W stronę radykalizacji. Analogie i różnice między antysemickim dyskursem lat 30. XX wieku a debatą wokół noweli ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej

Michaj Sodolski

Tytuły

Abstrakt

Artykuł jest próbą analizy antysemickich wypowiedzi w polskich mediach, które pojawiły się w czasie debaty nad nowelizacją ustawy o IPN z 2018 r., w której przewidziano penalizację za przypisywanie współsprawstwa narodowi polskiemu w zagładzie Żydów polskich. Poprzez porównanie antysemickiego dyskursu narodowego-radykalnego z okresu dwudziestolecia międzywojennego zawartego w czasopiśmie „Falanga” ze współczesnymi publikacjami w tygodnikach opinii ukazany został proces radykalizacji języka mediów niezwiązanych bezpośrednio z ruchami nacjonalistycznymi. Wstępna analiza pozwala stwierdzić, że rosnącemu przyzwoleniu na wyrażanie antysemickich poglądów w debacie publicznej towarzyszy też relatywizacja pamięci o Holokauście.

Towards radicalizations. Analogies and diff erences between the discourses of 1930s and the debate on the amendments to the Act on the Institute of National Remembrance

The article is an introduction to the analysis of anti-Semitic statement in Polish media that occurred during the debate about the amendment to the Act of the Institute of National Remembrance in 2018. The process of radicalisation of media language not directly related to nationalist movements is presented by comparing anti-Semitic discourse of national-radicalism from interwar period with contemporary publications in weekly magazines. The preliminary analysis allows to state that the growing acceptance of the expression of antiSemitic views in the public debate is also accompanied by the relativization of the memory of the Holocaust.

Towards radicalizations. Analogies and diff erences between the discourses of 1930s and the debate on the amendments to the Act on the Institute of National Remembrance

The article is an introduction to the analysis of anti-Semitic statement in Polish media that occurred during the debate about the amendment to the Act of the Institute of National Remembrance in 2018. The process of radicalisation of media language not directly related to nationalist movements is presented by comparing anti-Semitic discourse of national-radicalism from interwar period with contemporary publications in weekly magazines. The preliminary analysis allows to state that the growing acceptance of the expression of antiSemitic views in the public debate is also accompanied by the relativization of the memory of the Holocaust.

Słowa kluczowe

antysemityzm, ONR, ustawa o IPN, analiza porównawcza ; anti-Semitism, Act on the Institute of National Remembrance, comparative analysis

anti-Semitism, ONR, Act on the Institute of National Remembrance, comparative analysis

Bibliografia

Teksty źródłowe:

„Falanga”:

Cimoszyński S., 1938, Ruch Narodowo-Radykalny na drodze do Przełomu, „Falanga”, nr 6. Łaszowski A., 1939, Czerwona Targowica, „Falanga”, nr 3.

Łaszowski A.,1938, Dyktujemy hierarchię pojęć, „Falanga”, nr 2.

Narodowo – Radykalny Komitet Wyborczy, 1938, Koledzy – Akademcy, „Falanga”, nr 11. Olechowski J., 1938, „Demokratyczna” Anglia kto rządzi na wyspach brytyjskich?, „Falanga”, nr 7.

Redakcja, 1939a, Demaskujemy wrogą mafię, „Falanga”, nr 10.

Redakcja, 1938a, Zajścia w szkole Wawelberg, „Falanga”, nr 14.

Redakcja, 1938b, Z całej Polski, „Falanga”, nr 4. Redakcja, 1938c, Zajścia w Starej Miłośnie, „Falanga”, nr 6.

Redakcja, 1938d, Przegląd prasy, „Falanga”, nr 11.

Redakcja, 1938e, Koniec kapitalizmu, „Falanga”, nr 13.

Redakcja 1938f, Nie kupuj u żyda!, „Falanga”, nr 13.

Redakcja 1938g, Powstanie nowej placówki chrześcijańskiej, „Falanga”, nr 3.

Redakcja 1938h, Państwo a żydzi, „Falanga”, nr 13.

„Tygodnik Lisickiego. Do Rzeczy”:

Lisicki P., 2018, Tezy o wojnie, „Tygodnik Lisickiego. Do Rzeczy”, nr 262.

„Najwyższy Czas!”:

Brak nazwiska, 2018, Jak to możliwe, że ofiara wojny – Polska …, „Najwyższy Czas!”, nr 11–12.

Sommer T., 2018, Swastyka zamiast orła, „Najwyższy Czas!”, nr 11–12.

Inne:

Sajór G., 2018, Knebel wypluty, „Press”, nr 3–4 (253).

Studio Polska (program tv), https://vod.tvp.pl/video/studio-polska,27012018,35507760 (brak nazwiska autora) [dostęp: 13.05.2018].

Zalewski B., Polacy, jesteśmy na wojnie! Jesteśmy na wojnie z Żydami!, http://pressmania.pl/polacy-jestesmy-na-wojnie-jestesmy-na-wojnie-z-zydami/ [dostęp: 14.04.2018].

Opracowania:

Chapoutot J., 2012, Wiek dyktatur, Faszyzm i reżimy autorytarne w Europie Zachodniej (1919–1945), Warszawa: Oficyna Naukowa.

Gellner E., 2009, Narody i nacjonalizm, Warszawa: Difin.

Gentile E., 2011, Początki ideologi faszystowskiej (1918–1925), Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Hobsbawn E., 2010, Narody i nacjonalizm po 1780 roku. Program, mit rzeczywistość, Warszawa: Difin.

Krzemiński I. (red.), 2015, Uwarunkowania i przemiany postaw antysemickich [w:] Żydzi – problem prawdziwego Polaka, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. Lipski J.J., 2015, Idea Katolickiego Państwa Narodu Polskiego, Zarys ideologi ONR „Falangi”, Warszawa: Wydawnictwo Krytyka Polityczna.

Lisowska-Magdziarz M., 2005, Analiza tekstu w dyskursie medialnym Przewodnik dla studentów, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Meller A., Tomaszewski P., 2011, Życie i śmierć dla narodu! Antologia myśli narodowo-radykalnej z lat 30. XX wieku, Warszawa: Prohibita.

Micewski M., 1981, Współrządzić czy nie kłamać? Pax i Znak w Polsce 1945–1976, Warszawa. Paxton R.O., 2005, Anatomia faszyzmu, Poznań: Libella.

Rogaczewska K., 1996, Państwo i naród w myśli politycznej Ruchu Narodowo-Radykalnego „Falanga”, Wrocław.

Sodolski M., 2016, Publikacje w czasopiśmie „Falanga” jako przykład inspiracji faszyzmem dla Ruchu Narodowo-Radykalnego, niepublikowana praca licencjacka przygotowana w Instytucie Filozofii, socjologii i Dziennikarstwa Uniwersytetu Gdańskiego.

Tomasiewicz J., 2012, Naprawa czy zniszczenie demokracji, Tendencje autorytarne i profaszystowskie w polskiej myśli politycznej 1921–1935, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Ustawa z dnia 26 stycznia 2018 r. o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, ustawy o grobach i cmentarzach wojennych, ustawy o muzeach oraz ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (Dz. U. z 2018 r., poz. 369).

Wapiński R., 1980, Narodowa Demokracja 1893–1939, Ze studiów nad dziełami myśli nacjonalistycznej, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Informacje

Informacje: Progress, 2018, Numer 4, s. 66 - 77

DOI: https://doi.org/10.4467/25439928PS.18.019.9006

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

W stronę radykalizacji. Analogie i różnice między antysemickim dyskursem lat 30. XX wieku a debatą wokół noweli ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej

Angielski:

Towards radicalizations. Analogies and diff erences between the discourses of 1930s and the debate on the amendments to the Act on the Institute of National Remembrance

Autorzy

Michaj Sodolski

Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Gdański

Publikacja: 11.12.2018

Status artykułu: Otwarte

Licencja: Żadna

Udział procentowy autorów:

Michaj Sodolski (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

-

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 1881

Liczba pobrań: 1656

<p> W stronę radykalizacji. Analogie i różnice między antysemickim dyskursem lat 30. XX wieku a debatą wokół noweli ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej </p>

Pobierz pełny tekst

Tytuły

Abstrakt

Słowa kluczowe

Bibliografia

Informacje

Autorzy