Jolanta Rzeźnicka-Krupa

Dialectics of solicitude and the pedagogical development supporting in the perspective of a “weak thought”: reflexion on the margins of H.-G. Gadamer and G. Vattimo hermeneutic philosophy

Hermeneutical experience of Other is always a kind of ethical experience and can shape the different relations which – according to Gadamer – are the various ways of experiencing of You. The relation rooted in the dialectics of solicitude is a kind of domination act as we be better know who the Other is and what he/she needs. One of the basic goals in the education process is to support the pupils' development but the categories of development and pedagogical support are discursive and polisemantic concepts, constructed in many different educational practices. Pedagogical thinking intensively demands the links between the sphere of “theoretical” interpretations of phenomena and the pragmatic activity area. For the pedagogical praxis the clear, confident, rational and structured knowledge seems to be especially attractive. Knowledge which makes possible to solve the problems and leads to obtain the particular results. All these features shape what we know “strong thought”. While the category of weakness, which constitutes the reflexion characteristic for “weak thought” and inspired by M. Heidegger philosophy, refers to the concept of fortuitousness the existence, thinking and culture. The weak, unconfident, polisemantic and unclear thought, having the liquid borders which blur the clear shapes of concepts, being in a constant movement and exceeding the stable structures of knowledge. This kind of knowledge is not able to give us the unambiguous answers and simple instructions, it does not solve the practical problems and has no power to give the concrete advice ensuring the effective treatment. Such kind of cognitive reflexion seems to be not only inconvenient but simply useless for the educational practice. But going out of the practical activities can provoke the change of quality which can shift our thinking in the direction of multiplicity and heterogeneity logic. It also gives a chance to act in a more conscious way in our everyday, educational work.

Współcześnie prowadzone w Polsce dyskusje nad kwestiami społecznych i edukacyjnych nierówności odnoszą je przede wszystkim do czynników związanych z płcią, grupą etniczną czy też klasą społeczną. Zjawisko niepełnosprawności wydaje się być społecznie interpretowane przede wszystkim w kategoriach obiektywnie istniejących indywidualnych braków i ograniczeń w zakresie możliwości i zdolności sprostania wymaganiom systemu szkolnego. Uczniowie z różnego rodzaju niepełnosprawnościami są zazwyczaj postrzegani jako osoby o niższym poziomie „kapitału biologicznego” (warunkującego możliwości fizyczne bądź kompetencje poznawcze), niezbędnego dla osiągnięcia edukacyjnego sukcesu. W znacznie mniejszym stopniu natomiast dostrzega się strukturalne własności systemu edukacji, który generuje różnice i nierówności determinujące indywidualny los i społeczną pozycję osób niepełnosprawnych. Celem artykułu jest identyfikacja uwarunkowań edukacyjnych kształtujących założenia i praktyki pedagogiczne obecne w kształceniu integracyjnym i edukacji inkluzywnej. Rozważania w nim przedstawione skupiają się na pytaniu: czy kształcenie uczniów ze „specjalnymi potrzebami edukacyjnymi” i niepełnosprawnością wspiera ich rozwój i wyrównuje szanse edukacyjne czy też raczej reprodukuje nierówności i wzmacnia procesy samowykluczania się podmiotów.

Education and disability – equalizing opportunities or reproducing social inequalities?

Current discussions on social issues and educational inequalities in Poland usually identify them influenced by factors linked with gender, race, ethnicity or social class. Being student with disability is defined as having objective, individual limitations in skills and competences required by the educational system. Thus, pupils with disabilities are usually perceived as lacking 'biological capital', defined in terms of physical ability or cognitive competence, necessary for obtaining educational success. Structural features of educational system, which generates differences and inequalities determining particular fate and social position of people with disabilities seem to be neglected. The goal of the article is to identify some determinants conditioning social and pedagogical practices, typical for integrative and inclusive education. The main question the authoress asks and goes on searching the answer is: does education for „special needs students” support their development and equalize educational chances or rather reproduces social inequalities and empowers self-exclusion processes?

W prezentowanym tekście autorki przedstawiają badania prowadzone w ramach realizacji kursu z międzynarodową grupą studentów w belgijskiej uczelni. Problematyka zajęć o tematyce: The Other in education and education to the Other: philosophical and socio-cultural aspects of education in diversity, koncentrowała się wokół kategorii różnicy oraz pojęcia Innego/inności. Powyższe kategorie były egzemplifikowane m.in. poprzez zjawisko niepełnosprawności intelektualnej. Kontekst badań empirycznych przeprowadzonych w trakcie zajęć wykładowo-warsztatowych ze studentami był osadzony w jakościowym modelu empirii z zastosowaniem fenomenografii, ich teoretyczną płaszczyznę stanowiły koncepcje filozoficzne B. Waldenfelsa i H.G. Gadamera. Rezultaty badań ukazują szczegółowo, jakie znaczenia konstruują sposoby rozumienia i interpretacji kategorii różnicy oraz pojęć Innego/inności w grupie badanych studentów.

Other, otherness/strengeness in the educational experiences perspective: The phenomenographic searching of meanings

In the the article the authors present a research study conducted within the didactic course at Belgian university. The idea of the course was devoted to: The Other in education and education to the Other: philosophical and socio-cultural aspects of education in diversity and mainly concentrated on the category of difference and the phenomenon of Other/otherness, which, among other, were exemplified by the phenomenon of intellectual disability. Theoretical context of a qualitative research with application of phenomenography were philosophical concepts of B. Waldenfels and H.G. Gadamer. The results of the research study show what meanings construct the ways of understanding and interpreting the phenomenon of Other/otherness and the category of difference in the research group.

W prezentowanym tekście przedstawiona została analiza twórczości literackiej Aliny Domnicz, mieszkanki ekumenicznej wspólnoty L’Arche w Śledziejowicach pod Krakowem, skoncentrowana wokół zasadniczego pytania: Jaki świat kreuje Autorka w swoich utworach i w jaki sposób to robi? Głównym celem artykułu jest zatem poznanie literackich światów konstruowanych przez Autorkę oraz środków, za pomocą których są tworzone. Podejściem badawczym, umożliwiającym realizację tak  określonego celu jest jakościowa analiza treści (tekstu) oraz analiza narracyjna wybranych utworów literackich. Przy czym tekst narracyjny, za M. Balem, definiuję jako tekst, w którym podmiot lub agens przekazuje odbiorcy („opowiada” czytelnikowi) opowieść za pomocą określonego medium, np. języka, obrazów, dźwięków [Bal 2012: 3]. Ramą interpretacyjną, tworzącą szerszy, teoretyczno-literacki kontekst badań, jest nurt magicznego realizmu. Analizując opowiadania, poszukiwałam w nich zatem wątków i motywów charakterystycznych dla tego nurtu, które pomogły wyłonić wyodrębnione w toku analizy kategorie opisu. Alina Domnicz, w poddanych analizie Opowiadaniach, używa niezbyt skomplikowanego, dość potocznego, a miejscami nawet lekko rubasznego języka, zamykającego się w stosunkowo niewielkim zbiorze pojęć, zwrotów i zdań. Jednak za pomocą prostego, pozbawionego intelektualnego wyrafinowania i estetycznych eksperymentów tworzywa, potrafi wykreować coraz to bardziej złożoną, nabierającą magicznego wymiaru rzeczywistość. Wprowadza w tok opowieści, dozując niejako stopniowo napięcie, niezwykłych bohaterów, których umieszcza w pozornie zwyczajnych i naturalnych, ale zarazem też dziwnych i niezwykłych sytuacjach.

Familarizing reality: realism and magic in literary creativity of Alina Domnicz

The article is a presentation of the analysis of literary creativity of Alina Domnicz, a woman with intellectual disability and autistic spectrum disorders, living in one of the ecumenic community L’Arche in Poland. The research was aiming to see what kind of world is created by the Authoress in her stories and what literary means she uses? In order to realize the goal the method of content (text) analysis and narrative analysis was used, according to the assumption that the subject telling the stories with the medium of language, images or sounds is what makes the narrative text. The wider theoretical frame of interpretation referred to magic realism, a literary current combining some realistic and magical features of the world presented in artistic works. In the analysed collec-tion of stories Alina Domnicz does not uses very sophisticated but rather colloquial or even coarsy language, limited to relatively small set of concepts, phrases and sentences. But using such a simple rather than sophisticated means, she successfully creates more and more complex reality, which gradually is becoming magical.

Socially Engaged Art: Socio-cultural Aspects of People with Disabilities' Adulthood in the Context of „More than theatre” Project by the Jerzy Grotowski Institute in Wroclaw

The aim of the presented article is to analyze and rethink of some issues connected with the emancipatory potential of art/theatre in the field of social life of people with disabilities. The background for the goal is constructed by the basic assumptions of the educational and artistic project called "More than Theatre" and realized by Jerzy Grotowski Institute in 2016. For the authoress, who was the one of the persons taking part in the project, it was not only the very important personal experience but first of all the essential cognitive impulse encouraging for the further explorations on the social and cultural identity of people with disabilities and their functioning in the community. The project presented in this text refers to such a way of art and "disabled theatre" understanding which is defined as fully-fledged art, created accordingly to the equality and empowerment rules. Art/theatre/performance, the same as education in the critical pedagogy current, can be perceived not only as an act of creative and esthetic expression but also as an important and effective tool for making the social, cultural and political change leading to the individual and collective emancipation of people defined as marginalized and socially excluded. The processes of emancipation, empowerment and including into the social common can be positive phenomenon not only for the excluded but for the whole common either.

The theatre as a workplace for adults with Down syndrome – the emancipatory potential of the vocational activation project “Przystanek Szekspir” (“The Shakespeare Station”)

States Parties recognize the right of persons with disabilities to work, on an equal basis with others” (Article 27 of the CRPD). Improving emancipation of persons with disabilities combined with recognizing and promoting of their rights to human living constitutes a basis to reconstruct the social policy model. The concept of emancipatory policy, life policy and policy of choice that have emerged, enables persons with disabilities gain more autonomy and eventually to pursue one’s life projects (Giddens, 2010). One of the postulates of emancipatory policy is to guarantee access to the labor market, employment or work as well as to eliminate or reduce any disparities. In Poland, despite active labor policies and encouragement for employers, nearly 60% of adults with disabilities are unemployed, even though only a small percentage of them are people with intellectual disabilities. The aim of the paper is to present the preliminary findings of qualitative research related to the innovative project of vocational activation of persons with Down   Syndrome, run by Foundation “Ja Te¿” in collaboration with the University of Gdańsk. The “Przystanek Szekspir” project has been launched to aim at overcoming outdated stereotypes of persons with Down syndrome and to supporting individual autonomy and freedom to make their own choices.Within the project, young adults have been trained and then have found employment employed in the Audience Services in the GdańskShakespeare Theatre. Apart from presenting the assumptions, aims and project’s execution, the authors discuss the findings of the research, the objective of which was to answer the following questions: What experiences and individual/personal meanings ascribed to work/ working emerge from narratives of persons with Down syndrome? How do the audience and workers perceive the work of persons with Down syndrome in the theatre?