Polska
Małgorzata Szpunar
Labor et Educatio, 9 (2021), 2021, s. 9-28
https://doi.org/10.4467/25439561LE.21.001.15355Artykuł zawiera analizę porównawczą dwóch metod pracy z klientem pomocy społecznej: coachingu oraz podejścia skoncentrowanego na rozwiązaniach. Opisano w nim etapy postępowania metodycznego oraz stosunek do motywacji do zmiany w obu podejściach. Pokazanie różnic między motywacją wewnętrzną i zewnętrzną w przypadku klientów pomocy społecznej jest szczególnie ważne, bo często są to osoby o wyuczonej bezradności oraz niskich kompetencjach społecznych. Praca nad zmianą jest więc wyjątkowo trudna, a oczekiwania społeczne i prawne generują wiele paradoksów działania profesjonalnego. Rozwiązaniem jednak nie jest kontrola i monitorowanie postępów klienta, ale zmiana podejścia wobec definiowania celów zmiany u klientów. W coachingu oraz PSR kluczowe cele to cele klienta i w artykule przedstawiono najpierw uzasadnienie takiego stanowiska. Następnie opisano założenia obu podejść i zaprezentowano podobne techniki wykorzystywane w pracy z klientem. Techniki te są proste do adaptacji w pracy metodycznej pracowników socjalnych i asystentów, gdy zakładają oni, że to klient jest ekspertem swojego życia, a tym samym zmiany i drogi do zmiany. W artykule scharakteryzowano strukturę procesu zmiany w obu podejściach. Celem podjętych rozważań jest zachęcenie do zaprezentowanego podejścia w pracy z klientami. Jest ono nie tylko skuteczne, lecz także zwalnia z odpowiedzialności pracowników socjalnych za porażki klientów, chroni przed wypaleniem zawodowym, a ponadto jest proste w zastosowaniu. Poza tym wiele instytucji pomocy społecznej skłania się ku pracy przedstawionymi metodami, tj. ku formułowaniu celów zgodnie z redukcją szkód, a nie radykalnymi zmianami.