Z problematyki modernizmu w literaturze słowackiej
cytuj
pobierz pliki
RIS BIB ENDNOTEWybierz format
RIS BIB ENDNOTEZ problematyki modernizmu w literaturze słowackiej
Data publikacji: 25.06.2014
Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2013, Volume 8, Issue 1, s. 7 - 21
https://doi.org/10.4467/20843933ST.13.001.2001Autorzy
Z problematyki modernizmu w literaturze słowackiej
The problems of modernism in Slovak literature
In the literary output of Slovak Modernist authors the period aesthetic universalities of the
artistic Modernism, roughly dated 1890–1914, were connected with peculiarities of regional,
national literature, traditionally defined by, as well as perceived through the national concept.
As a result of national aspect predominance in the previous perception of literature, the Slovak
cultural environment may have experienced restructuring of values of the period topics, it happened
however, with a the unmistakable granting autonomy to the aesthetic function of literature
and individual creative gesture. Slovak Modernism evinces identifiable thematic resonances
and contextual proximities with the contemporary European ideological currents and trends.
The follwing authors: Ivan Krasko, Janko Jesenský, Ivan Gall, František Votruba, Ľudmila
Groeblová, Vladimír Roy, Vladimír Hurban-Svetozárov, Vladimír Hurban-Vladimírov, Martin
Rázus, Samo Cambel-Kosorkin, Juraj Slávik-Neresnický abandoned the social-ideological
take on literature and started to emphasize the moment of intimacy and sensitivity of production,
which was perceived as an individual self-expression, an escape from solitude, the act of
confession, and the outcome of a mood and artistic rendition of a unique moment. The starting
point was the feeling of sensual deprivation, failure, disappointment, loss, intellectual distress,
and crisis. The perception of crises became manifest in vacillation between activity and inertia,
harmony and chaos. Revived Romantic poetics with impressionist overtones began to appear
sporadically around 1900 and after 1905 (the year Janko Jesenský’s book of poetry, Verše
/Verses/ was published), it became widespread, with the culmination of its popularity between
1908–1912. At that point, the revived Romanticism and Impressionism took a noticeably Symbolistic
turn. The motifs of decadent stylization became relatively rare. The inclination of late
Symbolism towards the grotesque (grotesque-carnival) in the Slovak context is marked by the
repeated ironic twist characterizing literarytexts and by seeing life as a farce, carnival or fancy
dress ball.
Abrahamowicz, D., Poľská literatúra na Slovensku na prelome 19. a 20. stor, [w:] Vzťahy slovenskej a poľskej literatúry od klasicizmu po súčasnosť, Bratislava 1972, s. 185-191.
Bobrownicka, M., Młoda Polska a Slovenská moderna, [w:] Vzťahy slovenskej a poľskej literatúry od klasicizmu po súčasnosť, Bratislava 1972, s. 177-184.
Csáky, M, Mannová, E., Kolektívne identity v strednej Európe v období moderny, Bratislava 1999.
Gavura, J., Postrán cesty topole, [w:] Hviezdoslav v interpretáciách, Bratislava 2009, s. 141-150.
Gavura, J., Krčméry Štefan: Herbárium, [w:] Slovník diel slovenskej literatúry 20. storočia, Bratislava 2006, s. 210.
Gáfrik: Poézia Slovenskej moderny, Bratislava 1965.
Gáfrik, M., Próza Slovenskej moderny, Bratislava 1993.
Gáfrik, M., Na pomedzí moderny, Bratislava 2001.
Gutowski, W., Nagie dusze i maski. O młodopolskich mitach miłości, Kraków 1992.
Habaj, M., Druhá moderna, Bratislava 2005.
Hollý, K., Ženská emancipácia. Diskurz slovenského národného hnutia na prelome 19. a 20. storočia, Bratislava 2011.
Kiss-Szemán, R., O niektorých elementoch básnických imaginácií v symbolizme. Baudelaire, Ady a Krasko, [w:] Symbolizmus v kontextoch a súvislostiach, pod. red. E. Maliti, Bratislava 1999, s. 66-74.
Kodajová, D., Fenomén rusofilstva v minulosti Slovákov, [w:] Východná dilema strednej Európy, pod. red. T. Ivantyšynovej, D. Kodajovej, Bratislava 2010, s. 134-155.
Kolbuszewski, J., Europejskie konteksty Slovenskej moderny, [w:] Z polskich studiów slawistycznych. Seria 5., Literaturoznawstwo. Folklorystyka. Problematyka historyczna, Warszawa 1978, s. 69-74.
Národnostná otázka v strednej Európe v rokoch 1848 – 1938, pod red. P. Švorca, Ľ. Harbuľovej, K. Schwarza, Prešov 2005.
Mikulová, M., Paradoxy realizmu.„Neklasickí“ klasici slovenskej prózy, Bratislava 2010.
Niedziela, Z., Slawistyczne studia literackie od renesansu do współczesności, Kraków 1994.
Pašteka, J., Slovenská dramatika v epoche realizmu, Bratislava 1990.
Podraza-Kwiatkowska, M., Somnambulicy – dekadenci – herosi. Studia i eseje o literaturze Młodej Polski, Kraków 1985.
Podraza-Kwiatkowska, M., Symbolizm i symbolika w poezji Młodej Polski, Kraków 1994.
Podrimavský, M., Kováč, Slovensko na začiatku 20. storočia. Spoločnosť, štát a národ v súradniciach doby, Bratislava 1999.
Slávik-Neresnický, J., Hviezdoslav a mladí, „Prúdy“, V, 1914, nr. 3-4, s. 135-136.
Wądolny-Tatar, K., Metaforyka oniryczna w liryce Młodej Polski, Kraków 2006.
Wyka, K., Poľská literatúra rokov 1890 – 1939 v európskom kontexte, [w:] O potřebě literární historie, Praha 1975, s. 225-250.
Votruba, F., Česká kniha – slovenská kniha – maďarská kniha (Slovo o čítaní zo svetovej literatúry), „Prúdy“, 1912, nr. 6, s. 219-224.
Zambor, J., Ivan Krasko a poézia českej moderny, Bratislava 1981.
Informacje: Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis, 2013, Volume 8, Issue 1, s. 7 - 21
Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy
Tytuły:
Z problematyki modernizmu w literaturze słowackiej
The problems of modernism in Slovak literature
Instytut Literatury Słowackiej Akademii Nauk, Bratysława
Publikacja: 25.06.2014
Status artykułu: Otwarte
Licencja: Żadna
Udział procentowy autorów:
Korekty artykułu:
-Języki publikacji:
PolskiLiczba wyświetleń: 2231
Liczba pobrań: 915