Celem artykułu jest ukazanie zmian, zachodzących w drewnianej architekturze wiejskiej dawnej guberni kaliskiej w okresie lat 1867-1914. Jakie czynniki oddziaływały wówczas na tego typu architekturę, nadal liczebnie dominującą w polskim krajobrazie kulturowym? Porównując zachowane do dzisiaj w muzeach typu skansenowskiego zagrody chłopskie z kaliskiego i sieradzkiego, Autorka przedstawia podobieństwa i różnice w kształtowaniu przestrzeni mieszkalnych i gospodarczych na wsi w dobie uwłaszczenia i szybkich przemian w warunkach życia ludności wiejskiej, stawiając nowe postulaty badawcze.
