From Stereotype to Anti-colonialism: Iceland in French Travel Writing (17th — mid-19th Centuries)
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEOd stereotypu do antykolonializmu. Islandia we francuskich relacjach podróżniczych od XVII do połowy XIX wieku
Publication date: 29.12.2022
Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2022, Volume 17, Issue 4, pp. 255 - 272
https://doi.org/10.4467/20843933ST.22.021.17187Authors
Od stereotypu do antykolonializmu. Islandia we francuskich relacjach podróżniczych od XVII do połowy XIX wieku
Francuzi byli jedną z pierwszych europejskich nacji ‒ obok Brytyjczyków, Niemców i Holendrów ‒ które zaciekawiły się Islandią. Początkowo zainteresowanie to objawiało się wyłącznie podróżami na tę wyspę, w późniejszym okresie (w drugiej połowie XIX wi ku) znalazło ono również odbicie w literaturze francuskiej (w powieściach Verne’a i Lotiego), a także wpłynęło na ukazanie się na rynku wydawniczym we Francji pierwszych tłumaczeń sag islandzkich. Niniejszy artykuł koncentruje się na francuskich wyprawach na Islandię, przedsięwziętych w toku niemal dwustu lat. W centrum uwagi znajduje się wizerunek Islandii w oczach Francuzów, refleksji tej towarzyszy zaś próba ukazania ewolucji obrazu wyspy we francuskim piśmiennictwie podróżniczym od XVII do połowy XIX wieku. Omawiając poszczególne relacje z podróży, autor wskazuje na trzy główne strategie opisowe: intertekstualność, naukowy obiektywizm, subiektywizację.
From Stereotype to Anti-colonialism: Iceland in French Travel Writing (17th — mid-19th Centuries)
Along with British, Germans and Dutch, the French were one of the first European nations to show interest in Iceland. Initially this was limited to traveling through the island, but later on (in the second half of the 19th century) the rising tide of interest in Iceland was reflected in French literature (in the novels by Jules Verne and Pierre Loti) and initiated the first translations of the Icelandic sagas into French. The present paper centers on French accounts of the voyages to Iceland from the 17th to the mid-19th centuries. The main goal is to discuss the image of Iceland and Icelanders painted by the Frenchmen and its evolution over the centuries. The author argues that there are three descriptive strategies that French travelers employ in their accounts: intertextuality, scientific objectivisation, subjectivisation.
Adam von Bremen. 1917. Hamburgische Kirchengeschichte, oprac. Bernhard Schmeidler. Hannover und Leipzig: Hahnsche Buchhandlung.
Agnarsdóttir, Anna. 2013. “Iceland in the Eighteenth Century: An Island Outpost of Europe?”. Sjuttonhundratal: Nordic Yearbook for Eighteenth-Century Studies nr 10: 11–38.
Anderson, Johann. 1750. Histoire naturelle de l’Islande, du Groenland, du détroit de Davis et d’autres pays situés dans le Nord. 2 vols, przeł. Gottfried Sellius. Paris: Michel Lambert.
Björnsson, Helgi. 2017. The Glaciers of Iceland. A Historical, Cultural and Scientific Overview. Paris: Atlantis Press.
Broc, Numa. 1969. « Voyages et géographie au XVIIIe siècle. » Revue d’histoire des sciences 22, nr 2: 137–154.
Brodersen, Alois Arnstein. 2006. Die Nordpolmission. Ein Beitrag zur Geschichte der katholischen Missionen in den nordischen Ländern im 19. Jahrhundert. Münster: MV Wissenschaft.
Chojecki, Edmond. 1857. Voyage dans les mers du Nord à bord de la corvette la Reine Hortense. Paris: Michel Lévy Frères.
Chymkowski, Roman. 2009. Polskie podróże na Islandię – od Edmunda Chojeckiego do Ferdynanda Goetla. W Islandia. Wprowadzenie do wiedzy o społeczeństwie i kulturze, red. Roman Chymkowski i Włodzimierz K. Pessel, 121–145. Warszawa: Wydawnictwo Trio.
Encyclopédie, ou Dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers. 1765. Vol. 8, red. Denis Diderot i Jean d’Alembert. Neufchastel: Samuel Faulche.
Hafstein, Valdimar Tryggvi. 2003. “Bodies of Knowledge. Ole Worm & Collecting in Late Renaissance Scandinavia.” Ethnologia Europaea 33, nr 1: 5–20.
Hálfdanarson, Guðmundur. 2000. “Þingvellir: An Icelandic Lieu de Mémoire.” History & Memory 12 (1): 4–29.
Hersart de La Villemarqué, Jacqueline. 1995. La pêche morutière française de 1500 à 1950. Statistiques, climat et société. Plouzané: Ifremer.
Horrebow, Niels. 1764. Nouvelle description physique, historique, civile et politique de l’Islande. 2 vols, przeł. Jacques Philibert Rousselot de Surgy i Antoine Jean Mélin Paris: Charpentier.
Ísleifsson, Sumarliði. 2018. Deux îles aux confins du monde: Islande et Groenland. Québec: Presses de l’Université du Québec.
Jakobsson, Sverrir, Hálfdanarson, Guðmundur. 2016. Historical Dictionary of Iceland. Lanham: Rowman & Littlefield.
Jakubczyk, Radosław. 2021. „Na szczycie wulkanu. O wyprawach na Heklę i Snæfellsjökull w XVIII i XIX wieku”. Góry, Literatura, Kultura, nr 15: 297–315.
Karlsson, Gunnar. 2000. The History of Iceland. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Kerguelen-Trémarec, Yves-Joseph de. 1771. Relation d’un voyage dans la mer du Nord, aux côtes de l’Islande, du Groenland, de Ferro, de Schettland, des Orcades & de Norwége fait en 1767 & 1768. Paris: Prault.
La Martinière, Pierre-Martin de. 1671. Voyage des pays septentrionaux. Paris: Louis Vendosme. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k313555t (dostęp: 12.07.2021).
La Peyrère, Isaac de. 1663. Relation de l’Islande. Paris: Louis Billaine. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k111633q (dostęp: 2.07.2021).
La Poix de Fréminville, Christophe-Paulin de. 1819a. « Relation sommaire d’un voyage fait en 1806 au Pôle boréal, sur la frégate la Syrène. » Annales maritimes et coloniales, 2e partie: 537–566.
La Poix de Fréminville, Christophe-Paulin de. 1819b. “Voyage to the North Pole, in the Frigate the Syrene.” New Voyages and Travels, nr 2: 77–96.
Loftsdóttir, Kristín. 2019. Crisis and Coloniality at Europe’s Margins: Creating Exotic Iceland. London and New York: Routledge.
Loux, Françoise. 1988. Pierre-Martin de La Martinière: un médecin au XVIIe siècle. Paris: Imago.
Marmier, Xavier. 1840. Histoire de l’Islande. W Voyage en Islande et au Groënland exécuté pendant les années 1835 et 1836 sur la corvette la Recherche, red. Paul Gaimard. Vol. 3. Paris: Arthus Bertrand.
Marmier, Xavier. 1843. Littérature islandaise. W Voyage en Islande et au Groënland..., red. Paul Gaimard. Vol. 5. Paris: Arthus Bertrand.
Mills, William James. 2003. Exploring Polar Frontiers. A Historical Encyclopedia. Vol. 1. Santa Barbara: ABC Clio.
Morrow, Jeffrey L. 2018. Three Skeptics and the Bible. La Peyrère, Hobbes, Spinoza, and the Reception of Modern Biblical Criticism. Eugene: Pickwick Publications.
Mund-Dopchie, Monique. 2001. Les volcans islandais dans les textes géographiques de la Renaissance: mythes et réalités. W Figurations du volcan à la Renaissance, red. Dominique Bertrand, 131–164. Paris: Garnier.
Mund-Dopchie, Monique. 2009. Ultima Thulé. Histoire d’un lieu et genèse d’un mythe, Genève: Droz.
Oddsson, Gísli. 1917. Annalium in Islandia farrago and De mirabilibus Islandiæ, oprac. Halldór Hermannsson. Ithaca: Cornell University Library.
Ólafsson, Kjartan. 1986. “Áform Frakka um nýlendu við Dýrafjörð. Napóleon prins á Íslandi 1856.” Saga, nr 24: 147–203.
Óskarsson, Þórir. 2006. From Romanticism to Realism. W A History of Icelandic Literature, red. Daisy Neijmann, 251–307. Lincoln: University of Nebraska Press.
Oslund, Karen. 2011. Iceland Imagined. Nature, Culture, and Storytelling in the North Atlantic. Seattle: University of Washington Press.
Popkin, Richard Henry. 1987. Isaac La Peyrère (1596–1676). His Life, Work and Influence. Leiden: Brill.
Reneteaud, Gaëlle. 2016. « L’Islande et la France. Construction d’un espace rêvé et fantasmé du Grand Nord dans la littérature française au XIXe siècle. » Études Germaniques, nr 2: 251–267.
Ringler, Dick. 2002. Bard of Iceland: Jónas Hallgrímsson, Poet and Scientist. Madison: University of Wisconsin Press.
Sallé, Michel, Sigurjónsdóttir, Æsa. 2018. Histoire de l’Islande. Des origines à nos jours. Paris: Tallandier.
Schnakenbourg, Éric. 2010. « L’île des confins: les représentations de l’Islande et des Islandais dans la France moderne (XVIIe–XVIIIe siècles). » Histoire, Économie et Société, nr 1: 24–38.
Sigurjónsdóttir, Æsa. 1999. “French Photography in Nineteenth-century Iceland.” History of Photography 23, nr 1: 10–17.
Troil, Uno von. 1781. Lettres sur l’Islande, przeł. Jacob Axelsson Lindblom. Paris: Monsieur.
Verdun de La Crenne, Jean René Antoine de. 1778. Voyage fait par ordre du roi en 1771 et 1772, en diverses parties de l’Europe, de l’Afrique et de l’Amérique. Vol. 1. Paris: Imprimerie Royale.
Westermark, Katarzyna. 2015. Między wyobrażonym a realnym końcem świata. Islandia w Voyage dans les mers du Nord Edmunda Chojeckiego. W Romantycy na krańcach świata. Podróże egzotyczne i peregrynacje wewnętrzne, red. Ewa Modzelewska i Paweł Sobol, 63–76. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Þórarinsson, Sigurður. 1970. Hekla. A Notorious Volcano. Reykjavík: Almenna Bókafélagid.
Information: Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2022, Volume 17, Issue 4, pp. 255 - 272
Article type: Original article
Titles:
Od stereotypu do antykolonializmu. Islandia we francuskich relacjach podróżniczych od XVII do połowy XIX wieku
Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland
Published at: 29.12.2022
Article status: Open
Licence: CC BY
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 279
Number of downloads: 321
Suggested citations: Chicago