FAQ
Kalisz Society of Friends of Science logo

Mieczysław Seweryn (1895-1940) i Stanisław (1896-1939) Kwileccy – uczestnicy powstania wielkopolskiego i właściciele ziemscy

Publication date: 06.2022

Polonia Maior Orientalis, 2022, IX, pp. 357 - 377

https://doi.org/10.4467/27204006PMO.22.020.15942

Authors

Jarosław Durka
University of Opole, pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole, Poland
https://orcid.org/0000-0003-2535-7842 Orcid
All publications →

Titles

Mieczysław Seweryn (1895-1940) i Stanisław (1896-1939) Kwileccy – uczestnicy powstania wielkopolskiego i właściciele ziemscy

Abstract

Artykuł ma na celu przedstawienie losów dwóch ziemian z Wielkopolski. Bracia Mieczysław Seweryn i Stanisław Kwileccy byli uczestnikami powstania wielkopolskiego i gorącymi polskimi patriotami. Jako właściciele ziemscy odegrali dużą rolę w aktywizowaniu się społeczności lokalnej, której byli naturalnymi liderami. W związku z tym na ich temat pojawiło się dotąd bardzo dużo informacji, które nie zawsze znajdują potwierdzenie w dokumentach. W artykule zebrano więc znane dotychczas fakty i zweryfikowano je. Dużą pomocą były tutaj dokumenty personalne zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie-Rembertowie. Obaj bracia zginęli w czasie II wojny światowej. 10 listopada 1939 roku Stanisław został rozstrzelany przez Niemców w ramach operacji Intelligenzaktion. Mieczysław został zamordowany przez NKWD w kwietniu 1940 roku i jest pochowany na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu na Piatichatkach. W artykule opisano także losy najbliższych członków rodziny obu ziemian.

References

Download references
Źródła:

Wojskowe Biuro Historyczne, Centralne Archiwum Wojskowe, Kolekcja Akt Personalnych i Odznaczeniowych, Kwilecki Mieczysław Kwilecki Mieczysław, Odrzuc. 25.10.1938 r.,

Wojskowe Biuro Historyczne, Centralne Archiwum Wojskowe, Kolekcja Akt Personalnych i Odznaczeniowych, Kwilecki Stanisław

Wojskowe Biuro Historyczne, Centralne Archiwum Wojskowe, Kolekcja Akt Personalnych i Odznaczeniowych, Świerczyk Wojciech

Archiwum Państwowe w Poznaniu, Oddział w Koninie, Powiatowy Urząd Rozjemczy w Koninie 1932-1939

Oddziałowe Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach, sygn. Ka 091/11/2

Źródła drukowane:

Sprawozdanie Zakładu Naukowo-Wychowawczego OO. Jezuitów w Bąkowicach pod Chyrowem za rok szkolny 1910

Prasa:

„Czas”–1918

„Głos Koniński”–1935, 1938

„Dziennik Poznański”–1918,

Opracowania:

Bugaj J. (2020), Gosławice. Historia niezbyt odległa, Konin

Charków. Księga cmentarna (2003), red. J. Tucholski, W. K. Roman, Warszawa

Cygan W. (2006), 2 Pułk Ułanów Legionów Polskich w Mińsku Mazowieckim (1916-1917), „Rocznik Mińsko Mazowiecki”, z. 14

Drozdowski K., Jerzykowski P. (2018), 16 Pułk Ułanów Wielkopolskich im. gen. dyw. Gustawa Orlicz-Dreszera 1918-1939, Warszawa

Dunin-Borkowski J. (1908), Almanach błękitny. Genealogia żyjących rodów polskich, Lwów-Warszawa

Durka J. (2018), Plany połączenia Bałtyku z Morzem Czarnym i wykorzystania przez Polskę portów rumuńskich w świetle korespondencji polskich placówek dyplomatycznych w Rumunii w latach 1924-1939 [w:] НарічціКодимаДослідженнязісторіїУкраїниіПольщi / Nad rzeką Kodymą. Studia nad dziejami polskich i ukraińskich pograniczy na przestrzeni wieków, red. T. Ciesielski, A. Korytko, W. Kusznir, Odessa

Durka J. (2018), Z działalności Stanisława Mańkowskiego (1876-1937) właściciela majątku w Kazimierzu Biskupim, „Polonia Maior Orientalis”, T. V

Galos A. (1971), Kwilecki Mieczysław [w:] Polski Słownik Biograficzny, T. XVI, red. E. Rostworowski, Wrocław-Warszawa-Kraków

Gogan W. (2015), 2 Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich, Pelplin

Gołdyn P. (2021), Ochotnicze straże pożarne powiatu konińskiego w latach 1921-1939. Studium historyczne na podstawie Głosu Konińskiego, Kalisz

Grzebień L., Kochanowicz J., Niemiec J. (2000), Chyrowiacy: słownik biograficzny wychowanków Zakładu Naukowo-Wychowawczego oo. Jezuitów w Chyrowie 1886-1939, Kraków

Jasiewicz K. (1995), Lista strat ziemiaństwa polskiego 1939-1956, Warszawa

Jedynak K. (2013), Broel-Platerowie z Białaczowa. Losy rodziny w XIX i XX wieku, Końskie

Krasucki S. (1992), 16 Pułk Ułanów Wielkopolskich im. gen. Gustawa Orlicz-Dreszera, Pruszków

Kwilecki A. (1996), Mieczysław i Maria Kwileccy w Oporowie, [w:] Kwilcz i inne majątki Kwileckich na przestrzeni wieków, oprac. i wstęp A. Kwilecki, Poznań

Kwilecki A. (1996), Zagłada wielkopolskiego ziemiaństwa, „Przegląd Zachodni”, nr. 3

Kwilecki A. (1998), Ziemiaństwo wielkopolskie, Warszawa

Kwilecki A. (2010), Wielkopolskie rody ziemiańskie, Poznań

Kwilecki A. (2012), Z Kwilcza rodem. Wspomnienia i szkice, Poznań

Lange T.W. (2000), Zakon Maltański w Drugiej Rzeczypospolitej 1919-1939, Poznań

Łuczak A. (2011), Grabież dóbr kultury z majątków ziemiaństwa polskiego w Wielkopolsce w czasie okupacji niemieckiej w latach 1939-1945, Warszawa-Poznań

Mich W. (2007), Związek Ziemian w Warszawie (1916-1926). Organizacja i wpływy, Lubin

Pietrowicz A. (2010), Rodziny wielkopolskie w cieniu zbrodni katyńskiej, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”, nr 4

Polak B. (1986), Kawaleria Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, [w:] Lance do boju. Szkice historyczne z dziejów jazdy wielkopolskiej X wiek 1945 r., red. B. Polak, Poznań

Polak B. (1990), Wojsko Wielkopolskie 1918-1920, Koszalin

Smoliński A. (1999), Jazda Rzeczypospolitej Polskiej w okresie od 12 X 1918 r. do 25 IV 1920 r., Toruń

Szulakiewicz W., Gołdyn P. (2021), Wychowanie i opieka. Perspektywa historyczna, Kalisz

Świeboda J. (2010), Szkolnictwo handlowe w Galicji, „Analecta”, nr 19/1-2

Tucholski J. (1991), Mord w Katyniu. Kozielsk-Ostaszków-Starobielsk lista ofiar, Warszawa

Tym J. S. (2003), Przysposobienie Wojskowe Konne (1928-1939). Zarys dziejów, dokumenty i materiały, Warszawa

Wardzyńska M. (2009), Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce Intelligenzaktion, Warszawa

Wąchnicka-Chwaliszewska E. (1996), Właściciele Gosławic, Malińca i Grodźca, [w:] Kwilcz i inne majątki Kwileckich na przestrzeni wieków, oprac. i wstęp A. Kwilecki, Poznań

Wojciechowski J. S. (2006), Przysposobienie Wojskowe Konne „Krakusi”–kawaleria dywizyjna. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, nr 1

Wojciechowski J. W. (2015), Girlandy. Studia nad wybranymi siedzibami ziemiańskim i ich dawnymi właścicielami w północno-wschodniej Wielkopolsce, Konin

Zaroszyc D. (1991), Wykaz właścicieli ziemskich dawnego województwa łódzkiego, Warszawa

Zyglewski Z. (2021), Koncepcje i projekty kanałów żeglownych przez Wielkopolskę Wschodnią a zjazd melioracyjny w Koninie z 1925 roku, „Polonia Maior Orientalis”, T. VIII

Żabierek A., Żabierek K. (2017), Kanał Warta-Gopło, Brodnica

Netografia:

Anna Gabriela Maria hr. Kwilecka z Kwilcza h. Byliny (odm.) (ID: cz.I002409), [w:] M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiegohttp://www.sejm-wielki.pl/b/cz.I002409  [dostęp: 1 XII 2021].

Anna Brzozowska z Brzozowa h. Belina (ID: 2.512.127), [w:] M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiegohttp://www.sejm-wielki.pl/b/2.512.127  [dostęp: 1 XII 2021].

Eliza Maria Felicja hr. Broel-Plater z Broelu h. wł. (ID: cz.I002404), [w:] M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiegohttp://www.sejm-wielki.pl/b/cz.I002404 [dostęp: 1 XII 2021].

Gabriela Maria hr. Kwilecka z Kwilcza h. Byliny (odm.) (ID: cz.I002389), [w:]M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiegohttps://www.sejm-wielki.pl/b/cz.I002389  [dostęp: 1 XII 2021].

Józefa Tarasowicz h. Krzywda (ID: cz.I002403), [w:] M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiegohttp://www.sejm-wielki.pl/b/cz.I002403  [dostęp: 1 XII

2021]; Hniezno. Dwory i pałace pograniczahttp://dworypogranicza.pl/index.php/bialorus/55-hniezno  [dostęp: 1 XII 2021]

Julian Konstanty Tarasowicz h. Krzywda (ID: sw.19138), [w:] M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiegohttp://www.sejm-wielki.pl/b/sw.19138  - tam nekrolog Juliana Tarasowicza (1859-1911) [dostęp: 1 XII 2021]

Julitta Kazimiera hr. Kwilecka z Kwilcza h. Byliny (odm.) (ID: cz.I002407), [w:] M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiegohttp://www.sejm-wielki.pl/b/cz.I002407 [dostęp: 1 XII 2021].

Kazimierz Maria hr. Kwilecki z Kwilcza h. Byliny (odm.) (ID: cz.I002396), [w:] M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiegohttps://www.sejm-wielki.pl/b/cz.I002396 [dostęp: 1 XII 2021].

Krzyżanowska A., Wspomnienie o ostatnich właścicielach dóbr grodzieckich hrabiach Kwileckichhttps://bialobloty-grodziec-gizalki.blogspot.com/2018/01/wspomnienie-o--hrabiach-kwileckich.html  [dostęp: 1 XII 2021]

Maria Róża Emilia hr. Zamoyska z Zamościa h. Jelita (ID: cz.I002381) [w:] M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiegohttps://www.sejm-wielki.pl/b/cz.I002381  [dostęp: 1 XII 2021]

Mieczysław Seweryn Maria hr. Kwilecki z Kwilcza h. Byliny (odm.) (ID: cz.I002382) [w:] M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiegohttp://www.sejm-wielki.pl/b/cz.I002382   dostęp: 1 XII 2021]

Olejnik R., Mieczysław Kwilecki - ostatni właściciel majątku Gosławice. Konińskie wspomnieniahttps://www.lm.pl/aktualnosci/mieczyslaw-kwilecki-ostatni-wlasciciel-majatku-goslawice?page=2  [dostęp: 1 XII 2021]

Olejnik R., Zwłoki zastrzelonych na żydowskim cmentarzu leżały w pięciu warstwach, https://www.lm.pl/sport/zwloki-zastrzelonych-na-zydowskim-cmentarzu-lezaly-w-pieciu-warstwach?page=2 [dostęp: 1 XII 2021].

Pietrowicz A., Rodziny wielkopolskie w cieniu, s. 64; Cmentarze Komunalne w Gliwicach, Centralny Cmentarz Komunalny w Gliwicach, https://gliwice.grobonet.com/grobonet/start.php?id=detale&idg=9990  [dostęp: 1 XII 2021]

Stanisława Dolores hr. Kwilecka z Kwilcza h. Byliny (odm.) (ID: cz.I002411), [w:] M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiegohttp://www.sejm-wielki.pl/b/cz.I002411  [dostęp: 1 XII 2021].

Stefan hr. Kwilecki z Kwilcza h. Byliny (odm.) (ID: cz.I002390), [w:] M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiegohttps://www.sejm-wielki.pl/b/cz.I002390 [dostęp: 1 XII 2021].

Śladami Powstania Wielkopolskiego: Kluczową Pozycją był Zbąszyń, https://pw.ipn.gov.pl/pwi/historia/przebieg-walk-powstancz/sladami-powstania-wielk/8455,KLUCZOWA-POZYCJA-BYL-ZBASZYN.html  [dostęp: 1 XII 2021]

Zygmunt Stefan Marian hr. Broel-Plater z Broelu h. wł. (ID: 2.512.128), [w:] M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiegohttp://www.sejm-wielki.pl/b/2.512.128 [dostęp: 1 XII 2021].

Information

Information: Polonia Maior Orientalis, 2022, IX, pp. 357 - 377

Article type: Original article

Titles:

Polish:

Mieczysław Seweryn (1895-1940) i Stanisław (1896-1939) Kwileccy – uczestnicy powstania wielkopolskiego i właściciele ziemscy

English:

Mieczysław Seweryn Kwilecki (1895-1940) and Stanisław Kwilecki (1896-1939) –Participants in the Greater Poland Uprising and Landowners

Authors

https://orcid.org/0000-0003-2535-7842

Jarosław Durka
University of Opole, pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole, Poland
https://orcid.org/0000-0003-2535-7842 Orcid
All publications →

University of Opole, pl. Kopernika 11a, 45-040 Opole, Poland

Published at: 06.2022

Article status: Open

Licence: None

Percentage share of authors:

Jarosław Durka (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish