FAQ

Jak daleko może sięgać prawo? Na przykładzie funkcjonowania aptek publicznych w monarchii habsburskiej na przełomie XIX i XX w.

Publication date: 01.10.2024

Cracow Studies of Constitutional and Legal History, Volume 17 (2024), Volume 17 Issue 2, pp. 201 - 215

https://doi.org/10.4467/20844131KS.24.015.20288

Authors

Izabela Wasik
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
, Poland
https://orcid.org/0000-0002-0104-7009 Orcid
All publications →

Titles

Jak daleko może sięgać prawo? Na przykładzie funkcjonowania aptek publicznych w monarchii habsburskiej na przełomie XIX i XX w.

Abstract

The article is concerned with the legal aspects of pharmacies in the Habsburg monarchy at the turn of the 20th century. The framework issues were regulated by law. These included such important issues as the opening of pharmacies, defining at the same time the requirements for their operation and the procedure for granting a licence, as well as the fees to be paid by concessionaires and specifying the circumstances for losing a licence. Furthermore, the possibility of opening branches was introduced. In turn, issues related to ‘everyday practice’, such as the possibility of opening on Sundays, were regulated through regulations. The duties of pharmacists were defined in detail, as well as the appearance and equipment of the establishments themselves. The specific rooms of which a pharmacy was to be composed were indicated, along with a description of their purpose and prohibited activities, and a list of the equipment or instruments with which they should be equipped. In practice, however, attempts were made to prevent any emerging abuses through official inspections carried out by doctors or reports sent to the authorities.

References

Download references
Źródła prawne

Najwyższy patent z dnia 2 stycznia 1770 r. (główna norma sanitarna) I. § 4. W: Piwocki 4.

Najwyższy patent z dnia 10 kwietnia 1773 r. (dodatek do głównej normy sanitarnej) V. W: Piwocki 4.

Instrukcja ogłoszona dekretem kancelarii nadwornej z dnia 19 czerwca 1834 r. W: Kasparek 2.

Państwowa ustawa zasadnicza z dnia 21 grudnia 1867 r., d.u.p. nr 142, o powszechnych prawach obywateli, dla królestw i krajów, reprezentowanych w Radzie Państwa. W: Kodeks prawa politycznego czyli Austryackie Ustawy Konstytucyjne 1848–1903, red. Stanisław Starzyński. Lwów: K.S. Jakubowski, 1903.

Ustawa z dnia 12 sierpnia 1866 r., dz.u.k. nr 9, obowiązująca w królestwie Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem, o urządzeniu gmin i ordynacyi wyborczej dla gmin. W: Piwocki 1.

Ustawa z dnia 30 kwietnia 1870 r., względem organizacyi publicznej służby zdrowia, d.p.p. nr 68 (Dziennik ustaw Państwa królestw i krajów reprezentowanych w Radzie państwa 25 [1870]).

Ustawa z dnia 28 kwietnia 1882 r., zawierająca przepisy budownicze dla gmin miejskich: Biała, Bochnia, Brody […]” dz.u.kr. nr 77 (Dziennik ustaw i rozporządzeń krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem 24 [1882]).

Ustawa z dnia 18 lipca 1883 r. dz.u.kr. nr 63 obowiązująca w Królestwie Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem zawierająca ustawę budowniczą dla król. główn. miasta Krakowa (Dziennik ustaw i rozporządzeń krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem 22 [1883]).

Ustawa z dnia 21 kwietnia 1885 r., dz.u.kr. nr 31, obowiązująca w Królestwie Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem zawierająca ustawę budowniczą dla królewskiego stołecznego miasta Lwowa (Dziennik ustaw i rozporządzeń krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem 10 [1885]).

Ustawa z dnia 4 kwietnia 1889 r., obowiązująca w Królestwie Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem, dz.u.kr. nr 31 (Dziennik ustaw i rozporządzeń krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem 10 [1889]).

Ustawa z dnia 10 lutego 1891 r., dz.u.kr. nr 18 o policyi ogniowej, obowiązująca w miastach i miasteczkach Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem (Dziennik ustaw i rozporządzeń krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem 5 [1891]).

Ustawa z dnia 18 grudnia 1906 r. o uregulowaniu spraw, dotyczących aptek (Dziennik ustaw państwa królestw i krajów w Radzie państwa reprezentowanych 4 [1907]).

Rozporządzenie gubernialne z dnia 3 maja 1828 r. L. 26.172, Rozporządzenie kancelarii nadwornej z dnia 13 stycznia 1842 r. W: Kasparek 2.

Rozporządzenie namiestnictwa z dnia 15 maja 1869 r. L. 9889. W: Kasparek 3.

Rozporządzenie c.k. namiestnictwa z dnia 6 maja 1908 r. L. 55.285 dz.u.kr. nr 73 o spoczynku niedzielnym w aptekach publicznych (Dziennik ustaw i rozporządzeń krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem 15 [1908]).

Okólnik namiestnictwa z dnia 30 stycznia 1877 r. L. 8. W: Piwocki 4.

Okólnik namiestnictwa z dnia 30 grudnia 1881 r. L. 97.936. W: Piwocki 4.

Okólnik namiestnictwa z dnia 31 października 1882 r. L. 60.501. W: Piwocki 4.

Okólnik namiestnictwa z dnia 21 listopada 1888 r. L. 62.620. W: Piwocki 4.

Okólnik namiestnictwa z dnia 22 września 1889 r. L. 66.324. W: Piwocki 4.

Okólnik namiestnictwa dnia 10 lipca 1890 r. L. 46.586; oraz z dnia 4 lipca 1892 r. L. 47.193. W: Piwocki 4.

Okólnik namiestnictwa z dnia 17 lipca 1890 r. L. 46.587. W: Piwocki 4.

Okólnik namiestnictwa z dnia 28 lipca 1891 r. L. 57.952. W: Piwocki 4.

Okólnik namiestnictwa z dnia 3 listopada 1891 r. L. 80.408. W: Piwocki 4.

Okólnik namiestnictwa z dnia 21 lipca 1892 r. L. 55.755. W: Piwocki 4.

Okólnik namiestnictwa z dnia 9 sierpnia 1892 r., L. 57.221. W: Piwocki 4.

Okólnik namiestnictwa z dnia 6 stycznia 1894 r. L. 106.394 ex 1893. W: Piwocki 4.

Okólnik namiestnictwa z dnia 2 maja 1894 r. L. 33.936. W: Piwocki 4.

Okólnik namiestnictwa z dnia 28 stycznia 1895 r. L. 7.598. W: Piwocki 4.

Okólnik namiestnictwa z dnia 29 lipca 1896 r. L. 63.805. W: Piwocki 4.

Okólnik c.k. namiestnictwa z dnia 16 marca 1898 r. L. 19.835 o drogueryach i handlach trucizn. W: Piwocki 4.

Okólnik namiestnictwa z dnia 10 stycznia 1901 r. L. 116.928. W: Piwocki 4.

Rozporządzenie ministerstwa spraw wewnętrznych po zniesieniu się z ministerstwem handlu z dnia 31 grudnia 1875 r. (Dz.p.p. nr 6 z 1876 r.) o zastosowaniu wag metrycznych (gramów) do zapisywania recept lekarskich (Dziennik ustaw państwa dla królestw i krajów w radzie państwa reprezentowanych 2 [1876]).

Rozporządzenie ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 14 marca 1884 r. (dz.p.p. nr 34) regulujące sprzedaż odręczną w aptekach publicznych. W: Piwocki 4.

Rozporządzenie ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 25 lipca 1887 r. (dz.u.p. nr 98). W: Kasparek 6.

Rozporządzenie ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 1 sierpnia 1884 r. (dz.p.p. nr 131) zawierające wyjaśnienia do rozporządzenia z dnia 14 marca 1884 r. (dz.u.p. nr 34) regulującego sprzedaż w aptekach bez przepisu lekarskiego. W: Piwocki 4.

Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i handlu z dnia 17 lipca 1886 r. (dz.u.p. nr 126). W: Kasparek 6.

Rozporządzenie ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 18 maja 1898 r. którem ogłasza się przepisy dla aptek, mające na celu zapobieżenie jak najskuteczniejsze zamianie lekarstw przy ich przygotowywaniu i wydawaniu (dz.p.p. nr 85) (Dziennik ustaw państwa dla królestw i krajów w Radzie państwa reprezentowanych 28 [1898]).

Rozporządzenie ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 20 lipca 1909 r. (dz.p.p. nr 113). W: Piwocki 4.

Rozporządzenie ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 27 maja 1911 r. (dz. u.p. nr 103) dotyczące prowadzenia aptek publicznych i zakładowych (Dziennik ustaw państwa dla królestw i krajów w Radzie państwa reprezentowanych 45 [1911]).

Orzeczenie ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 8 kwietnia 1871 r. L. 1836. W: Piwocki 4.

Reskrypt ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 29 września 1882 r. L. 14.890. W: Piwocki 4.

Reskrypt ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 13 października 1888 r. L. 12.965. W: Piwocki 4.

Reskrypt ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 3 czerwca 1889 r. L. 9.062. W: Piwocki 4.

Reskrypt ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 21 czerwca 1890 r. L. 14.750; oraz z dnia 6 czerwca 1892 r. L. 11.604. W: Piwocki 4.

Reskrypt ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 30 czerwca 1890 r. L. 4.955. W: Piwocki 4.

Reskrypt ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 17 lipca 1891 r. L. 13.187. W: Piwocki 4.

Reskrypt ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 10 października 1891 r. L. 21.015. W: Piwocki 4.

Reskrypt ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 27 stycznia 1892 r., L. 662. W: Piwocki 4.

Reskrypt ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 16 kwietnia 1894 r. L. 26.590 ex 1893. W: Piwocki 4.

Reskrypt ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 17 stycznia 1895 r. L. 26.990. W: Piwocki 4.

Reskrypt ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 9 października 1907 r. L. 32.870. W: Piwocki 4.

Reskrypt ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 25 października 1907 r. L. 33.459. W: Piwocki 4.

Reskrypt ministerstwa z dnia 16 lutego 1909 r. L. 3.134. W: Piwocki 4.

Reskrypt ministerstwa spraw wewnętrznych z dnia 16 lipca 1909 r. L. 23.797. W: Piwocki 4.

Źródła drukowane

Dziennik ustaw i rozporządzeń krajowych dla Królestwa Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem 24 (1882); 22 (1883); 10 (1885); 10 (1889); 5 (1891); 15 (1908).

Dziennik ustaw Państwa królestw i krajów reprezentowanych w Radzie państwa 25 (1870).

Dziennik ustaw państwa dla królestw i krajów w Radzie państwa reprezentowanych 2 (1876); 28 (1898); 4 (1907); 45 (1911).

Kasparek, Jan Rudolf, red. Zbiór ustaw administracyjnych w Królestwie Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem obowiązujących do użytku organów c.k. Władz rządowych i Władz autonomicznych. T. 2. Kraków: nakładem wydawcy w drukarni Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1868 [Kasparek 2].

Kasparek, Jan Rudolf, red. Zbiór ustaw administracyjnych w Królestwie Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem obowiązujących do użytku organów c.k. Władz rządowych i Władz autonomicznych. T. 3. Kraków: nakładem wydawcy w drukarni Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1873 [Kasparek 3].

Kasparek, Jan Rudolf, red. Zbiór ustaw i rozporządzeń administracyjnych w Królestwie Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem obowiązujących z wyciągiem orzeczeń c.k. Trybunału administracyjnego podręcznik dla organów c.k. Władz rządowych i Władz autonomicznych. T. 6. Lwów: nakładem wydawcy, w drukarni „Dziennika Polskiego”, 1889 [Kasparek 6].

Piwocki, Jerzy, red. Zbiór ustaw i rozporządzeń administracyjnych. T. 1. Lwów: Piller, 1899 [Piwocki 1].

Piwocki, Jerzy, red. Zbiór ustaw i rozporządzeń administracyjnych. T. 4. Lwów: Piller, 1912 [Piwocki 4].

Starzyński, Stanisław, red. Kodeks prawa politycznego czyli Austryackie Ustawy Konstytucyjne 1848–1903. Lwów: K.S. Jakubowski, 1903.

Opracowania

Grodziski, Stanisław. Sejm Krajowy galicyjski 1861–1914. T. 1–2. Wyd. 2. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2018.

Małecki, Marian. Wydział Krajowy sejmu galicyjskiego. Geneza, struktura i zakres kompetencji, następstwo prawne. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2014.

Information

Information: Cracow Studies of Constitutional and Legal History, Volume 17 (2024), Volume 17 Issue 2, pp. 201 - 215

Article type: Original article

Titles:

Polish: Jak daleko może sięgać prawo? Na przykładzie funkcjonowania aptek publicznych w monarchii habsburskiej na przełomie XIX i XX w.
English: How Far Can the Law Reach? The Example of the Functioning of Public Pharmacies in the Habsburg Monarchy at the Turn of the 20th Century

Authors

https://orcid.org/0000-0002-0104-7009

Izabela Wasik
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
, Poland
https://orcid.org/0000-0002-0104-7009 Orcid
All publications →

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Poland

Published at: 01.10.2024

Article status: Open

Licence: CC BY  licence icon

Percentage share of authors:

Izabela Wasik (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish