Źródła rękopiśmienne Archiwum Główne Akt Dawnych, Dokumenty pergaminowe, rkps 7789. Archiwum Główne Akt Dawnych, Metryka Koronna, sygn. 166. Archiwum Narodowe w Krakowie, Oddział I, Archiwum Sanguszków, sygn. 87, 1031. Biblioteka Narodowa, sygn. 6609. Riksarkivet, Extranea IX Polen, 120. Львівська національна наукова бібліотека України імені В. Стефаника, f. 5, op. 1, rkps. 1803. Źródła drukowane Acta expeditionum bellicalium palatinatus Calissiensis et Posnaniensis in Valachos et in Turcas a. 1497–1498 in Archivo regio Posnaniensi asservata, ed. M. Bobrzyński, Cracoviae 1882. Akta Publiczne do Interesu Ordynacyi Ostrogskiej należące [Wilno 1754]. Akta sejmikowe ziemi chełmskiej 1572–1668,oprac. W. Bondyra, H. Gmiterek, J. Ternes, Lublin 2013. Akta zjazdów stanów Wielkiego Księstwa Litewskiego, t. I: Okresy bezkrólewi, oprac. H. Lulewicz, Warszawa 2006. Akta zjazdów stanów Wielkiego Księstwa Litewskiego, t. II: Okresy panowań królów elekcyjnych XVI–XVII wiek, oprac. H. Lulewicz, Warszawa 2009. Archiwum książąt Sanguszkow w Sławucie, t. IV: 1535–1547, wyd. B. Gorczak, Lwów 1890. Dziennik wyprawy Stefana Batorego pod Psków, wyd. A. Czuczyński, Kraków 1894. Bielski M., Sprawa rycerska, Kraków 1569. Fredro A.M., O porządku wojennym i o pospolitem ruszeniu małem, wyd. K.J. Turowski, Sanok 1856. Korespondencja Stanisława Koniecpolskiego hetmana wielkiego koronnego 1632–1646, oprac. A. Biedrzycka, Kraków 2005. Kriegsartikel Konig Ferdinands II[w:] H. Meynert, Geschichte der k. k. osterreichischen Armee, ihrer Heranbildung und Organisation, t. II, Wien 1852. Kunowski J., Ekspedycyja inflantska, oprac. K. Łopatecki, W. Walczak, Białystok 2007. Matricularum Regni Poloniae summaria, pars II: Iohannis Alberti regis tempora complectens (1492–1501), ed. T. Wierzbowski, Varsoviae 1907. Polskie ustawy i artykuły wojskowe od XV do XVIII wieku, oprac. S. Kutrzeba, Kraków 1937. Rejestry popisowe pospolitego ruszenia szlachty Wielkiego Księstwa Litewskiego z 1621 r., oprac. A. Rachuba, Warszawa 2015. Statut Wielkiego Księstwa Litewskiego, Wilno 1698. Urzędnicy województwa krakowskiego XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. S. Cynarski, A. Falinowska-Gradowska, Kórnik 1990. Volumina Constitutionum, t. II, vol. 2, oprac. S. Grodziski, Warszawa 2008. Zbior praw litewskich od roku 1389 do roku 1529. Tudzież rozprawy sejmowe o tychże prawach od roku 1544. do roku 1563, Poznań 1841. Семянчук Г., Попіс шляхты Ваўкавыскага павета 1621 г., „Герольд Litherland” 2004, t. 4, 1–2. Статут Великого Княжества Литовского 1529 года, Подгот. П.Ф. Крапивина, Пер. Ю.И. Чернецкой и др., Минск 1960. Opracowania Alexandrowicz S., Kartografia Wielkiego Księstwa Litewskiego od XV do połowy XVIII wieku, Warszawa 2012. Borzemski A., Siły zbrojne w wołoskiej wojnie Jana Olbrachta,Lwów 1928. Cetera B., Czyżby istotnie świeże spojrzenie na genezę hetmaństwa w Polsce, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1961, t. 7, 2. Domagała K., Komput wojska koronnego w 1635 roku, „Słupskie Studia Historyczne” 2011, t. 17. Furman M., „Sprawa rycerska” Marcina Bielskiego – staropolski traktat czy podręcznik wojskowy? [w:] Studia nad staropolską sztuką wojenną, t. II, red. Z. Hundert, Oświęcim 2013. Gawron P., Hetman koronny w systemie ustrojowym Rzeczypospolitej w latach 1581–1646, Warszawa 2010. Gawron P., O znaczeniu badań nad pospolitym ruszeniem w czasach Rzeczypospolitej. (Na marginesie książki Karola Łopateckiego „Organizacja, prawo i dyscyplina w polskim i litewskim pospolitym ruszeniu (do połowy XVII wieku)”, Białystok 2013, s. 660), „Zeszyty Prawnicze USKW” 2014, nr 14, z. 4. Gawron P., Spory w dowództwie armii polsko-litewskiej w Inflantach w latach 1600–1602 [w:] Вялікае Княства Літоўскае і суседзі. Права. Вайна. Дыпламатыя. Зборнік навуковых прац, рэд. С. Ф. Сокал. А. М. Янушкевіч, Мінск 2012. Gawron P., Udział hetmanów litewskich w przygotowaniu kampanii wojennej na przykładzie zmagań ze Szwecją w roku 1625, „Rocznik Lituanistyczny” 2015, R. 1. Grabarczyk T., Jazda zaciężna Królestwa Polskiego w XV wieku, Łódź 2015. Hahn K., Pospolite ruszenie wedle uchwał sejmikowych ruskich od XVI do XVIII wieku, Lwów 1928. Jablonskis K., Nestojusių į 1567 m. kariuomenės šaukimą Kauno pavieto bajorų sąrašas [w:] Praeitis, t. II, Kaunas 1933. Kalyada V., Mobilizacja służby ziemskiej w Wielkim Księstwie Litewskim w XVI stuleciu [w:]Organizacja armii w nowożytnej Europie: struktura – urzędy – prawo – finanse, red. K. Łopatecki, Zabrze 2011. Kamieński A., Rola kasztelanów w systemie obronnym Wielkopolski w XVI–XVIII wieku, „Czasy Nowożytne” 2015, t. 28. Konopczyński W., Chronologia sejmów polskich 1493–1793, Kraków 1948. Kuczyński S.M., W sprawie niektórych tez artykułu dr Z. Spieralskiego, SMHW, 1963, t. 9, z. 1. Lesmaitis G., Lietuvos Didžiosios Kunigaikštystės kariuomenės apžiūros Radaškovičiuose (1567) schema,„Lietuvos istorijos metraštis” 2010, vol. 1. Lewandowska-Malec I., Sejm walny koronny Rzeczypospolitej Obojga Narodów i jego dorobek ustawodawczy: 1587–1632, Kraków 2009. Lulewicz H., Gniewów o unię ciąg dalszy. Stosunki polsko-litewskie w latach 1569–1588, Warszawa 2002. Łopatecki K., Autoreferat, http://www.prawo.uwb.edu.pl/prawo_new/nauka.php?p=1541 (dostęp: 18.10.2016). Łopatecki K., „Disciplina militaris” w wojskach Rzeczypospolitej do połowy XVII wieku, Białystok 2012. Łopatecki K., Organizacja, prawo, dyscyplina w polskim i litewskim pospolitym ruszeniu (do połowy XVII wieku),Białystok 2013. Łopatecki K., Prace kartograficzne wykonane na ziemiach Rzeczypospolitej przez szwedzkich inżynierów wojskowych w XVII stuleciu, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, 2009, t. 46. Łopatecki K., Przestępstwo ucieczki z pola bitwy w Rzeczypospolitej szlacheckiej – z badań nad karą śmierci wymierzaną w trybie pozasądowym [w:] Culpa et poena. Z dziejów prawa karnego, red. M. Mikuła, Kraków 2009. Moniuszko A., Mazowieckie sądy ziemskie (1588–1648). Organizacja – funkcjonowanie – postępowanie, Warszawa 2013. Nagielski, M. Organizacja rajtarii i arkebuzerii koronnej w XVII wieku [w:] Organizacja armii w nowożytnej Europie: struktura – urzędy – prawo – finanse, Zabrze 2011. Nagielski M., Społeczny i narodowy skład gwardii królewskiej za dwóch ostatnich Wazów, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1988, t. 30. Pieńkowski M., Koronne zjazdy i sejmiki szlacheckie wobec wojny o tron polski w latach 1587–1588 [w:] Studia nad staropolską sztuką wojenną, red. Z. Hundert, J.J. Sowa, K. Żojdź, t. III, Oświęcim 2014. Rachuba A., Wielkie Księstwo Litewskie w systemie parlamentarnym Rzeczypospolitej w latach 1569–1763, Warszawa 2002. Rafacz J., Dawne polskie prawo karne: część ogólna, Warszawa 1932. Rymaszewski Z., Areszt rzeczy jako zabezpieczenie wierzytelności w miastach Polski średniowiecznej, Łódź 2015. Rymaszewski Z., Z badań nad funkcjonowaniem sądów prawa polskiego w średniowieczu. Czynności woźnego sądowego, Warszawa 2010. Seredyka J., Jeszcze o sejmie 1621 roku [w:] O prawie i jego dziejach księgi dwie. Studia ofiarowane Profesorowi Adamowi Lityńskiemu w czterdziestopięciolecie pracy naukowej i siedemdziesięciolecie urodzin, t. I, red. M. Mikołajczyk et al., Białystok–Katowice 2010. Sowa J.J., O prawnych aspektach dyscypliny w siłach zbrojnych Rzeczypospolitej. Na marginesie najnowszych prac Karola Łopateckiego, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2014, t. 66, z. 1. Spieralski Z., Geneza i początki hetmaństwa w Polsce, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1960, t. 5. Spieralski Z., Jeszcze o genezie i początkach hetmaństwa w odpowiedzi na artykuł prof. S.M. Kuczyńskiego, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1966, t. 12. Spieralski Z., W sprawie genezy i początków hetmaństwa w Polsce (w związku z wypowiedzią B. Cetery), „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”1962, t. 8. Wierzbicki L.A., Pospolite ruszenie w Polsce w drugiej połowie XVII wieku. Ostatnie wyprawy z lat 1670–1672, Lublin 2011. Wierzbicki L.A., Uczestnicy wyprawy pospolitego ruszenia koronnego w czasach panowania Michała Korybuta Wiśniowieckiego [w:] Społeczeństwo staropolskie. Seria nowa, t. IV: Społeczeństwo a wojsko, red. I.M. Dacka-Górzyńska, A. Karpiński, M. Nagielski, Warszawa 2015. Wimmer J., Historia piechoty polskiej do roku 1864,Warszawa 1978. Wisner H., Konstytucje Wielkiego Księstwa Litewskiego w dobie Wazów, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1977, t. 29, 2. Wisner H., Trzeci Statut i praktyka życia politycznego Wielkiego Księstwa Litewskiego w czasach Zygmunta III i Władysława IV, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 1992, t. 44, 1–2. Wisner H., Wojsko litewskie 1 połowy XVII wieku, cz. 1, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 1973, t. 19, z. 1. Zakrzewski A.B., Prawa litewskiego „lepszość i większa z zdrową polityką stosowność” [w:] Nil nisi veritas. Księga dedykowana Profesorowi Jackowi Matuszewskiemu, red. M. Głuszak, D. Wiśniewska-Jóźwiak, Łódź 2016. Zakrzewski A.B., Wielkie Księstwo Litewskie (XVI–XVII w.). Prawo – ustrój – społeczeństwo, Warszawa 2013. Zarębska T.,Początki polskiego piśmiennictwa urbanistycznego, Warszawa 1975. Zawadzki J., Majątek magnacki jako mikrokosmos szlachecki na przykładzie dóbr Iwie w powiecie oszmiańskim do połowy XVII wieku [w:] Patron i dwór. Magnateria Rzeczypospolitej w XVI–XVIII wieku, red. E. Dubas-Urwanowicz, J. Urwanowicz, Warszawa 2006.