FAQ
Jagiellonian University logo

Prawo do rokowań zbiorowych – prawo pracowników czy związków zawodowych?

Publication date: 21.11.2017

Studies on Labour Law and Social Policy, Volume 24 (2017), Volume 24 Issue 3, pp. 241 - 265

https://doi.org/10.4467/25444654SPP.17.019.7406

Authors

Joanna Unterschütz
University of Business and Administration in Gdynia
https://orcid.org/0000-0002-7416-8717 Orcid
All publications →

Titles

Prawo do rokowań zbiorowych – prawo pracowników czy związków zawodowych?

Abstract

Right to collective bargaining – the right of workers or trade unions?

In this article the author examines the right to collective bargaining, which is regarded as a fundamental principle of collective labour law and seeks to answer the question whether the right to collective bargaining and the conclusion of collective agreements or arrangements is an emanation of the freedom of association in trade unions or rather amounts to a separated (from the freedom of association) right of employees represented by collective labour law bodies, including trade unions. To this end, the author examines regulations on collective bargaining in international and national law. The aforementioned analysis enabled to conclude that it cannot be unequivocally stated that the right to collective bargaining is granted exclusively to trade unions. At the same time the author states that this right is perceived as one aspect of the freedom of association and cannot be realized by employees directly (individually). Based on the aforesaid analysis the author also formulates proposals for changes in the Polish collective labour legislation.
 

References

Adamczyk S., Surdykowska B., Międzynarodowe układy ramowe jako przykład dobrowolnie podejmowanych negocjacji między pracą a kapitałem, w: Układy zbiorowe pracy. W stulecie urodzin Profesora Wacława Szuberta, Z. Góral (red.), Warszawa 2013, s. 131.

Alston P., “Core Labour Standards” and the Transformation of the International Labour Rights Regime, w: V.A. Leary, D. Warner, Social Issues, Globalisation and International Institutions. Labour Rights and the EU, ILO, OECD and WTO, Leiden–Boston 2006.

Bercusson B., European Labour Law, Cambridge 2009.

Blanpain R., Matey-Tyrowicz M., Europejskie prawo pracy w polskiej perspektywie, Warszawa 1993.

Busby N., Zahn R., The EU and the ECHR: Collective and Non-discrimination Labour Rights at Crossroad, International Journal of Comparative Labour Law and Industrial Relations 2014, 30 (2).

Chobot A., Nowe formy zatrudnienia. Kierunki rozwoju i nowelizacji, Warszawa 1997.

Eurofound, New Forms of Employment, Publications Office of the European Union, Luxembourg 2010.

Florek L., Zgodność przepisów prawa pracy z Konstytucją, Praca i Zabezpieczenie Społeczne 1997, 11.

Florek L., Międzynarodowe źródła prawa pracy, w: Źródła prawa pracy, L. Florek (red.), Warszawa 2000.

Florek L., Prawo pracowników do informacji i konsultacji, Monitor Prawa Pracy 2006, 5.

Florek L., Ustawa i umowa w prawie pracy, Warszawa 2010.

Gernigon B., Odero A., Guido H., Collective Bargaining: ILO Standards and Principles of the Supervisory Bodies, Geneva 2000.

Gładoch M., Uczestnictwo pracowników w zarządzaniu przedsiębiorstwem w Polsce. Problemy teorii i praktyki na tle prawa wspólnotowego, Toruń 2008.

Goździewicz G., Podstawowe zasady zbiorowego prawa pracy, w: Zbiorowe prawo pracy w społecznej gospodarce rynkowej, G. Goździewicz (red.), Toruń 2000.

Goździewicz G., Układy zbiorowe pracy jako podstawowy instrument działalności związków zawodowych, w: Zbiorowe prawo pracy w XXI wieku, J. Stelina, M. Tomaszewska, A. Wypych-Żywicka (red.), Gdańsk 2010.

Goździewicz G., Refleksje na temat charakteru prawnego układu zbiorowego pracy, w: Wolność i sprawiedliwość w zatrudnieniu. Księga poświęcona Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej Profesorowi Lechowi Kaczyńskiemu, M. Seweryński, J. Stelina (red.), Gdańsk–Sopot 2012.

Goździewicz G., Układy zbiorowe pracy jako źródło prawa pracy,w: Układy zbiorowe pracy. W stulecie urodzin Profesora Wacława Szuberta, Z. Góral (red.), Warszawa 2013.

Hajn Z., Zbiorowe prawo pracy. Zarys systemu, Warszawa 2013.

International Labour Office Geneva, Freedom of Association. Digest of Decisions and Principles of the Freedom of Association Committee of the Governing Body of the ILO, Fifth (revised) ed., Geneva 2006, pkt. 945.

Jagodziński R., Transnational Collective Bargaining: A Literature Review, w: I. Schömann, R. Jagodziński, G. Boni, S. Clauwaert, V. Glassner, T. Jaspers, Transnational Collective Bargaining at Company Level. A New Component of European Industrial Relations?, Bruksela 2012.

Jaskiernia J., Prawo Rady Europy a prawo krajowe – granice i wspólne obszary, w: Prawo międzynarodowe, europejskie i krajowe – granice i wspólne obszary. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Genowefie Grabowskiej, B. Mikołajczyk, J. Nowakowska-Małusecka (red.), Katowice 2009.

Jaśkowski K., Porozumienia zbiorowe w prawie pracy, w: Indywidualne a zbiorowe prawo pracy, L. Florek (red.), Warszawa 2007.

Joseph S., UN Conveants and Labour Rights, w: C. Fenwick, T. Novitz, Human Rights at Work: Perspectives on Law and Regulation, Oxford 2010.

Kaczyński L., Wpływ art. 87 Konstytucji na swoiste źródła prawa pracy (uwagi wstępne), Państwo i Prawo 1997, 8.

Kaczyński L., Układ zbiorowy pracy – problem konstytucyjny, Państwo i Prawo 1999, 8.

Kamiński I., Karta Praw Podstawowych jako połączenie praw i zasad – strukturalna wada czy szansa, w: Karta Praw Podstawowych w europejskim i krajowym porządku prawnym, A. Wróbel (red.), Warszawa 2009.

Kaufmann C., The Conflict between Core Labour Rights and International Economic Law, Oxford 2007.

Kaufmann C., Globalisation and Labour Rights. The Conflict between Core Labour Rights and International Economic Law, Oxford 2007.

Léonard É., Sobczak A., Accords transnationaux d’entreprise et dialogue social sectoriel européen: quelles interactions?, Travail et Emploi 2010, 121.

Lorber P., Labour Law,w: S. Peers, A. Ward, The European Charter of Fundamental Rights, Oxford 2004.

Lörcher K., The New Social Dimension in the Jurisprudence of the European Court of Human Rights (ECtHR): The Demir and Baykara Judgement, Its Methodology and Follow up, w: F. Dorssemont, K. Lörcher, Isabelle Schömann, The European Convention of Human Rights and the Employment Relation, Oxford 2013.

Lörcher K., Legal and Judicial International Avenues: The (Revised) European Social Charter,w: The Economic and Financial Crisis and Collective Labour Law in Europe, N. Bruun, K. Lörcher, I. Schömann (red.), Oxford–Portland, Oregon, 2014.

Markowska-Wolert R., Zaangażowanie pracowników w spółce europejskiej, Praca i Zabezpieczenie Społeczne 2005, 7.

Matey-Tyrowicz M., „Europeizacja” polskiego prawa pracy, w: System prawa RP w procesie europeizacji pod redakcją Marii Matey-Tyrowicz, Warszawa 2002.

Matey-Tyrowicz M., Podstawowe prawa społeczne w dziedzinie pracy jako „mega-źródła” prawa pracy,w: M. Matey-Tyrowicz, T. Zieliński, Prawo pracy RP w obliczu przemian, Warszawa 2006.

Mietek A., Zaangażowanie pracowników w spółce europejskiej – uwagi „de lege ferenda”, Monitor Prawa Pracy 2014, 7.

Mikkola M., Social Human Rights of Europe, Porvoo 2010.

Murray J., Taking Social Rights Seriously: Is there a Case for Institutional Reform of the ILO?, w: Human Rights at Work. Perspectives on Law and Regulation, T. Novitz, C. Fenwick (red.), Oxford–Portland, Oregon, 2010.

Murray J., The ILO and the Core Rights Discourse, w: Human Rights at Work. Perspectives on Law and Regulation, T. Novitz, C. Fenwick (red.), Oxford–Portland, Oregon, 2010.

Niedzielska K., Partycypacja pracowników w spółce europejskiej z siedzibą w Polsce – etap negocjacyjny, Monitor Prawa Pracy 2005, 5.

Niedzielska K., Partycypacja pracowników w spółce europejskiej z siedzibą w Polsce – informowanie, konsultowanie oraz uczestnictwo w organach spółki, Monitor Prawa Pracy 2005, 6.

Novitz T., Giving with one Hand and Taking with the Other: Protection of Workers’ Human Rights in the European Union, w: C. Fenwick, T. Novitz, Human Rights at Work: Perspectives on Law and Regulation, Oxford 2010.

Nowicki M.A., Komentarz do art. 11 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, w: M.A. Nowicki, Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, Lex 2010, nr 110309.

Pabisiak A., Wojewódka M., w: Zbiorowe prawo pracy. Komentarz, J. Wratny, K. Walczak (red.), Warszawa 2009, SIP Legalis.

Papadakis K., Globalizing Industrial Relations: What Role for International Framework Agreements?, w: The Role of Collective Bargaining in the Global Economy. Negotiating for Social Justice, I.S. Hayter (red.), Geneva 2011.

Rycak M.B., Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy przedstawicieli pracowników, w: Związki zawodowe a niezwiązkowe przedstawicielstwa pracownicze w gospodarce posttransformacyjnej, J. Wratny, M. Bednarski (red.), Warszawa 2010.

Sanetra W., Wyrok przeciwko Turcji a sprawa Polska, Praca i Zabezpieczenie Społeczne 2009, 5.

Skibińska E.,Zaangażowanie pracowników w spółdzielni europejskiej, Monitor Prawa Pracy 2006, 10.

Skulimowska B., Ustawa o europejskich radach zakładowych, Monitor Prawa Pracy 2004, 2.

Skupień D., Europejskie rady zakładowe – nowa forma partycypacji pracowniczej w zarządzaniu na gruncie prawa polskiego, w: M. Królikowska-Olczak, Prawo europejskie w systemie polskiej gospodarki, Warszawa 2005.

Skupień D., Europejskie rady zakładowe, Toruń 2008.

Smusz-Kulesza M., Konkurencja uprawnień informacyjnych realizowanych przez związkowe i niezwiązkowe przedstawicielstwa pracownicze, w: Związkowe przedstawicielstwo pracowników zakładu pracy, Z. Hajn (red.), Warszawa 2012.

Sobczak A., Leonard E., Transnational Social Dialogue at the Sector and the Company Level, Wystąpienie na konferencji „Regulating for decent work: innovative regulation as a response to globalization”, International Labour Office, Geneva, Switzerland 8–10 July 2009.

Sobczyk A., Przedstawicielstwa pozazwiązkowe w systemie zbiorowej reprezentacji pracowników – stan obecny i kierunki zmian, w: Zbiorowe prawo pracy w XXI wieku, J. Stelina, M. Tomaszewska, A. Wypych-Żywicka (red.), Gdańsk 2010.

Sobczyk A., Prawo pracy w świetle Konstytucji RP, t. II,Wybrane problemy i instytucje prawa pracy a konstytucyjne prawa i wolności człowieka, Warszawa 2013.

Sozański J., Prawa człowieka w Unii Europejskiej (po Traktacie Lizbońskim), Warszawa–Poznań 2009.

Stelina J., Zbiorowa reprezentacja pracowników w Polsce – stan obecny i perspektywy, w: Problemy kodyfikacji prawa pracy. Wybrane zagadnienia zabezpieczenia społecznego. Referaty na  XVI Zjazd Katedr oraz Zakładów Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, Gdańsk, 19–21 września 2007 roku, A. Kubicka (red.), Gdańsk 2007.

Stelina J., Związki zawodowe a pozazwiązkowe przedstawicielstwo pracowników w zakładzie pracy, w: Związkowe przedstawicielstwo pracowników zakładu pracy, Z. Hajn (red.), Warszawa 2012.

Szubert W., Układy zbiorowe pracy, Warszawa 1960.

Świątkowski A.M., Zrewidowana Europejska Karta Społeczna – perspektywy ratyfikacji, Monitor Prawa Pracy 2006, 2.

Świątkowski A.M., Charter of Social Rights of the Council of Europe, Alphen a/d Rijn 2007.

Świątkowski A.M., Międzynarodowe prawo pracy,t. I,Międzynarodowe publiczne prawo pracy. Wolumen 1,Warszawa 2008.

Świątkowski A.M., Komentarz do art. 9 k.p., w: tenże, Kodeks pracy. Komentarz, wyd. 4, Warszawa 2012, SIP Legalis.

Tridimas T., The General Principles of EC Law, Oxford 1999.

Unterschütz J., Ponadnarodowe porozumienia zbiorowe w świetle zasady pokoju społecznego, Praca i Zabezpieczenie Społeczne 2015, 8.

Unterschütz J., Naczelne zasady zbiorowego prawa pracy w multicentrycznym porządku prawnym, Gdynia 2016.

Veneziani B., The Need for Fundamental Social Rights, w: Prawo pracy a wyzwania XXI wieku. Księga jubileuszowa Profesora Tadeusza Zielińskiego, Matey-Tyrowicz M., Nowacki L., Wagner B. (red.), Warszawa 2002.

Wagner B., Porozumienia zawierane na gruncie ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji, w: A. Sobczyk (red.), Informowanie i konsultacja pracowników w polskim prawie pracy, A. Sobczyk (red.), Kraków 2008.

Weiss M., Re-inventing Labour Law, w: G. Davidov, B. Langille, The Idea of Labour Law, Oxford 2011.

Wiśniewski L., Wolność zrzeszania się, w: Prawa człowieka. Model prawny, R. Wieruszewski (red.), Wrocław–Warszawa–Kraków 1991.

Wratny J., Prawo pracowników do informacji i konsultacji – dyrektywa wspólnotowa a projekt polskiej ustawy, Monitor Prawa Pracy 2005, 2.

Wratny J., Geneza i główne rozwiązania ustawy z 7.04.2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji, Monitor Prawa Pracy 2006, 12.

Wyka T., Znaczenie prawa o układach zbiorowych pracy dla pozaukładowych porozumień zbiorowych, w: Prawo pracy. Refleksje i poszukiwania. Księga jubileuszowa Profesora Jerzego Wratnego, G. Uścińska (red.), Warszawa 2013.

Information

Information: Studies on Labour Law and Social Policy, Volume 24 (2017), Volume 24 Issue 3, pp. 241 - 265

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Prawo do rokowań zbiorowych – prawo pracowników czy związków zawodowych?

English:

Right to collective bargaining – the right of workers or trade unions?

Authors

https://orcid.org/0000-0002-7416-8717

Joanna Unterschütz
University of Business and Administration in Gdynia
https://orcid.org/0000-0002-7416-8717 Orcid
All publications →

University of Business and Administration in Gdynia

Published at: 21.11.2017

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND  licence icon

Percentage share of authors:

Joanna Unterschütz (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish