Małgorzata Chowaniec

Wstęp. Zgodnie z polskim prawem broń pneumatyczna to broń wykorzystująca do wprowadzenia w ruch pocisku sprężony gaz i generująca energię wylotową powyżej 17J. W ostatnich latach w Polsce notuje się wzrost przestępstw dokonanych z użyciem broni pneumatycznej. Celem badawczym niniejszej pracy były pomiary prędkości wybranych śrutów kal. 5,5 mm i 6,35 mm oraz stworzenie modelu uda ludzkiego z wykorzystaniem kości udowej wieprzowej.

Materiał i metody. W badaniach wykorzystano karabki pneumatyczne Air Arms Hi-Power Xtra FAC kal. 5,5 mm oraz FX Bobcat Mk II kal. 6,35mm oraz śruty ołowiane firmy Haendler&Natterman typu Spitzkugel, Hollow Point i Baracuda kal. 5,5 mm oraz 6,35 mm oraz śruty bezołowiowe Excite Apollo kal. 5,5 mm oraz Black Max Lead-Free kal. 6,35 mm. Dokonano pomiarów prędkości śrutów na dystansie 10m oraz obliczono ich energię kinetyczną, przeprowadzono pomiary kości udowych wieprzowych oraz obrazowanie TK.

Wyniki. Śruty kal. 5,5 mm osiągały prędkości pomiędzy 253 m/s a 278 m/s, uzyskując energie pomiędzy 27J a 44J. Śruty kal. 6,35 mm osiągały prędkości pomiędzy 242 m/s a 254 m/s i energie między 52J a 59J. Kości udowe wieprzowe miały średnią masę 410g, długość 239mm, a średnicę trzonu w połowie długości 30,6 mm. Grubość ścian trzonów kości udowej wieprzowej była zmienna. W wykorzystując dostępne w Polsce żelatyny stworzono model balistyczny uda ludzkiego.

Wnioski:
1. Liczba zarejestrowanych przestępstw z użyciem broni pneumatycznej oraz szeroki dostęp do urządzeń pneumatycznych z możliwością modyfikacji konstrukcyjnych uzasadniają podjęcie badań doświadczalnych dotyczących oceny uszkodzeń postrzałowych z broni pneumatycznej.
2. Parametry trzonu kości udowej wieprzowej pozyskanej od świń o masie ok. 115 kg są zbliżone do trzonów kości udowych ludzkich osób dorosłych, co daje możliwość stworzenia modelu uda ludzkiego
3. Spośród śrutów kal. 5,5 mm największe energie uderzeniowe generowały śruty typu baracuda, a spośród śrutów kal. 6,35 mm były to śruty typu baracuda oraz śruty bezołowiowe.
4. Grubość warstwy kostnej trzonu kości udowej wieprzowej jest niejednorodna; największą grubością charakteryzuje się ściana tylna trzonu, najmniejszą grubością – ściana boczna, jednakże wykazuje ona największą osobniczą zmienność.

Wstęp. Rozwój strzelectwa pneumatycznego doprowadził do powstania zaawansowanych technologicznie urządzeń o energii wylotowej zbliżonej do broni palnej. Rynek amunicji do broni pneumatycznej oferuje zróżnicowane śruty, które różnią się właściwościami przenikania i rozległością obrażeń postrzałowych. W związku z łatwością „tuningu” wiatrówek, przeprowadzono badania uszkodzeń wlotowych powierzchni przedniej kości udowej po postrzałach z broni pneumatycznej. Praca przedstawia różnice w parametrach uszkodzeń w zależności od rodzaju śrutu.

Materiał i metody. W badaniach wykorzystano karabinki pneumatyczne Air Arms Hi-Power Xtra FAC kal. 5,5 mm oraz FX Bobcat Mk II kal. 6,35 mm oraz śruty ołowiane firmy Haendler&Natterman typu Spitzkugel, Hollow Point i Baracuda kal. 5,5 mm oraz 6,35 mm oraz śruty bezołowiowe Excite Apollo kal. 5,5mm oraz Black Max Lead-Free kal. 6,35mm. Dokonano pomiarów rozmiarów uszkodzeń wlotowych powierzchni przedniej trzonu kości udowej wraz z obrazowaniem rentgenowskim oraz tomografii komputerowej.

Wyniki. Największy zakres postrzałowych uszkodzeń wlotowych zarówno w kości jak i okostnej powodował śrut typu HollowPoint, najmniejszy śrut bezołowiowy Apollo. Jednocześnie śrut typu HollowPoint wykazywał największą podatność na rykoszetowanie.

Wnioski:
1. Rodzaj użytego śrutu wpływa na zróżnicowaną morfologię otworów i charakter uszkodzeń postrzałowych trzonu kości udowej. Różnice dotyczą zarówno otworów postrzałowych jak również charakteru, przebiegu i rozległości złamań towarzyszących.
2. Najmniejsze otwory wlotowe i uszkodzenia okostnej o regularnym kształcie wywołują postrzały śrutami o spiczastym i ostrołukowym wierzchołku. Największy zakres uszkodzeń wlotowych kości i okostnej zaobserwowano przy postrzałach śrutami typu Hollow Point z uwagi na jego predyspozycje do deformacji i rozfragmentowania.
3. Badania radioobrazowe stanowią cenne uzupełnienie oceny wzrokowej makroskopowej stanowiąc wartość przydatną do identyfikacji rodzaju użytego śrutu.