Funkcjonowanie dominikańskiego folwarku w Uzinie koło Jezupola na przełomie XIX i XX w. w świetle zachowanych dokumentów ze zbiorów Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów

Adrian  Cieślik

Funkcjonowanie dominikańskiego folwarku w Uzinie koło Jezupola na przełomie XIX i XX w. w świetle zachowanych dokumentów ze zbiorów Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów

Data publikacji: 12.2021

Rocznik Przemyski. Historia, 2021, 1 (26) 2021, s. 65 - 84

https://doi.org/10.4467/24497347RPH.21.003.14726

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

drukuj

Tytuły

Funkcjonowanie dominikańskiego folwarku w Uzinie koło Jezupola na przełomie XIX i XX w. w świetle zachowanych dokumentów ze zbiorów Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów

Abstrakt

The functioning of the Dominican farm in Uzin near Yezupil at the turn of the 19th and 20th centuries in the light of preserved documents from the Archives of the Polish Dominican Province

One of the conditions for the maintenance of monasteries in the past centuries, especially on the eastern borders of the Republic of Poland, was the possession of land and a well-functioning farm. The income from the farm was used by the monks to maintain the monastery buildings. That was the case of Yezupil (Jezupol), now in Ukraine, where not only the Dominican convent was located but a local farm as well. It was situated a few kilometers from the monastery – in the village of Uzin. This article describes its history and functioning at the turn of the 19th and 20th centuries. Information on the farm in Uzin was compiled on the basis of documents preserved in the Archives of the Polish Dominican Province in Kraków.

Keywords: Dominicans, farm, Uzin, Yezupil (Jezupol), Dominican monastery

Słowa kluczowe

dominikanie, folwark, Uzin, Jezupol, gospodarstwo

Dominicans, farm, Uzin, Yezupil (Jezupol), Dominican monastery

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Źródła archiwalne:

Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów w Krakowie

[b. sygn.], Catalogus fratrum ac sororum Sacri Ordinis Praedicatorum almae Provinciae S. Hyacinthi in Regno Galiciae et Lodomeriae, Magnoque Ducatu Cracoviensi Anno Domini 1904, Lwów 1903 [i inne].

[b. sygn.], Księga zmarłych za okres od 1900 do 1972, oprac. E. Działa, Warszawa 1972 [mps].

[b. sygn.], Księga zmarłych Braci i Ojców Polskiej Prowincji Zakonu Kaznodziejskiego czyli dominikanów od 2 lipca 1927 roku, czyli od restaurowania Polskiej Prowincji, wyd. IV, Warszawa 2007 [na prawach rękopisu].

Sygn. Js 3, Kronika Klasztoru OO. Dominikanów w Jarosławiu, 1939–1955.

Sygn. Jz 3, Kronika parafialna i klasztorna oo. Dominikanów w Jezupolu, 1600–1943.

Sygn. Jz 11, Administracja konwentu /i/ folwarku OO. Dominikanów w Jezupolu z lat 1833–1942.

Sygn. Jz 17, Akta administracji majątku Uzin z lat 1825–1943.

Sygn. Jz 18, Akta gospodarki leśnej w Uzinie, 1896–1942.

Sygn. Kn 73, Kartoteka biograficzna dominikanów polskich.

Sygn. Pp 470, [Akta dotyczące spraw klasztoru dominikanów w Jezupolu]

Opracowania:

S. Barącz, Rys dziejów zakonu kaznodziejskiego w Polsce, Lwów 1861.

A. Bołdyrew, Źródła do badań nad ochronkami jako instytucjami opiekuńczo-wychowawczymi w Królestwie Polskim w XIX i na początku XX wieku, „Studia Paedagogica Ignatiana”, vol. 19, 2006/2, s. 271–-289.

A. Czułowski [Czołowski], Z przeszłości Jezupola i okolicy, Lwów 1890.

S. Czyżowicz, M. Czarnecki, Krotoszyn koło Lwowa, Namysłów 2014.

W. Hinnebusch, Dominikanie – krótki zarys dziejów, [w:] Dominikanie. Szkice z dziejów zakonu, red. M. Babraj, Poznań 1986, s. 83–267.

87 APPD, sygn. Jz 11, Prośba klasztoru oo. Dominikanów w Jezupolu o zwolnienie od kontingentu, 10 VIII 1942 r., k. nlb.

Jezupol, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, wydany pod redakcją Filipa Sulimierskiego, Bronisława Chlebowskiego i Władysława Walewskiego, t. 3, Warszawa 1888, wyd. reprint, Warszawa 1986, s. 581.

D. Kadzik, Obrona ziem ruskich przed najazdami tatarskimi w latach 1575–1578, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne”, 143, z. 2 (2016), s. 269–276).

P. Krasny, Kościół parafialny p.w. św. Mikołaja i św. Zofii oraz klasztor oo. dominikanów w Tyśmienicy, [w:] Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, t. 14, red. M. Podlodowska-Reklewska, Kraków 2006, s. 449–462.

A. Lipski, Potocki Jakub h. Pilawa, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 28, red. E. Rostforowski, Wrocław-Warszawa-Kraków 1984–1984, s. 18–21.

R. Majewski, Z problematyki walk z Tatarami w pierwszej połowie XVII wieku, „Sobótka”, 2 (1975), s. 231–241).

M. Miławicki, Kształtowanie się własności ziemskiej klasztoru dominikanów w Krakowie w okresie przedrozbiorowym, [w:] Inter oeconomiam coelestem et terrenam. Mendykanci a zagadnienia ekonomiczne, red. W. Długokęcki, T. Gałuszka, R. Kubicki, A. Zajchowska, Kraków 2011, s. 277–302.

M. Miławicki, Prowincjałowie dominikańskiej Prowincji Galicji i Lodomerii św. Jacka. Prolegomena do badań prozopograficznych, [w:] Historia, ludzie i miejsca. Księga pamiątkowa profesora Henryka Gapskiego, red. R. Kozyrski, Lublin 2019, s. 485–516.

M. Miławicki, Zaplecze gospodarcze klasztorów dominikańskich w diecezji kamienieckiej w świetle akt wizytacji z 1823 r., [w:] Dominikanie na ziemiach polskich w epoce nowożytnej, red. A. Markiewicz, M. Miławicki, Kraków 2009, s. 485–517.

M. Miławicki, Źródła do poznania zaplecza gospodarczego dominikańskiego klasztoru Bożego Ciała we Lwowie w latach 1918–1939, [w:] Історія релігій в Україні. Науковий щорічник, Львів 2006, s. 396–407.

W. Roszkowski, Najnowsza historia Polski 1914–1945, Warszawa 2003.

Słownik języka polskiego, t. 1: A–K, red. M. Szymczak, Warszawa 1978.

Słownik wyrazów obcych PWN, red. J. Tokarski, Warszawa 1980.

J. Szymański, Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2012.

T. Trajdos, U zarania karmelitów w Polsce, Warszawa 1993.

T. Trajdos, Uposażenie klasztoru dominikanów lwowskich w średniowieczu, „Nasza Przeszłość”, 91 (1999), s. 47–76.

L. Ulanowski, Wiadomość historyczna o obrazie Matki Boskiej OO. Dominikanów we Lwowie, Lwów 1851.

Uzin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, wydany pod redakcją Filipa Sulimierskiego, Bronisława Chlebowskiego i Władysława Walewskiego, t. 12, Warszawa 1892, wyd. reprint, Warszawa 1987, s. 808.

Ł. Wenc, Fundacje i fundatorzy klasztorów dominikańskich i bernardyńskich w Polsce w latach 1580–1648, [w:] Studia nad historią dominikanów w Polsce 1222–1972, red. J. Kłoczowski, t. I, Warszawa 1975, s. 587-606.

G. Wierzchowski, Inwentarz folwarku Piaski z 1755 r. Przyczynek do dziejów gospodarczych sieradzkich dominikanów w XVIII w., [w:] Dominikanie na ziemiach polskich w epoce nowożytnej, red. A. Markiewicz, M. Miławicki, Kraków 2009, s. 469–484.

T. Zaucha, Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Panny Marii i klasztor oo. Dominikanów w Jezupolu, [w:] Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, t. 14, red. M. Podlodowska-Reklewska, Kraków 2006, s. 97–120.

M. Zdanek, Dochody dominikanów krakowskich w 1 poł. XVI w., [w:] Inter oeconomiam coelestem et terrenam. Mendykanci a zagadnienia ekonomiczne, red. W. Długokęcki, T. Gałuszka, R. Kubicki, A. Zajchowska, Kraków 2011, s. 259–276.

Strony internetowe:

https://sjp.pwn.pl/doroszewski/gumienny;5432153.html [pobrano: 29 III 2021 r.].

Informacje

Informacje: Rocznik Przemyski. Historia, 2021, 1 (26) 2021, s. 65 - 84

DOI: https://doi.org/10.4467/24497347RPH.21.003.14726

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Funkcjonowanie dominikańskiego folwarku w Uzinie koło Jezupola na przełomie XIX i XX w. w świetle zachowanych dokumentów ze zbiorów Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów

Angielski:

The functioning of the Dominican farm in Uzin near Yezupil at the turn of the 19th and 20th centuries in the light of preserved documents from the Archives of the Polish Dominican Province

Autorzy

Adrian Cieślik

https://orcid.org/0000-0002-5870-8365

Publikacja: 12.2021

Status artykułu: Otwarte

Licencja: CC-BY-NC-SA

Udział procentowy autorów:

Adrian Cieślik (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 434

Liczba pobrań: 519

<p> Funkcjonowanie dominikańskiego folwarku w Uzinie koło Jezupola na przełomie XIX i XX w. w świetle zachowanych dokumentów ze zbiorów Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów</p>

Pobierz xml