FAQ

Traumatyczna niepamięć: doświadczenie Wielkiej Wojny w polskiej literaturze dwudziestolecia

Publication date: 2015

Arts & Cultural Studies Review, 2014, Issue 4 (22) , pp. 411 - 426

https://doi.org/10.4467/20843860PK.13.035.3193

Authors

Aleksandra Szczepan
Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland
https://orcid.org/0000-0001-9317-4058 Orcid
All publications →

Titles

Traumatyczna niepamięć: doświadczenie Wielkiej Wojny w polskiej literaturze dwudziestolecia

Abstract

Traumatic Nonmemory: the Experience of the Great War in Polish Literature of the Interwar Period

The aim of the article is to show the possibility of changing the angle from which we perceive Polish literature on World War I written in the interwar period. In Polish literary studies, there is a dominating tendency to see the Great War exclusively in terms of political event which led Poland to regain its independence; in other words, as a theme or motive of a politically oriented literature. Yet, there were many writers who considered the war a cruel and traumatic event which radically changed their ways of experiencing reality. Thus, the paper’s goal is to show how the Great War might be perceived as a modern even and how its influence on literary expression might be considered. Having provided an overview of trauma as a modern concept and basic premises of cultural trauma theory, the present paper subsequently investigates three specimens of interwar Polish literary production and discusses them within the framework of trauma studies so as to show how this kind of reading might prove beneficial to one’s perception of modern Polish literature.

 

References

Armstrong T., Modernism: A Cultural History, Polity Press, Cambridge 2005.
Bolecki W., Modalności modernizmu. Studia – analizy – interpretacje, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2012.
Burek T., Problemy wojny, rewolucji i niepodległości w zwierciadle prozy narracyjnej, [w:] A. Brodzka, H. Zaworska, S. Żółkiewski (red.), Literatura polska 1918–1975, t. I: 1918–1932, Wiedza Powszechna, Warszawa 1995.
Caruth C., Introduction, [w:] eadem (red.), Trauma: Explorations in Memory, Johns Hopkins University Press, Baltimore 1995.
Caruth C., Unclaimed Experience: Trauma, Narrative, and History, Johns Hopkins University Press, Baltimore 1996.
Dean C.J., Aversion and Erasure: The Fate of the Victim after the Holocaust, Cornell University Press, Ithaca–London 2010.
Didi-Huberman G., Strategie obrazów. Oko historii I, przeł. J. Margański, Wydawnictwo Ha!art, Kraków 2011.
Felman S., Laub D., Testimony: Crises in Witnessing in Literature, Psychoanalysis and History, London–New York 1992.
Franczak J., Poszukiwanie realności. Światopogląd polskiej prozy modernistycznej, Universitas, Kraków 2007.
Freud Z., Poza zasadą przyjemności, przeł. J. Prokopiuk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warsza-
wa 2012.
Fryde L., O prozie Wittlina, [w:] idem, Wybór pism krytycznych, oprac. A. Biernacki, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1966, pierwodruk: „Ateneum” 1939, nr 3.
Irzykowski K., Wpływ wojny na literaturę. Horoskopy i zadania, „Myśl Polska” 1916, z. 3.
Janion M., Wojna i forma, [w:] eadem, Płacz generała. Eseje o wojnie, Sic!, Warszawa 2007.
Kielak D., Wielka wojna i świadomość przełomu. Literatura polska lat 1914–1918, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2001.
Kleiner J., Pod wrażeniem wojny i „Księgi ubogich”, [w:] idem, Sztychy, Gebethner i Wolff, Lwów–Warszawa–Kraków 1925.
Kwiatkowski J., Dwudziestolecie międzywojenne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
Lalak M., Proza lat 1914–1939 wobec wojny i sposobów jej wyrażania, [w:] W. Bolecki, E. Kuźma (red.), Literatura wobec niewyrażalnego, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 1998.
Leys R., Traumatic Cures: Shell Shock, Janet, and the Question of Memory, „Critical Inquiry” 1994, vol. 20, no. 4.
Luckhurst R., The Trauma Question, Routledge, London–New York 2008.
Łoch E., Stępnik K. (red.), Pierwsza wojna światowa w literaturze polskiej i obcej. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1999.
Maciejewska I., Doświadczenie wielkiej wojny – Józef Wittlin, [w:] eadem (red.), Poeci dwudziesto-
lecia międzywojennego, t. II, Wiedza Powszechna, Warszawa 1982.
Maciejewska I., Proza polska lat 1914–1918 wobec wojny światowej, [w:] eadem, Rewolucja i niepodległość. Z dziejów literatury polskiej lat 1905–1920, Wydawnictwo Szumacher, Kielce 1991.
Malabou C., The New Wounded: From Neurosis to Brain Damage, przeł. S. Miller, Fordham University Press, New York 2012.
Markowski M.P., Polska literatura nowoczesna. Leśmian, Schulz, Witkacy, Universitas, Kraków 2007.
Nałkowska Z., Tajemnice krwi, [w:] eadem, Opowiadania, Czytelnik, Warszawa 1984.
Nycz R., Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie, Wydawnictwo Uniwersytetu Wroc-
ławskiego, Wrocław 2002.
Olszewska M.J., Człowiek w świecie Wielkiej Wojny. Literatura polska z lat 1914–1919 wobec I wojny światowej. Wybrane zagadnienia, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2004.
Rogoziński, O poezji Józefa Wittlina, [w:] J. Wittlin, Poezje, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1978.
Rozmus J., Żołnierskie narracje o wojnie światowej 1914–1918. Strzelcy, legioniści, Polacy w armii austro-węgierskiej, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2013.
Sheppard R., Problematyka modernizmu europejskiego, przeł. P. Wawrzyszko, [w:] R. Nycz (red.), Odkrywanie modernizmu. Przekłady i komentarze, Universitas, Kraków 2004.
Sprusiński M., Samotny poeta wojny i pokoju, „Twórczość” 1978, nr 12.
Stępień M., Inwalida pierwszej wojny światowej (o Józefie Wittlinie), [w:] E. Łoch, K. Stępnik (red.), Pierwsza wojna światowa w literaturze polskiej i obcej. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1999.
Stępnik K., Rekonesans. Studia z literatury i publicystyki okresu I wojny światowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1997.
Strug A., Klucz otchłani, Czytelnik, Warszawa 1957.
Volkov S., Pomysł na nowoczesność. Żydzi niemieccy w XIX i na początku XX wieku, przeł. J. Górny, P. Pieńkowska, Wiedza Powszechna, Niemiecki Instytut Historyczny, Warszawa 2006.
Whitehead A., Trauma Fiction, Edinburgh University Press, Edinburgh 2004.
Wittlin J., Hymny, Zdrój, Poznań 1920.
Wittlin J., Orfeusz w piekle XX wieku, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2000.
Wittlin J., Poezje, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1978.
Żyznowski J., Kamienie ugorne, Gebethner i Wolff, Warszawa 1924.
Żyznowski J., Krwawy strzęp. Wspomnienia bajończyka, Gebethner i Wolff, Warszawa 1923.
Żyznowski J., Z podglebia, Gebethner i Wolff, Warszawa 1925.
 

Information

Information: Arts & Cultural Studies Review, 2014, Issue 4 (22) , pp. 411 - 426

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Traumatyczna niepamięć: doświadczenie Wielkiej Wojny w polskiej literaturze dwudziestolecia

English:

Traumatic nonmemory: the experience of the Great War in Polish literature of the interwar period

Authors

https://orcid.org/0000-0001-9317-4058

Aleksandra Szczepan
Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland
https://orcid.org/0000-0001-9317-4058 Orcid
All publications →

Jagiellonian University in Kraków, Gołębia 24, 31-007 Kraków, Poland

Published at: 2015

Article status: Open

Licence: None

Percentage share of authors:

Aleksandra Szczepan (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish