FAQ
Kalisz Society of Friends of Science logo

Ziemia Kaliska w dziele tworzenia „frontu wewnętrznego” podczas najazdu bolszewickiego na Polskę w 1920 roku

Publication date: 2017

Polonia Maior Orientalis, 2017, IV, pp. 113 - 125

https://doi.org/10.4467/27204006PMO.17.008.16280

Authors

Henryk Lisiak
Poznan University of Medical Sciences
, Poland
All publications →

Titles

Ziemia Kaliska w dziele tworzenia „frontu wewnętrznego” podczas najazdu bolszewickiego na Polskę w 1920 roku

Abstract

Lato 1920 r. to rozstrzygająca faza toczącej się od początku 1919 r. wojny między odradzającą się Polską a Rosją Sowiecką. Dla Polski były to zmagania nie tylko o powrót na ziemie kresowe, ale (w lipcu i sierpniu) o utrzymanie niepodległego bytu. Po wielkich militarnych sukcesach wojsk polskich przyszły porażki. Zwycięski pochód zamienił się w odwrót. Siły polskie nie zdołały powstrzymać impetu kontruderzenia nieprzyjaciela. W sierpniu część rdzennych ziem polskich znalazła się w rękach wojsk sowieckich, na północy sięgających linii Wisły. Warszawa, stała się miastem frontowym. Niepodległość stanęła pod znakiem zapytania. O dalszym jej trwaniu zadecydowały zwycięskie bitwy nad Wisłą, Wkrą i Niemnem. Choć losy wojny rozstrzygnęli żołnierze, nie sposób przecenić w tym dziele roli społeczeństwa. W dniach najazdu, w bardzo krótkim czasie utworzyło ono sprawnie działający „front wewnętrzny”. Jego częścią byli mieszkańcy Ziemi Kaliskiej, którzy włączyli się do wielkiego narodowego zrywu na początku lipca na wołanie Rady Obrony Państwa „Do Broni”. Już kilka dni po apelu ROP najofiarniejsi w służbie ojczyzny chwytali za broń w szeregach ochotniczych. Najbardziej prężne organizacje i jednostki mobilizowały ludność do wszelkiego rodzaju ofiar i największych poświęceń. Propaganda obronna rozbrzmiewała w miastach i na wsi. Kaliszanie, którzy mieli świadomość niebezpieczeństwa nie szczędzili mienia i krwi. Kontyngent 800 ochotników (co najmniej) jest miarą patriotycznego czynu Ziemi Kaliskiej.


References

Download references
Źródła:

Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Prezydium Rady Ministrów

Prasa:

„Gazeta Kaliska” 1920

„Orędownik” 1920

„Rzeczpospolita” 1920

„Wiadomości Ministerstwa Aprowizacji” 1920

„Włościanin” 1920

Opracowania:

Bitwa Warszawska, 13-28VIII 1920. Dokumenty operacyjne, cz. 1 (1995), Warszawa.

Bitwa Warszawska, 13-28VIII 1920. Dokumenty operacyjne, cz. 2 (1996), Warszawa.

Cisek J. (1990), Sąsiedzi wobec wojny 1920 roku, Londyn.

Demel C., Krawulski J., Rzepa K. (1980), NSR i NPR w Wielkopolsce w latach 1917-1937, Warszawa-Poznań.

Jędrzejewicz W. (1996), Józef Piłsudski 1867-1935. Życiorys, Londyn.

Kurzeba T. (1937),Wyprawa Kijowska 1920 roku, Warszawa.

Lisiak H. (1998), Społeczeństwo odradzającej się II Rzeczypospolitej wobec wojny z Rosją sowiecką w latach 1919-1920, Poznań.

Lisiak H. (2006), Narodowa Demokracja w Wielkopolsce w latach 1918-1939, Poznań.

Musialik Z. M. (bdw.), Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920.

Obrona Państwa w 1920 roku. Księga Sprawozdawczo-Pamiątkowa Generalnego Inspektora Armii Ochotniczej i obywatelskich Komitetów Obrony Państwa (1923), red. W. Ścibor-Rylski, Warszawa.

Pobóg-Malinowski W. (1984), Najnowsza historia polityczna Polski 1864-1945, t. II, Londyn.

Rataj M. (1965), Pamiętniki 1918-1927, Warszawa.

Sprawozdania stenograficzne ze 156 posiedzenia Sejmu Ustawodawczego z dnia 30 czerwca 1920 r. (1920)Warszawa.

Szczepański J. (200), Społeczeństwo Polski w walce z najazdem bolszewickim 1920 roku, Warszawa-Pułtusk .

Wyszczelski L. (2010), Wojna polska-rosyjska 1919-1920, t.1 i 2 Warszawa.

Information

Information: Polonia Maior Orientalis, 2017, IV, pp. 113 - 125

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Ziemia Kaliska w dziele tworzenia „frontu wewnętrznego” podczas najazdu bolszewickiego na Polskę w 1920 roku

English:

The land of Kalisz in the act of formation “home front” during the invasion of Bolshevik on Poland in summer in 1920.

Authors

Poznan University of Medical Sciences
Poland

Published at: 2017

Article status: Open

Licence: None

Percentage share of authors:

Henryk Lisiak (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish