köln: Hermann Demen, 1681.

Picinelli F., Mundus symbolicus in emblematum universitate formatus […], Köln: Hermann Demen, 1687.

Picinelli F., Mundus symbolicus in emblematum universitate formatus […], Köln: Johann Theodor Boetius, 1695.

Picinelli F., Mundus symbolicus in emblematum universitate formatus […], Köln: Thomas von Cöllen und Joseph Huisch Erben, 1729.

[Prasch J.L.], Emblematischer Catechismus oder Geist und Sinnreiche Gedanken über die Hauptstücke Christlicher Lehre, Nürnberg: Johann Andreas Endter Erben, 1683.

Relacyja egzekwialnej aparencyi […] Jerzego Ożarowskiego, oboźnego koronnego, w pińskim kościele Societatis Iesu odprawionej, [s.l., s.n.], [1741].

Relacyja koronacyi cudownego obrazu Najświętszej Maryi Panny na Górze Różańcowej WW. OO. Dominikanów prowincyi ruskiej od […] Benedykta XII pozwolonej […] przez […] Stefana Bogusława […] Rupniewskiego, biskupa łuckiego, brzesckiego etc. odprawionej roku 1727, Lwów: Drukarnia Bractwa Świętej Trójcy i J. K. M., [1728].

[Seiffart D.], Christholds Biblia in imaginibus sive mystico-emblematico-historica, das ist Bilder-Bibel oder Die heilige Schrifft in Geheimnis-Sinn und Lebens-Bilder erkläret, Frankfurt: [s.n.], 1705.

Sucquet A., Via vitae aeternae, Antwerpen: Henricus Aertssius, 1630.

Treter T., Symbolica vitae Christi meditatio, Braniewo: Jerzy Schönfels, 1612.

Tryjumf abo opisanie procesyjej, która się działa przy przeniesieniu kości świętych Sykstusa i Chrystyny panny, męczenników rzymskich, do kościoła Ś[więtej] Barbary w Krakowie, Kraków: Mikołaj Lob, 1612.

Vanossi A., Idea sapientis, id est Philosophiae morum partes tres: ethica, theopolitica, oeconomica, summaria methodo comprehensa, problematicis quaesitis et emblematis illustrata, Trnava: Academia Societatis Jesu, 1746.

Opracowania

Bauer K., Wojsko koronne powstania kościuszkowskiego, Warszawa 1981.

Bielak A., O roli wzroku i obrazu w twórczości medytacyjnej Marcina Hińczy, „Meluzyna” 4 (2017), z. 1 (6), s. 59–74.

Bielak A., Symbolica vitae Christi meditatio Tomasza Tretera jako siedemnastowieczna realizacja emblematycznych medytacji: źródła graficzne i zamysł zbioru, „Terminus” 20 (2018), z. 4 (49), s. 411–462.

Bieniarzówna J., Małecki J., Dzieje Krakowa, t. 2: Kraków w wiekach XVI–XVIII, Kraków 1984.

Borkowska M., Leksykon zakonnic polskich epoki przedrozbiorowej, t. 2: Polska Centralna i Południowa, Warszawa 2006.

Brunken O., Handbuch zur Kinder- und Jugendliteratur. Von 1570 bis 1750, hrsg. von T. Brüggemann, Stuttgart 1991.

Bruyn J., Dutch Cheese: A Problem of Interpretation, „Simiolus: Netherlands Quarterly for the History of Art” 24 (1996), no. 2–3, s. 201–208.

Buchwald-Pelcowa P., Emblematy w drukach polskich i Polski dotyczących XVI–XVIII wieku. Bibliografia, Wrocław 1981.

Cubrzyńska-Leonarczyk M., Kolekcje klasztorne w zbiorze starych druków Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie. Historia i współczesność, w: Kasaty klasztorów na obszarze dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów i na Śląsku na tle procesów sekularyzacyjnych w Europie, t. 3: Źródła, red. M. Derwich, Wrocław 2014, s. 173–183.

Cubrzyńska-Leonarczyk M., Wiencek I., Grafika polska w starych drukach – terra incognita? Z problemów rejestracji i opracowania, w: Metodologia, metoda i terminologia grafiki i rysunku, red. J. Talbierska, Warszawa 2013, s. 115–129.

Dekoninck R., Guiderdoni-Bruslé A., Van Vaeck M., Emblemata sacra: Emblem Books from Maurits Sabbe Library, Katholieke Universiteit Leuven, Philadelphia 2006.

Dekoninck R., The Jesuit Ars and Scientia Symbolica: From Richeome and Sandaeus to Masen and Ménestrier, w: Jesuit Image Theory, ed. by W. de Boer, K.A.E. Enenkel, W.S. Melion, Leiden 2016, s. 74–88.

Górska M., Dekoracja emblematyczna warszawskiej kamienicy Gerarda Kleinpoldta, „Barok” 22 (2015), nr 1 (43), s. 107–127.

Grotówna Z., Kronika klasztorna sióstr norbertanek w Imbramowicach 1703–1741, Kielce 2011.

Jarczykowa M., Obraz zaślubin Radziwiłłów birżańskich w piśmiennictwie okolicznościowym i w korespondencji z pierszwej połowy XVII wieku, w: Staropolskie theatrum, t. 2: Idee i rzeczywistość, red. M. Barłowska, R. Ocieczek, Katowice 2001, s. 151–162.

Juszczakowska H., Z badań nad załuscianami w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego, „Z Badań nad Polskimi Księgozbiorami Historycznymi” 1976, z. 2, s. 35–76.

Katalog druków XV i XVI wieku w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, t. 1–8, red. M. Sipayłło, M. Cubrzyńska-Leonarczyk, H. Mieczkowska, Warszawa 1994–2018.

Knapp E., Tüskés G., Sources for the Teaching of Emblematics in the Jesuit Colleges in Hungary, w: The Jesuits and the Emblem Tradition: Selected Papers of the Leuven International Emblem

Conference,18–23 August, 1996, ed. by J. Manning, M. van Vaeck, Turnhout 1999, s. 115–145.

Kołos A., Kilka uwag o ikonografii pouczeń moralnych w zbiorze „Peristromata regum” Andrzeja Maksymiliana Fredry, „Polish Emblems” 1 (2016), http://polishemblems.uw.edu.pl/index.php/pl/news/29-news-text-3 (dostęp: 22.02.2021).

Kordyzon W., Osuch M., Spis druków emblematycznych i dotyczących emblematyki w Gabinecie Starych Druków Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, https://doi.org/10.18150/ GQMZCB (dostęp: 23.08.2021).

Królikowski J., Kasata klasztoru kartuzów w Gidlach, „Hereditas Monasteriorum” 2 (2013), s. 311–347.

Kumor B., Dzieje diecezji krakowskiej do roku 1795, t. 2, Kraków 1999.

Malý T., The Logic of Jesuit Meditations: Antoine Sucquet’s Via vitae aeternae (1620), „Acta Comeniana” 54 (2016), nr 30, 151–186.

Marche Tipografiche Editoriali (MAR.T.E.), http://193.206.215.10/marte (dostęp: 27.12.2020).

Mohr R., Seiffart, Daniel, w: Killy Literaturlexikon. Autoren und Werke des deutschsprachigen Kulturraumes, Bd. 10, hrsg. von W. Kühlmann, Berlin 2011.

Nierzwicki K., Biblioteki kartuzji kaszubskiej oraz jej konwentów filialnych w Berezie Kartuskiej i Gidlach, Peplin 2001.

Niesiecki K., Herbarz Polski, wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1842.

Osuch M., Polskie opisy Rzymu ze zbiorów Gabinetu Starych Druków BUW. Studium proweniencyjne, „Terminus” 20 (2020), z. 1, s. 47–70.

Paszkiewicz U., Biblioteka Towarzystwa Warszawskiego Przyjaciół Nauk, w: Historyczne księgozbiory warszawskie, cz. 1, Warszawa 1995, s. 18–41.

Pelc J., Słowo i obraz. Na pograniczu literatury i sztuk plastycznych, Kraków 2002.

Pieńkowska H., Dzieje i fabryka kościoła oraz klasztoru norbertanek w Imbramowicach, „Folia

Historiae Artium” 14 (1978), s. 67–92.

Ptaszyk M., Biblioteka publiczna przy Królewskim Uniwersytecie Warszawskim w latach 1817– 1831, w: Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie 1817–2017. Miscellanea, red. Z. Olczak, J. Talbierska, Warszawa 2017, s. 21–30.

Saunders A., The Seventeenth-Century French Emblem: A Study in Diversity, Genève 2000.

Skałkowski A.M., Jan Henryk Dąbrowski. U schyłku dni Rzeczypospolitej, 1755–1795, Warszawa 1904.

Stankiewicz A., „A Wy, Cni Goście, gdy się obracacie, w tańcu planety inne wyrażacie…”: аналіз эпіталамы „Choreae bini solis et lunae” Філіпа Баеўскага (1645 г.), „Arche” 12 (2015), s. 210–252.

Stronks E., Negotiating Differences: Word, Image and Religion in the Dutch Republic, Leiden 2011.

Whitfield J.H., Petrarch and the Renaissance, Oxford 1943.

Wiencek-Sielska I., Adnotacje rękopiśmienne i inne ślady lektury jako źródło do badań nad mentalnością epok dawnych (na przykładzie praktyk czytelniczych Andrzeja Obrembskiego SJ), Warszawa 2019 (rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem dr hab. J. Partyki, Uniwersytet Warszawski).

Wiśniewski J., Katalog prałatów i kanoników sandomierskich od 1186 do 1926 r. tudzież sesje kapituły sandomierskiej od 1581 do 1866 r., Radom 1928.

Zahorski A., Małachowski Jan Nepomucen, w: Polski słownik biograficzny, t. 19, Kraków 1974.

Zdanowski J., Kościół pod wezwaniem św. Tekli i były klasztor norbertański w Krzyżanowicach pod Pińczowem. Zarys historyczny, „Nasza Przeszłość” 17 (1963), s. 103–121.

Information

Information: Terminus, 2021, Volume 23, zeszyt 3 (60) 2021, pp. 341 - 364

DOI: https://doi.org/10.4467/20843844TE.21.013.13850

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Zbiory emblematyczne w kolekcji Gabinetu Starych Druków Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie.

Przegląd bibliograficzny i proweniencyjny

English:

Collection of Emblems in the Early Printed Books Department of the University of Warsaw Library: An Overview of Bibliography and Provenance Traits

Authors

Wojciech Kordyzon

https://orcid.org/0000-0002-4291-886X

University of Warsaw, Krakowskie Przedmieście 30, 00-927 Warszawa, Poland

Martyna Osuch

https://orcid.org/0000-0003-4430-7437

University of Warsaw Library, Dobra 56/66, 00-312 Warszawa (Poland)

Published at: 2021

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND

Percentage share of authors:

Wojciech Kordyzon (Author) - 50%

Martyna Osuch (Author) - 50%

Article corrections:

Publication languages:

Polish

View count: 790

Number of downloads: 653

<p> Collection of Emblems in the Early Printed Books Department of the University of Warsaw Library: An Overview of Bibliography and Provenance Traits</p>

Download xml