The intersectional dimension of Polish press discourse of the disability and old age
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEChoose format
RIS BIB ENDNOTEIntersekcjonalny wymiar polskiego dyskursu prasowego niepełnosprawności i starości
Publication date: 2019
Disability, 2019, Issue 35 (2019), pp. 89 - 102
https://doi.org/10.4467/25439561.NP.19.033.12276Authors
Intersekcjonalny wymiar polskiego dyskursu prasowego niepełnosprawności i starości
Medialny dyskurs niepełnosprawności i starości sklania do refleksji zarówno nad samym dyskur-sem ważnych społecznie zjawisk i tematów, jak i przyczynami oraz konsekwencjami ich wspól-nego występowania w materiałach publicystycznych. Coraz częściej pojawiają się teksty, które łączą tematykę starości z pytaniami o poziom funkcjonowania człowieka w podeszłym wieku. Jakość życia w starości to z jednej strony kwestia biologiczna (stanu psychofizycznego), z drugiej - to kwestia społeczna (osamotnienia, wsparcia, opieki, środków do życia). Tematyka starości bywa tożsama z tą poświęconą niepełnosprawności, zwłaszcza, gdy dotyczy analiz związanych z wykorzystaniem nowoczesnych technologii w poprawianiu jakości funkcjonowania osób z nie-pełno- sprawnością i/lub w późnej starości. W niniejszym artykule przedstawiona została femini-styczna teoria przecięć (intersekcjonalność) jako kluczowa perspektywa badawcza w obrębie interdyscyplinarnych studiów nad niepełnosprawnością (disability studies) a zarazem ważna rama teoretyczna medialnego dyskursu niepełnosprawności i starości. Na bazie wskazanych obszarów przecięć niepełnosprawności i starości przeprowadzona została przykładowa analiza ich dyskursu w wybranych tekstach prasowych.
The intersectional dimension of Polish press discourse of the disability and old age
Media discourse of disability and old age obliged not only to reflection on the discourse of socialy important phonomenons and topics, but also on the reasons and conseqences of their mutual apperance in journalistic materials. There are more and more texts in which the old age topic ap-pears together with the questions about the functioning level of the elderly people. The quality of life in an old age is — on the one hand — the biological matter (of the psychophysical state), but — on the other hand — the social matter (of the solitude, support, care, livelihood). The themes of the old age and disability are sometimes identical, particulary when they concern the usament of modern technologies in the improwment of the quality of life of people with disabilities or/and in the late old age. The intersectional feminism was presented in the article as the key research perspective in the area of the interdisciplinary disability studies and, at the same time, as the important theo-retical frame of the disability and old age media discourse. The example of the disability and old age discourse in the selected press texts was based on the areas of the disability and old age inter-section indicated in the article.
Keywords: disability, old age, intersectionality, press discourse, discourse analysis, ablism, ageism
Barnes C., Mercer G. (2008), Niepełnosprawność, tłum. P. Morawski, Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
Cieślikowska D. (2010), Dyskryminacja [w:] M. Branka, D. Cieślikowska (red.), Edukacja antydyskryminacyjna. Podręcznik trenerski, Stowarzyszenie Willa Decjusza, Kraków.
Collins P.H. (2015), Intersectionality’s Definitional Dilemmas, Annual Review of Sociology, vol. 41, 1–20.
Crenshaw K. (1989), Demarginalizing the Intersection of Race and Sex: A Black Feminist Critique of Antidiscrimination Doctrine, Feminist Theory and Antiracist Politics, The University of Chicago Legal Forum, vol. 140, 139–167.
Curran T., Runswick-Cole K. (ed.) (2013), Disabled Children’s Childhood Studies. Critical Approaches in a Global Context, Palgrave Macmillan, Basingstoke.
Dobek-Ostrowska B., Wiszniowski R. (2001), Teoria komunikowania publicznego i politycznego. Wprowadzenie, Wydawnictwo Astrum, Wrocław.
Duszak A., Fairclough N. (2008), Krytyczna analiza dyskursu – nowy obszar badawczy dla lingwistyki i nauk społecznych [w:] A. Duszak, N. Fairclough (red.), Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej, Wydawnictwo Universitas, Kraków.
Giddens A. (2007), Socjologia, tłum. A. Szulżycka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Gietka E. (2017a), Eutanazja.info, „Polityka”, 1-10-2013, http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1556763,1,eutanazja--gdy-zyc-sie-juz-nie-chce.read [dostęp: 2.11.2017].
Gietka E. (2017b), Samotni właściciele lodówek, „Polityka”, 03-02-2015, http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1607311,1,starosc-bez-bliskich-bez-pieniedzy-bezsensu.read [dostęp: 1.11.2017].
Gietka E. (2017c), Starszaki, „Polityka” 11-11-2014, http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1598905,1,ludzie-z-zespolem-downa-zyja-coraz-dluzej.read [dostęp: 2.11.2017].
Goodley D. (2010), Disability Studies: An Interdisciplinary Introduction, Sage Publications Ltd., London.
Goodley D. (2011), Disability Studies: An Interdisciplinary Introduction, Sage Publications Ltd., London.
Goodley D. (2014), Disability Studies, Routledge, London.
Goodley D., Hughes B., Davis L. (ed.) (2012), Disability and Social Theory. New Developments and Directions, Palgrave Macmillan, London.
Grzymała-Kazłowska A. (2004), Socjologicznie zorientowana analiza dyskursu na tle współczesnych badan nad dyskursem, Kultura i Społeczeństwo, t. XLVIII, 13-34.
Harvey D. (1996), The body as an accumulation strategy [w:] D. Harvey, Spaces of Hope, University of California Press, Berkeley-Los Angeles.
Hyży E. (2010), Kobieta, ciało, tożsamość. Teorie podmiotu w filozofii feministycznej końca XX wieku, Universitas, Kraków.
Johnson R. (2009), Gender, rasa, klasa i seksualna orientacja. Teoretyczne ujęcia intersekcjonalności, tłum. E. Charkiewicz, Biblioteka Online Think Tanku Feministycznego, http://www.ekologiasztuka.pl/pdf/f0068johnson.pdf [dostęp: 21.10.2017].
Krause A. (2010), Współczesne paradygmaty pedagogiki specjalnej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
Leszczyńska-Rejchert A., Kantowicz E. (red.) (2012), Stereotypy a starość i niepełnosprawność, Wydawnictwo Akapit, Toruń.
Manthey E., Starość to nowość, „Gazeta Wyborcza”, 07-08-2017, http://wyborcza.pl/7,75400,22201260,starosc-to-nowosc.html [dostęp: 1.11.2017].
Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia (2001), WHO, Genewa [w:] Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia, 2013, http://www.pfon.org/dokumenty-i-publikacje/klasyfikacja-icf/496-miedzynarodowa-klasyfikacja-funkcjonowania-niepelnosprawnosci-i-zdrowia-icf-polskie-tlumaczenie [dostęp: 21.10.2017].
Podgórska-Jachnik D. (2016), Studia nad niepełnosprawnością (Disability Studies) i ruch włączający w społeczeństwo jako konteksty edukacji włączającej, Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych, t. 22(1), 16–33.
Roulstone A., Barnes C. (eds.) (2005), Working Futures: Disabled People, Policy and Social Inclusion, Bristol: The Policy Press.
Topinková E. (2008), Aging, Disability and Frailty, Annals of Nutrition and Metabolism, vol. 52 (suppl. 1), 6–11.
Walewski P. (2017), Wstań i idź, Polityka. Niezbędnik Inteligenta, nr 2, 60–63.
Wendell S. (1996), The rejected body: feminist philosophical reflections on disability, Routledge, New York.
Information: Disability, 2019, Issue 35 (2019), pp. 89 - 102
Article type: Original article
Titles:
Intersekcjonalny wymiar polskiego dyskursu prasowego niepełnosprawności i starości
The intersectional dimension of Polish press discourse of the disability and old age
Szczecin University
Poland
Published at: 2019
Article status: Open
Licence: None
Percentage share of authors:
Article corrections:
-Publication languages:
PolishView count: 832
Number of downloads: 580