Sebastian Wasak
Studies in Polish Linguistics, Vol. 18, Issue 4, Volume 18 (2023), s. 169 - 192
https://doi.org/10.4467/23005920SPL.23.008.18683Artykuł poświęcony jest morfoskładni przymiotników pasywno-potencjalnych w języku polskim z punktu widzenia ich regularności morfologicznej. W rozumieniu składniowych podejść do słowotwórstwa, takich jak morfologia rozproszona, przymiotniki te są dewerbalne (ich struktura wewnętrzna zawiera projekcje vP i VoiceP), jako że mogą występować z frazami świadczącymi o obecności argumentu zewnętrznego. Zdecydowana większość przymiotników pasywno-potencjalnych jest regularnie tworzona poprzez dodanie końcówki -alny do czasowników przechodnich. Jest wśród nich natomiast mała grupa tworzona przez dodanie innych końcówek, takich jak -elny (czytelny) -ny (strawny) czy -ały (zrozumiały). Końcówki te są determinowane rdzeniowo, tzn. w strukturze wewnętrznej muszą się znajdować w bliskim położeniu rdzenia, a nie powyżej projekcji fazowych, takich jak vP. Artykuł wykazuje, iż chociaż przymiotniki potencjalne derywowane za pomocą końcówek innych niż -alny posiadają w swojej strukturze argument zewnętrzny, mają one mniejszą zdolność dziedziczenia cech syntaktycznych od ich czasowników. Jest to zatem dodatkowy argument na to, że ich struktura wewnętrzna zawiera jedynie warstwę określaną w artykule jako „little v”, bez projekcji vP. Model morfologii rozproszonej opiera się na twierdzeniu, że projekcja vP spełnia dwie funkcje: wprowadza elementy struktury zdarzenia oraz nadaje rdzeniowi kategorię czasownikową. Przymiotniki takie jak czytelny, strawny czy zrozumiały są dowodem na to, że za funkcje te odpowiedzialne są dwie odrębne warstwy składniowe.