FAQ

Abrenuncjacja od substancji rodzicielskiej w świetle akt grodzkich przemyskich z lat 1651–1657

Publication date: 29.03.2019

Cracow Studies of Constitutional and Legal History, Volume 12 (2019), Volume 12, Issue 1, pp. 23 - 38

https://doi.org/10.4467/20844131KS.19.002.10600

Authors

Marcin Głuszak
University of Lodz
ul. Narutowicza 65, 90-131 Łódź, Poland
https://orcid.org/0000-0002-1078-9012 Orcid
All publications →

Titles

Abrenuncjacja od substancji rodzicielskiej w świetle akt grodzkich przemyskich z lat 1651–1657

Abstract

Renunciation of Parental Assets in Light of the Records of the Borough of Przemyśl of 1651–1657

The act of abrenunciation (renunciation) was a commonly practiced legal action before the Polish courts for nobles, conducted by a woman upon contracting marriage, or entering a convent. It consisted of acknowledgment receipt of a dowry by the husband or convent, and of the woman’s renunciation of any further rights to the family estate. The statement, according to the chancellery standards, was to be presented orally for the record in the court for nobles. The legal effect of abrenunciation was the surrender of any and all further claims to the inheritance against the current owners of the family estate. 

References

Źródła rękopiśmienne w zasobach internetowych

Archiwum Riksarkivet w Sztokholmie, zesp. Skoklostersamlingen, sygn. E8603, http://www.repcyfr.pl/dlibra/doccontent?id=844&dirids=1 (dostęp: 20.04.2018).

Centralne Państwowe Archiwum Historyczne Ukrainy, zesp. 13, op. 1. sygn. 104, 105, 106, 107, 108, http://www.repcyfr.pl/dlibra (dostęp: 20.04.2018).

Źródła wydane

Czacki T., O litewskich i polskich prawach, o ich duchu, źródłach, związku i o rzeczach zawartych w pierwszem Statucie dla Litwy 1529 roku wydanem, t. II, Warszawa 1801.

Ostrowski T., Prawo cywilne albo szczególne narodu polskiego, t. I–II, Warszawa 1784.

Słoński M., Accessoria, statut i konstytucye Czaradzkiego, Ładowskiego y suplementu J. O. Xcia Jegomości Biskupa Krakowskiego w Pospolitości a najbardziej co do procesu potrzebniejszego tudzież Formularze tranzakcyi niektórych przez Jmci Pana Michała Słońskiego Vicegerenta Łukowskiego S. G. zebrane, Lwów 1765.

Statuta Ducatus Mazoviae [w:] Ius Polonicum codicibus veteribus manuscriptis et editionibus quibusque collatis, wyd. J.W. Bandtkie, Warszawa 1831.

Statuta inclyti Regni Poloni[a]e recens recognita emendata, wyd. Hieronim Wietor, Kraków 1532.

Statuty Kazimierza Wielkiego, oprac. O. Balzer, Poznań 1947.

Umiastowski T., Sądowy proces czyli sposób prawowania się w Trybunale i wszystkich subselliach W. Xięstwa Litewskiego…, wyd. V, Grodno 1782.

Volumina Legum, t. II, VII, oprac. J. Ohryzko, Petersburg 1859.

Zagórski S., Formulae juridicae inducendis et confi iendis transactionibus accomodatae legibus Regni conformes ac in castro Lublinensi usitate cura et impensis Simonis Zagorski Vice Regentis castrensis Lublinensis luci publicae traditae. Cum facultate superiorum. Lublini typis S.R.M. Collegii Societatis Jesu, Lublin 1768.

Zbiór Praw Sądowych na mocy konstytucyi roku 1776 przez J. W. Andrzeia Zamoyskiego ex-kanclerza koronnego, kawalera Orderu Orła Białego ułożony i na seym roku 1778 podany, Warszawa 1778.

Zbiór rezolucji interpretacyjnych Rady Nieustającej z lat 1786–1788, oprac. M. Głuszak, Łódź 2014.

Opracowania

Adamus J., O prawie dziedziczenia nieruchomości przez kobiety w najdawniejszym prawie polskim, CPH, t. XI, z. 1, 1959.

Balzer O., Kancelarie i akta grodzkie w wieku XVIII, Lwów 1882.

Bandtkie J.W., Prawo prywatne polskie napisane i wykładane przed r. 1830 w b. Warszawskim Aleksandryjskim Uniwersytecie, Warszawa 1851.

Bardach J., Historia państwa i prawa Polski, t. I, Warszawa 1965.

Bielecka J., Kontrakty lwowskie w latach 1768–1775, Poznań 1948.

Bielecka J., Organizacja i działalność kancelarii ziemskich i grodzkich wielkopolskich XVI–XVIII w., „Archeion” 1954, t. XXII.

Borkowska M. OSB, Zakony żeńskie w Polsce w epoce nowożytnej, Lublin 2010.

Borkowska M. OSB, Życie codzienne polskich klasztorów żeńskich w XVII–XVIII wieku, Warszawa 1996.

Burzyński P., Prawo polskie prywatne, t. II, Kraków 1871.

Dąbkowski P., Prawo prywatne polskie, t. I, Lwów 1910.

Dunin K., Dawne mazowieckie prawo, Warszawa 1880.

Dutkiewicz W., Słowo o stosunkach majątkowych między małżonkami i o prawie zwyczajowym polskim, Warszawa 1877.

Dutkiewicz W., Zbiór Praw Sądowych przez ex-kanclerza Andrzeja Ordynata Zamoyskiego ułożony i w roku 1778 drukiem ogłoszony, a teraz przedrukowany, z domieszczeniem źródeł i uwag tak prawoznawczych jak i prawodawczych, sporządzonych przez Walentego Dutkiewicza, Warszawa 1874.

Encyklopedia staropolska ilustrowana, t. I, Warszawa 1900.

Gąsiorowski A., Tak zwane prawo wieczności w dawnej Polsce, CPH 1970, t. XXII, z. 2.

Gloger Z., Encyklopedia staropolska ilustrowana, t. I, Warszawa 1900.

Głuszak M., Advitalitas simplex i advitalitas mutua w polskim prawie ziemskim, „Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa” 2018, t. 11, z. 2.

Kapras J., Manželské právo majetkové dle českého práva zemského, Praha 1908.

Koczerska M., Rodzina szlachecka w Polsce późnego średniowiecza, Warszawa 1975.

Koranyi K., Podstawy średniowiecznego prawa spadkowego, Lwów 1930.

Korowicki A., Proces cywilny litewski, Wilno 1826.

Kuratow-Kuratowski R., O zdolności cywilnej kobiet zamężnych w Małopolsce w wieku XIV, „Studia nad Dziejami Prawa Polskiego Prywatnego” 1917, nr 15.

Leksykon zakonnic polskich epoki przedrozbiorowej, t. 3, Wielkie Księstwo Litewskie i Ziemie Ruskie Korony Polskiej, oprac. M. Borkowska OSB, Warszawa 2008.

Lesiński B., Stanowisko kobiety w polskim prawie ziemskim do połowy XV wieku, Wrocław 1956.

Matusiak S., Wiano i posag, Warszawa 1912.

Matuszewski J., Aqua abrenuntiationis. Studium z średniowiecznego prawa prywatnego, CPH 1952, t. IV.

Michalski J., Studia nad reformą sądownictwa i prawa sądowego w XVIII w., Wrocław–Warszawa 1958.

Orgelbrand M., Słownik języka polskiego, cz. I, Wilno 1861.

Penkała A., Panieńskie ochędóstwo. Kwestie posagowe i wienne w małżeństwach szlachty województwa krakowskiego w czasach saskich, Kraków 2016.

Penkała A., Przeciw prawu, tradycji i obyczajowi. Sprawy procesowe szlacheckich małżeństw w księgach sądów grodzkich z terenu województwa krakowskiego w czasach saskich, Kraków 2017.

Pielas J., Majątkowe zabezpieczenie sióstr w szlacheckich działach spadkowych w Koronie w XVII wieku [w:] Per mulierem… Kobieta w dawnej Polsce – w średniowieczu i w dobie staropolskiej, red. K. Justyniarska-Chojak, S. Konarska-Zimnicka, Warszawa 2012.

Plezia M., Słownik łacińsko-polski, t. I, Warszawa 1959.

Popiołek B., Rodzina szlachecka w świetle testamentów XVII–XVIII wieku [w:] Rodzina i gospodarstwo domowe na ziemiach polskich w XV–XX wieku. Struktury demograficzne, społeczne i gospodarcze, red. C. Kuklo, Warszawa 2008.

Roman S., Stanowisko majątkowe wdowy w średniowiecznym prawie polskim, CPH 1953, t. V.

Seredyka J., Madaliński Marcin, PSB, t. XIX, Kraków 1974.

Siegel S., Kontrakty lwowskie w latach 1717–1724, Lwów 1935.

Sondel J., Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków, Kraków 2005.

Spasowicz W., O stosunkach majątkowych między małżonkami wedle dawnego prawa polskiego [w:] Pisma, t. IV, Petersburg 1892.

Stachel J., Posag jako instytucja prawa spadkowego [w:] Pamiętnik trzydziestolecia pracy naukowej prof. Przemysława Dąbkowskiego, Lwów 1937.

Szczepankowska I., Język prawny I Rzeczypospolitej w „Zbiorze praw sądowych” Andrzeja Zamoyskiego, t. I, Pojęcia prawne, Białystok 2004.

Szymczakowa A., Nazewnictwo stosunków rodzinnych w świetle praktyki sądów sieradzkich w 15 wieku, „Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego” 1995, t. II.

Ungeheuer M., Stosunki kredytowe w ziemi przemyskiej w połowie XV wieku, Lwów 1929.

Uruszczak W., Uwagi o polskiej rodzinie szlacheckiej w późnym średniowieczu, CPH 1976, t. XXVIII, z. 2.

Urzędnicy województwa ruskiego XIV–XVIII wieku. Spisy, oprac. K. Przyboś, red. A. Gąsiorowski, Kórnik 1987.

Wąsowicz M., Kontrakty lwowskie w latach 1676–1686, Lwów 1935.

Winiarz A., Polskie prawo dziedziczenia kobiet w wiekach średnich, KH 1896, t. X.

Winiarz A., Polskie prawo majątkowe małżeńskie w wiekach średnich, Kraków 1898.

Witkowski W., XVIII-wieczny zbiór formuł prawnych grodu lubelskiego, „Rocznik Lubelski” 1973, t. 16.

Zielińska T., Rozważania nad kwestią wyposażania szlachcianek w Wielkim Księstwie Litewskim w XVIII stuleciu, KH 1989, R. 96, z. 1–2.

Information

Information: Cracow Studies of Constitutional and Legal History, Volume 12 (2019), Volume 12, Issue 1, pp. 23 - 38

Article type: Original article

Titles:

Polish:
Abrenuncjacja od substancji rodzicielskiej w świetle akt grodzkich przemyskich z lat 1651–1657
English:
Renunciation of Parental Assets in Light of the Records of the Borough of Przemyśl of 1651–1657

Authors

https://orcid.org/0000-0002-1078-9012

Marcin Głuszak
University of Lodz
ul. Narutowicza 65, 90-131 Łódź, Poland
https://orcid.org/0000-0002-1078-9012 Orcid
All publications →

University of Lodz
ul. Narutowicza 65, 90-131 Łódź, Poland

Published at: 29.03.2019

Article status: Open

Licence: CC BY-NC-ND  licence icon

Percentage share of authors:

Marcin Głuszak (Author) - 100%

Article corrections:

-

Publication languages:

Polish