FAQ

Wolność i Solidarność

The Origins of the Flying University and the Society of Scientific Courses

Data publikacji: 2017

Wolność i Solidarność, 2017, nr 10, s. 6 - 28

https://doi.org/10.4467/25434942WS.17.001.13114

Autorzy

Marek Kunicki-Goldfing
https://orcid.org/0000-0003-1357-4188 Orcid
Wszystkie publikacje autora →

Tytuły

U źródeł Uniwersytetu Latającego i Towarzystwa Kursów Naukowych

Abstrakt

The Origins of the Flying University and the Society of Scientific Courses

Since the beginning of 1977 groups of students begun to participate in courses organized outside the official educational institutions. This was due to the censorship of official university curricula in humanities and social sciences, especially in literature, history, philosophy, sociology and economy. At the beginning the unofficial courses were organized within the network of academic ministry. The Flying University started its operation in the spring of 1977 in Krakow and in the autumn that year in Warsaw by organizing public lectures and seminars in private apartments. On January 22nd 1978 several outstanding Polish scientists signed The Founding Declaration of the Society of Scientific Courses. The main goals of the initiative – which remained unrecognized by authorities – was not only to organize and patronize independent teaching, but also to grant scholarships and to publish books in samizdat. The activities of the Society were backed by the Catholic Church, but the communist authorities tried to suppress them. The author of the paper describes the circumstances in which both the Flying University and the Society of Scientific Courses were organized.

Bibliografia

M. Bajer, Blizny po ukąszeniu, Warszawa 2005

W. Bartoszewski, O Towarzystwie Kursów Naukowych, rozm. (1984) M. Nowak [w:] W. Bartoszewski, Warto być przyzwoitym. Teksty osobiste i nieosobiste, Poznań 1990

M. Brandys, Dziennik 1978, Warszawa 1997

„Bratniak” 1980, nr 23

Deklaracja Ruchu Demokratycznego, „Głos” 1977, nr 1

Dokumenty Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR”, oprac. A. Jastrzębski, Warszawa – Londyn 1994

L. Fleck, O obserwacji naukowej i postrzeganiu w ogóle, „Przegląd Filozoficzny” R. 37, 1935, z. 1/2

L. Fleck, Powstanie i rozwój faktu naukowego. Wprowadzenie do nauki o stylu myślowym i kolektywie myślowym, Lublin 1986

A. Friszke, Czas KOR-u. Jacek Kuroń a geneza „Solidarności”, Kraków 2011

A. Friszke, Opozycja polityczna w PRL 1945–1980, Londyn 1994

„Głos” 1977 nr 1 i 3, 1978, nr 6

M. Głowiński, Kręgi obcości. Opowieść autobiograficzna, Warszawa 2010

Ł. Kamiński, NSZZ „Solidarność” Region Dolny Śląski [w:] Solidarność 1980–1989, t. 6: Polska południowa, red. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa 2010

A. Kijowski, Dziennik 1978–1985, Kraków 1999

Kościół w PRL. Kościół katolicki a państwo w świetle dokumentów 1945-1989, t. 3, Lata 1975-1989, oprac. P. Raina, Pelplin 1996

Kryptonim „Gracze”. Służba Bez pieczeństwa wobec Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR” 1976–1981, oprac. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszaw 2010

Kryptonim „Pegaz”. Służba Bez pieczeństwa wobec Towarzystwa Kursów Naukowych 1978–1980, wstęp i oprac. Ł. Kamiński, G. Waligóra, Warszawa 2008

T. Kuhn, Struktura rewolucji naukowych, Warszawa 1968

„Kultura” Paryż 1978, nr 5

M. Kunicki – Goldfinger, Powrót inteligencji. TKN: od wykładów uzupełniających do społecznej podmiotowości, „Liberté!” grudzień 2011-luty 2012

M. Kunicki-Goldfinger, Społeczny Komitet Nauki [w:] Solidarność podziemna 1981–1989, red. A. Friszke, Warszawa 2006

J. Kuroń, Gwiezdny czas. „Wiary i winy” dalszy ciąg, Londyn 1991

J. Kuroń, Myśli o programie działania (1977) [w:] J. Kuroń, Opozycja. Pisma polityczne 1969–1989, Warszawa 2010

J.J. Lipski, Komitet Obrony Robotników, Warszawa 1983

A. Michnik, Potrzeba reform, „Biuletyn Informacyjny” 1977, nr 16

I. Nowakowa, Funkcje milczenia i nie-milczenia inteligencji w systemie scentralizowanej władzy, „Głos” 1977, nr 3, s. 16 – 18.

Opozycja demokratyczna w Polsce w świetle akt KC PZPR (1976–1980), oprac. Ł. Kamiński, P. Piotrowski, Wrocław 2002

Opozycja małopolska w dokumentach 1976–1980, oprac. A. Roliński, Kraków 2003

Opozycja w PRL. Słownik biograficzny 1956–1989, red. J. Skórzyński i in., t. 1, Warszawa 2000; t. 2, Warszawa 2002; t. 3, Warszawa 2006.

„Podaj Dalej” [b.d.w.], nr 2; 1977, nr 3

K. Pomian, Przeszłość jako przedmiot wiedzy, Warszawa 1992

„Puls” 1978, nr 3,

Rozmowa A. Wojciechowskiego z prof. Janem Kielanowskim, członkiem Komisji Programowej TKN,

„Opinia” 1978, nr 10/11

Rozmowa z A. Celińskim [w:] J. Jankowska, Portrety niedokończone. Rozmowy z twórcami „Solidarności” 1980–1981, Warszawa 2003

Rozmowa z Andrzejem Kijowskim, oprac. S. Rosiek, „Zeszyty Literackie” 1987, nr 17

J. Skórzyński, Siła bezsilnych. Historia Komitetu Obrony Robotników, Warszawa 2012

I. Sławińska, Moi uczniowie z wojennych lat. Tajne nauczanie pod Wilnem, Glinciszki 1942/44 [w:] Wilno jako ognisko oświaty w latach próby (1939–1945). Świadectwa czasu, oprac. E. Felisiak, M. Skorko-Barańska, Białystok 1994 (wyd. 2)

„Sygnał” [b.d.w.], nr 0; [b.d.w.], nr 1

R. Terlecki, Uniwersytet Latający i Towarzystwo Kursów Naukowych 1977–1981, Kraków–Rzeszów 2000

Twórczość obca nam klasowo. Aparat represji wobec środowiska literackiego 1956–1990, oprac. A. Chojnowski, S. Ligarski, Warszawa 2009

C. Zgorzelski, Przywołane z pamięci, Lublin 1996

 

Źródła archiwalne

Archiwum Akt Nowych (AAN)

KC PZPR, Wydział Nauki, 312, Informacja A. Krzysztoporskiego dotycząca działalności i programu tzw. latających uniwersytetów

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej (AIPN)

0222/193, t. 1-6

0258/409

0204/1421, t. 8

01419/247

0256/291

Archiwum Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

Akta personalne Władysława Bartoszewskiego, Janusza Krupskiego i in. Archiwum autora

Rozmowy autora z: Leszkiem Budrewiczem, Andrzejem Celińskim, Bohdanem Cywińskim, Janem Cywińskim, Romanem Dudą, Bolesławem Gleichgewichtem, Jerzym Jedlickim, Tadeuszem Kowalikiem, Antonim Mężydłą, Adamem Michnikiem, Janem Waszkiewiczem, Andrzejem Wernerem, Rafałem Zakrzewskim

Wykłady były otwarte. Rozmowa Mirosława Kowalskiego z Jerzym Jedlickim, „Politechnik” 1981

Zbiór dokumentów Towarzystwa Kursów Naukowych

Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Biblioteka

Dział Dokumentów Życia Społecznego, TKN

Ośrodek KARTA

Zbiory J. Jedlickiego, AO IV/218

Informacje

Informacje: Wolność i Solidarność, 2017, s. 6 - 28

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

U źródeł Uniwersytetu Latającego i Towarzystwa Kursów Naukowych

Angielski:

The Origins of the Flying University and the Society of Scientific Courses

Publikacja: 2017

Status artykułu: Otwarte __T_UNLOCK

Licencja: CC BY  ikona licencji

Udział procentowy autorów:

Marek Kunicki-Goldfing (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Angielski

Liczba wyświetleń: 474

Liczba pobrań: 1356